Powikłania ciążowe u pacjentek z przeciwciałami anty-U1 RNP

Pacjentki z rozpoznaniem MCTD planujące ciążę powinny być objęte, podobnie jak chore z rozpoznaniem tocznia układowego, poradnictwem mającym na celu zmniejszenie ryzyka powikłań dla matki i płodu. Dotyczy to w szczególności chorych posiadających przeciwciała antyfosfolipidowe oraz powikłania narządowe choroby w postaci zajęcia płuc i mięśni.

Ciąża u pacjentki z układową chorobą tkanki łącznej wymaga wzmożonego nadzoru i współpracy lekarzy różnych specjalności. W miesięczniku Rheumatology opublikowano wyniki retrospektywnego, wieloośrodkowego badania kohortowego, w którym ocenie poddano częstość występowania powikłań płodowych i matczynych w okresie ciąży, w populacji pacjentek z rozpoznaniem mieszanej choroby tkanki łącznej (MCTD) i obecnością przeciwciał anty-U1 RNP. W sumie przeanalizowano 203 ciąże, u 94 kobiet. W 71,9% ciąża zakończyła się urodzeniem żywego noworodka, w 18,7% przypadków doszło do utraty ciąży przed 12 tygodniem, u 8,9% kobiet doszło do utraty ciąży po 20 tygodniu. U 5,4% badanych obserwowano wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu. W 67,8% przypadków ciąża zakończona była porodem naturalnym, w pozostałych przypadkach drogą cięcia cesarskiego.

Rokowanie odnośnie przebiegu ciąży pogarszało współistnienie u chorych na MCTD przeciwciał antyfosfolipidowych oraz zajęcie płuc lub mięśni. W publikacji przedstawiono ponadto rzadki przypadek wystąpienia całkowitego wrodzonego bloku serca u płodu urodzonego przez matkę nosicielkę przeciwciał anty-U1 RNP, z nieobecnymi przeciwciałami anty-SS-A. To rzadkie powikłanie (klinicznie związane z toczniem noworodków) opisane zostało dotychczas jedynie w kilkunastu przypadkach, i tylko w dwóch manifestowało się całkowitym blokiem serca. Powikłania ciąży dla matki obejmowały: stan przedrzucawkowy i rzucawkę (4,8%), nadciśnienie ciążowe u 15,3% oraz cukrzycą ciążową u 1,5% badanych. Niejednoznaczny jest wpływ leczenia immunosupresyjnego na przebieg ciąży. Według danych pochodzących z przedstawianej publikacji stosowanie azatiopryny i glikokortykoidów, korzystnie wpływało na przebieg ciąży, prawdopodobnie w mechanizmie hamowania aktywności choroby.