AOTMiT: Aktualizacja zaleceń farmakoterapeutycznych COVID-19

Zespół ekspertów wprowadził korekty w zaleceniach dotyczących stosowania leków na COVID-19. Główna zmiana dotyczy iwermektyny, która ostatecznie nie znalazła się wśród preparatów rutynowo stosowanych w terapii infekcji wywołanej SARS-CoV-2. Udostępniamy pełen wykaz substancji dopuszczonych do użytku w leczeniu tej choroby.

Rada ekspertów swoją decyzję argumentowała tym, że dowody naukowe na skuteczność iwermektyny nie są przekonujące. Jest to lek przeciwpasożytniczy, który hamuje replikację wielu wirusów w tym SARS-CoV-2 in vitro. Iwermektyna może interferować z lekami hamującymi cytochrom CYP3A4, a w dużych stężeniach być neurotoksyczna.

Jak wskazują specjaliści, dostępne dane z badań klinicznych, pochodzące głównie z Egiptu, Bangladeszu, Iraku i Nigerii, są w większości słabej jakości. Niektóre wskazują na brak skuteczności iwermektyny, inne na obniżenie stężenia wskaźników stanu zapalnego, skrócenie czasu eliminacji wirusa, ustępowanie objawów klinicznych oraz zmniejszenie śmiertelności. Ograniczenia metodyczne dostępnych badań to m.in. brak zaślepienia, małe grupy chorych, różne dawki i sposoby podawania iwermektyny, stosowanie w grupach kontrolnych terapii nieskutecznych lub o udowodnionej szkodliwości w COVID-19, a także nieprecyzyjne określenie zaawansowania choroby i punktów końcowych.

Wyniki metaanaliz obejmujących badania, w których iwermektyna była porównywana z hydroksychlorochiną zamiast z placebo, należy traktować z dużą ostrożnością. Dokonana przez agencję analiza ujawniła cztery próby kliniczne z randomizacją, w których w grupie kontrolnej stosowano placebo albo w obu grupach stosowano standardową opiekę. Metaanaliza wyników tych badań wykazała znamienną statystycznie redukcję ryzyka zgonu o 60 proc., jednak badania przeprowadzono u pacjentów z różnym nasileniem COVID-19, stosowano różne dawki iwermektyny (od 200mcg/kg do 600 mcg/kg) i w dwóch badaniach łączono iwermektynę z doksycykliną. Wyniki te są zachęcające, ale wymagają jednoznacznego potwierdzenia lub zaprzeczenia poprawnie zaplanowanymi badaniami.

Eksperci, po przeanalizowaniu dostępnych publikacji naukowych stwierdzili, że nie zaleca się rutynowego stosowania iwermektyny w leczeniu COVID-19. Jej użycie powinno być ograniczone do eksperymentów badawczych.

Zaktualizowany wykaz leków stosowanych w terapii COVID-19 dostępny pod linkiem „Farmakoterapia COVID-19. Aktualizacja”.