Systemy ochrony zdrowia nie są gotowe na long COVID

Pacjentów, którzy będą mieli długoterminowe problemy z węchem i smakiem, może być na świecie 27 mln. Systemy ochrony zdrowia nie są gotowe na obciążenie pacjentami z long COVID – ostrzegają naukowcy na łamach „The BMJ”.

Autorzy publikacji w „The BMJ” twierdzą, że pandemia COVID-19 zmieni nieodwracalnie podejście lekarzy i pacjentów do chorób przewlekłych. Za szczególne wyzwanie uważają monitorowanie dolegliwości związanych z utratą węchu i smaku, które do tej pory nawet przez lekarzy były uznawane za dużo mniej istotne niż zmysły wzroku i słuchu.

Naukowcy obliczyli, że tylko z puli zarejestrowanych przypadków chorych na COVID-19 (550 mln) nawet 27 mln osób na świecie będzie wymagało specjalistycznej pomocy z powodu utraty węchu i smaku. Ponieważ zmysły te wymagają oddzielnej terapii, badacze wskazali, że 15 mln chorych będzie miało problem z węchem, a 12 mln ze smakiem.

Podkreślają, że choć wciąż badane są mechanizmy utraty węchu i smaku w wyniku zakażenia koronawirusem, już wiadomo, że ich upośledzenie nie tylko obniża komfort życia, ale może być wstępem do innych poważnych chorób, m.in. depresji i zaburzeń neurodegeneracyjnych.

Przeanalizowano 18 badań obserwacyjnych z udziałem 3699 pacjentów, którzy utracili węch i smak. Następnie wykorzystano technikę matematyczną znaną jako modelowanie leczenia, aby oszacować zgłaszane osobiście przypadki powrotu do zdrowia oraz zidentyfikować kluczowe czynniki związane z czasem trwania zaburzeń i prawdopodobieństwem odzyskania węchu i smaku.

Okazało się, że utrata węchu może się utrzymywać u 5,6 proc. pacjentów, podczas gdy 4,4 proc. może nie odzyskać zmysłu smaku. Po 30 dniach od początkowej infekcji tylko 74 proc. pacjentów zgłosiło powrót węchu, a 79 proc. pacjentów zgłosiło poprawę smaku.

Po upływie pół roku od infekcji wskaźniki rosły, osiągając szczyt 96 proc. dla zapachu i 98 proc. dla smaku. Na pierwszy rzut oka te wskaźniki wyglądają dobrze, ale biorąc pod uwagę ogromną liczbę chorych na świecie (4 proc. ludzi, którzy nie odzyskali zmysłów w ogóle) – to w praktyce miliony cierpiących.

Podczas badania udało się ustalić, że kobiety rzadziej odzyskiwały zmysł węchu i smaku niż mężczyźni. Pacjenci z większym początkowym nasileniem utraty węchu i pacjenci z zatkanym nosem rzadziej odzyskiwali zmysł węchu.

– U dużej grupy pacjentów może się rozwinąć długotrwała dysfunkcja, która wymaga szybkiej identyfikacji, spersonalizowanego leczenia i długoterminowej obserwacji. Wyniki naszej pracy są szczególnie istotne dla lekarzy ogólnych i otolaryngologów – tłumaczą naukowcy i ostrzegają, że żaden system ochrony zdrowia nie jest przygotowany na obciążenie, jakie mogą stanowić pacjenci szukający długoterminowej pomocy w związku z long COVID. Utrata węchu i smaku to tylko jedna pozycja z długiej listy dolegliwości składających się na long COVID.