Czy leki o właściwościach przeciwzapalnych działające na OUN są odpowiednie do wczesnego leczenia COVID-19?
| Tagi: | COVID-19, fluwoksamina, amantadyna |
Większość badań nad COVID-19 koncentrowała się na leczeniu pacjentów hospitalizowanych. Brakuje prac dotyczących wczesnego leczenia tej choroby. Fluwoksamina i amantadyna wzbudziły duże zainteresowanie w związku z możliwością ich zastosowania w profilaktyce poekspozycyjnej i wczesnym leczeniu COVID-19. Autorzy pracy przedstawili zarys farmakologii i uzasadnienie ich ewentualnego wykorzystania.
W National Institutes of Health COVID-19 Treatment Guidelines zauważono, że w bardzo szybkim tempie pojawia się duża ilość danych i publikacji o różnej jakości dotyczących leczenia COVID-19. Niektóre z nich są publikowane w cenionych, recenzowanych czasopismach medycznych, inne jako preprinty, a jeszcze inne jako informacje prasowe. Dostępne dane są stale weryfikowane, oceniane pod kątem naukowego rygoru i ważności, a ostatecznie włączane do wytycznych, których powinni przestrzegać lekarze. Stosowanie niesprawdzonych i niepotwierdzonych terapii nie jest natomiast zalecane i powinno być odradzane. Taka praktyka powinna być powszechnie stosowana na całym świecie. Z drugiej strony we wspomnianych wcześniej wytycznych dotyczących leczenia przyznaje się, że „o tym, co zrobić lub czego nie zrobić dla danego pacjenta, ostatecznie decyduje pacjent i jego lekarz prowadzący”.
Istotnym problemem w terapii COVID-19 jest fakt, że zdecydowana większość wysokiej jakości badań koncentrowała się na leczeniu pacjentów hospitalizowanych, a chorzy trafiają do szpitala, gdy choroba osiąga zaawansowane stadium. W niedawno opublikowanym systematycznym przeglądzie literatury dotyczącej terapii COVID-19 przedstawiono wyniki badań, w których oceniano wpływ leków przeciwwirusowych, przeciwmalarycznych, mukolitycznych itp. na czas hospitalizacji pacjentów z COVID-19. Trudno o lepszą ilustrację niedostatku prób wczesnego, przedszpitalnego leczenia COVID-19.
W często cytowanej pracy przedstawiającej dogłębną analizę odpowiedzi transkrypcyjnej na SARS-CoV-2 i jej porównanie z odpowiedzią na inne wirusy oddechowe autorzy wskazali na unikatową i niewłaściwą odpowiedź zapalną na wirusa jako główną cechę definiującą i napędzającą COVID-19. Istotnym pytaniem jest, na jakim etapie choroby ta niewłaściwa odpowiedź zapalna jest inicjowana. Czy rozpoczyna się ona dopiero wtedy, gdy choroba dojrzewa i jawne objawy zapalenia płuc stają się wykrywalne? Czy też – w szczególności u pacjentów z czynnikami ryzyka, takimi jak różne choroby przewlekłe i/lub podeszły wiek – niewłaściwa odpowiedź zapalna jest inicjowana już we wczesnej, przedszpitalnej fazie choroby? Czy pacjenci z COVID-19 w okresie przedobjawowym lub wczesnoobjawowym nie powinni być leczeni lekami przeciwzapalnymi, aby uniknąć ewentualnego rozwoju niewłaściwej odpowiedzi zapalnej? Czy nie istnieje kilka dobrze znanych, niedrogich leków, które można by zastosować w celu zapobieżenia rozwojowi ostrego zapalenia? Do zwalczania gorączki i bólu w fazie przedszpitalnej COVID-19 często zalecany jest paracetamol, mimo że wykazuje on niewielką aktywność przeciwzapalną i może pozbawiać komórki glutationu. Bardziej wskazane mogłoby być wczesne zastosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen, choć powszechnie wiadomo, że działanie tych bardzo popularnych leków nie jest w tej chorobie imponujące.
Wykazano, że deksametazon, kortykosteroid przepisywany w wielu schorzeniach ze względu na działanie przeciwzapalne i immunosupresyjne, zmniejsza śmiertelność (ale jej nie znosi), gdy jest podawany chorym na COVID-19 hospitalizowanym z powodu zapalenia płuc, i takie leczenie jest obecnie zalecane. Deksametazon nie był badany we wczesnej fazie choroby, ponieważ jego działanie immunosupresyjne mogłoby pogorszyć wyniki kliniczne w tym okresie. Bardziej obiecującym lekiem we wczesnym leczeniu COVID-19 wydawała się kolchicyna – stary lek, często stosowany w chorobach autoimmunologicznych i zapalnych, ale stwierdzono, że pacjenci przyjmujący kolchicynę nie są chronieni przed ciężkim przebiegiem COVID-19.
