Przeszczepienie płuc u pacjentki po COVID-19

Zespół lekarzy z UCK w Gdańsku przeprowadził przeszczepienie płuc - była to trzecia w Polsce transplantacja u pacjenta po przebytym COVID-19. Specjaliści podczas operacji zastosowali procedurę ECMO w konfiguracji żylno-tętniczej, a więc pozaustrojowo wspomagane było nie tylko oddychanie, ale także krążenie.

Zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 zdiagnozowano u 50-latki pod koniec października. Co istotne, nie miała ona żadnych chorób współistniejących. Mimo, że w szpitalu w Staszowie (woj. świętokrzyskie) chora została poddana intensywnemu leczeniu, m.in. przy pomocy osocza ozdrowieńców, jej stan szybko się pogarszał. Kolejne wyniki tomografii klatki piersiowej pokazywały, że zmiany spowodowane COVID-19 obejmowały coraz większe obszary płuc. Pacjentka została przyjęta na tamtejszy oddział anestezjologii i intensywnej terapii, jednakże samo zastosowanie respiratora okazało się niewystarczające. Świętokrzyska placówka zwróciła się o pomoc do Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku.

Ze względu na gwałtownie pogarszający się stan chorej, przed transportem do Gdańska, zdecydowano o zastosowaniu pozaustrojowego wspomagania oddychania ECMO (ExtraCorporeal Membrane Oxygenation, technika pozaustrojowego utlenowania krwi pozwalająca zastąpić przez pewien czas pracę płuc i/lub serca). Zabieg wszczepienia ECMO wykonał dr n. med. Dominik Drobiński z Centrum Terapii Pozaustrojowych Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie. Urządzenie to umożliwiło 50-latce przeżycie, ponieważ wspomagało funkcję płuc poprzez wprowadzanie do krążenia płucnego krwi natlenianej pozaustrojowo.

Kiedy stan chorej się ustabilizował i możliwy był jej transport, pacjentka pod opieką zespołu z CSK MSWiA została przewieziona karetką do Rzeszowa, a stamtąd śmigłowcem Lotniczego Pogotowia Ratunkowego do UCK. W Gdańsku przyjęto ją do Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii.

– Początkowo wydawało się, że wszystko idzie w dobrym kierunku. Udało się zakończyć respiratoroterapię i usunąć rurkę intubacyjną. Pacjentka była przytomna, współpracująca. Niestety, stan jej płuc był coraz gorszy i konieczne było ponowne podłączenie respiratora – mówi dr n. med. Magdalena Wujtewicz z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii UCK.

Zespół lekarzy podjął decyzję o tym, że konfigurację żylno-żylną ECMO należy zmienić na żylno-tętniczą, wspomagającą nie tylko funkcje oddechowe, ale również krążeniowe. Po wszczepieniu ECMO żylno-tętniczego opiekę nad pacjentką przejęła Klinika Kardiochirurgii i Chirurgii Naczyniowej, a jej stan się ustabilizował. Już następnego dnia zespół otrzymał zgłoszenie odpowiedniego dla kobiety dawcy i chora została przetransportowana na blok operacyjny, gdzie lekarze przeszczepili oba płuca.

Przed przystąpieniem do operacji zespół gdańskich kardiochirurgów musiał znać status wirusowy pacjentki i mieć pewność, że kobieta nie jest już zakażona SARS-CoV-2, inaczej zakażeniu mogłyby ulec nowe płuca.

– Olbrzymie znaczenie miała w tym przypadli współpraca kliniczna między ośrodkami, miastami i Lotniczym Pogotowiem Ratunkowym. Bardzo dużą rolę w ratowaniu życia chorej odegrał też los. To jest absolutnie niesłychana sprawa, że tak szybko znalazł się pasujący dawca i mogliśmy przeprowadzić przeszczep. To wszystko wydarzyło się w zaledwie 24 godziny – relacjonuje dr Wojciech Karolak z Kliniki Kardiochirurgii i Chirurgii Naczyniowej UCK.

Operacja miała miejsce 26 listopada, pacjentka jest w dobrym stanie, rozpoczęła już rehabilitację.

Wykonane przez zespół Kliniki Kardiochirurgii i Chirurgii Naczyniowej Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego przeszczepienie płuc u pacjenta po COVID-19 był trzecim w Polsce. W tym wypadku zastosowano ECMO żylno-tętnicze, a więc pozaustrojowo wspomagane było nie tylko oddychanie, ale także krążenie.

– Tak bardzo ciężki przebieg choroby, już po pozbyciu się wirusa, powinien wskazywać, jak poważnym schorzeniem może być COVID-19 i jak ważna jest ochrona siebie oraz innych przed zakażeniem – podsumowuje prof. Radosław Owczuk, ordynator Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii gdańskiego UCK.