Zalecenia dotyczące antybiotykoterapii w leczeniu niepowikłanych zakażeń układu moczowego

Antybiotyki pierwszego rzutu w leczeniu niepowikłanych zakażeń układu moczowego (ZUM) pozostają skuteczniejsze niż fluorochinolony i beta-laktamy – wskazują naukowcy w nowym badaniu.

Retrospektywna analiza kohortowa obejmowała 57 585 epizodów ZUM wśród 49 037 pacjentek (średni wiek, 51,7 ±20,1 roku) w latach 2012–2021 z danych Independence Blue Cross w Filadelfii.

Uczestniczki otrzymały antybiotyki pierwszego rzutu (nitrofurantoinę lub trimetoprim-sulfametoksazol) w 35 018 epizodach (61 proc.), fluorochinolony (cyprofloksacyna, lewofloksacyna lub ofloksacyna) w 21 140 epizodach (37 proc.) lub beta-laktamy (amoksycylina-klawulan, cefadroksyl lub cefpodoksym) w 1427 epizodach (2 proc.).

Pierwszorzędowe wskaźniki końcowe obejmowały niepowodzenie leczenia, zdefiniowane jako ponowna wizyta ambulatoryjna lub szpitalna w ciągu 30 dni z powodu niepowikłanych zakażen dróg moczowych, odmiedniczkowego zapalenia nerek lub posocznicy, podczas gdy wyniki drugorzędne oceniały ryzyko objawów żołądkowo-jelitowych, wysypki, uszkodzenia nerek i zakażenia Clostridium difficile (rzekomobłoniaste zapalenie jelit).

W analizie wykorzystano podejścia uczenia maszynowego z funkcjami zarówno pochodzącymi od ekspertów dziedzinowych, jak i z funkcjami Observational Medical Outcomes Partnership Common Data Model, aby dostosować się do czynników zakłócających.

Badanie wykazało, że w porównaniu z fluorochinolonami antybiotyki pierwszego rzutu wykazały lepszą skuteczność przy bezwzględnej różnicy ryzyka (ARD) wynoszącej –1,78 proc. (95 proc. CI, –2,37 proc. do –1,06 proc.) podczas 30-dniowych ponownych wizyt.

W porównaniu z antybiotykami beta-laktamowymi leczenie pierwszego rzutu wykazało ARD na poziomie –6,40 proc. (95 proc. CI, –10,14 proc. do –3,24 proc.) podczas 30-dniowych ponownych wizyt.

Zdarzenia niepożądane były porównywalne między grupami leczenia, chociaż antybiotyki pierwszego rzutu wykazywały nieco niższe ryzyko biegunki (ARD, –0,15 proc., 95 proc. CI, –0,27 proc. do 0,00 proc.) i ostrego uszkodzenia nerek (ARD, –0,35 proc., 95 proc. CI, –0,52 proc. do –0,18 proc.) niż fluorochinolony.

Wyniki pozostały spójne przy użyciu zarówno funkcji pochodzących od ekspertów z danej dziedziny, jak i zautomatyzowanych metod ekstrakcji cech Observational Medical Outcomes Partnership.

„Korzystając z dużego, współczesnego zestawu danych klinicznych, wykazaliśmy, że wytyczne Amerykańskiego Towarzystwa Chorób Zakaźnych dotyczące leczenia niepowikłanego ZUM pozostają solidne zarówno pod względem skuteczności, jak i zdarzeń niepożądanych, pomimo poważnych zmian w epidemiologii oporności na antybiotyki” – piszą autorzy. Jak dodają, o ile pacjent nie ma historii oporności lub nietolerancji na te leki, nitrofurantoina i trimetoprim-sulfametoksazol pozostają leczeniem z wyboru.

Badanie zostało opublikowane 31 stycznia br. w „JAMA Network Open”.