Dwa leki znane obecnie przede wszystkim ze swojego działania na ośrodkowy układ nerwowy (OUN) – fluwoksamina i amantadyna – wzbudziły ostatnio duże zainteresowanie w związku z możliwością ich zastosowania w profilaktyce poekspozycyjnej i wczesnym leczeniu COVID-19. W obu przypadkach powodem jest to, że aktywność przeciwzapalna nakłada się na bezpośrednie działanie na OUN. Dla każdego z tych leków przedstawiono krótki zarys farmakologii i uzasadnienie ewentualnego zastosowania do wczesnego leczenia COVID-19.
Pełna treść artykułu: Paweł Grieb, Konrad Rejdak. Are central nervous system drugs displaying anti-inflammatory activity suitable for early treatment of COVID-19? Folia Neuropathol 2021; 59 (2): 113-120.
Istotnym problemem w terapii COVID-19 jest fakt, że zdecydowana większość wysokiej jakości badań koncentrowała się na leczeniu pacjentów hospitalizowanych, a chorzy trafiają do szpitala, gdy choroba osiąga zaawansowane stadium. W niedawno opublikowanym systematycznym przeglądzie literatury dotyczącej terapii COVID-19 przedstawiono wyniki badań, w których oceniano wpływ leków przeciwwirusowych, przeciwmalarycznych, mukolitycznych itp. na czas hospitalizacji pacjentów z COVID-19. Trudno o lepszą ilustrację niedostatku prób wczesnego, przedszpitalnego leczenia COVID-19.
W często cytowanej pracy przedstawiającej dogłębną analizę odpowiedzi transkrypcyjnej na SARS-CoV-2 i jej porównanie z odpowiedzią na inne wirusy oddechowe autorzy wskazali na unikatową i niewłaściwą odpowiedź zapalną na wirusa jako główną cechę definiującą i napędzającą COVID-19. Istotnym pytaniem jest, na jakim etapie choroby ta niewłaściwa odpowiedź zapalna jest inicjowana. Czy rozpoczyna się ona dopiero wtedy, gdy choroba dojrzewa i jawne objawy zapalenia płuc stają się wykrywalne? Czy też – w szczególności u pacjentów z czynnikami ryzyka, takimi jak różne choroby przewlekłe i/lub podeszły wiek – niewłaściwa odpowiedź zapalna jest inicjowana już we wczesnej, przedszpitalnej fazie choroby? Czy pacjenci z COVID-19 w okresie przedobjawowym lub wczesnoobjawowym nie powinni być leczeni lekami przeciwzapalnymi, aby uniknąć ewentualnego rozwoju niewłaściwej odpowiedzi zapalnej? Czy nie istnieje kilka dobrze znanych, niedrogich leków, które można by zastosować w celu zapobieżenia rozwojowi ostrego zapalenia? Do zwalczania gorączki i bólu w fazie przedszpitalnej COVID-19 często zalecany jest paracetamol, mimo że wykazuje on niewielką aktywność przeciwzapalną i może pozbawiać komórki glutationu. Bardziej wskazane mogłoby być wczesne zastosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen, choć powszechnie wiadomo, że działanie tych bardzo popularnych leków nie jest w tej chorobie imponujące.
Wykazano, że deksametazon, kortykosteroid przepisywany w wielu schorzeniach ze względu na działanie przeciwzapalne i immunosupresyjne, zmniejsza śmiertelność (ale jej nie znosi), gdy jest podawany chorym na COVID-19 hospitalizowanym z powodu zapalenia płuc, i takie leczenie jest obecnie zalecane. Deksametazon nie był badany we wczesnej fazie choroby, ponieważ jego działanie immunosupresyjne mogłoby pogorszyć wyniki kliniczne w tym okresie. Bardziej obiecującym lekiem we wczesnym leczeniu COVID-19 wydawała się kolchicyna – stary lek, często stosowany w chorobach autoimmunologicznych i zapalnych, ale stwierdzono, że pacjenci przyjmujący kolchicynę nie są chronieni przed ciężkim przebiegiem COVID-19.
Dwa leki znane obecnie przede wszystkim ze swojego działania na ośrodkowy układ nerwowy (OUN) – fluwoksamina i amantadyna – wzbudziły ostatnio duże zainteresowanie w związku z możliwością ich zastosowania w profilaktyce poekspozycyjnej i wczesnym leczeniu COVID-19. W obu przypadkach powodem jest to, że aktywność przeciwzapalna nakłada się na bezpośrednie działanie na OUN. Dla każdego z tych leków przedstawiono krótki zarys farmakologii i uzasadnienie ewentualnego zastosowania do wczesnego leczenia COVID-19.
Pełna treść artykułu: Paweł Grieb, Konrad Rejdak. Are central nervous system drugs displaying anti-inflammatory activity suitable for early treatment of COVID-19? Folia Neuropathol 2021; 59 (2): 113-120.
