Wariant lambda jest już obecny niemal w 30 krajach, również w Polsce

Zdumienie naukowców budzi „niezwykły zestaw mutacji” w wysoce zakaźnym wariancie SARS-CoV-2 o nazwie lambda. Po raz pierwszy wykryto go w Peru w grudniu 2020 r. Szybko się rozprzestrzenia i został stwierdzony już w wielu krajach.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaklasyfikowała go jako „wariant zainteresowania” 14 czerwca br., gdy pojawił się w niektórych krajach Ameryki Łacińskiej. Obecnie rozprzestrzenił się w prawie 30 krajach na całym świecie. WHO zauważyła w raporcie, że wariant lambda odpowiada za 81 proc. przypadków wykrytych od kwietnia br. w Peru w oparciu o dostępne dane z sekwencjonowania genomu.

Naukowcy stwierdzili istnienie unikalnego wzoru mutacji w białku spike wirusa lambda. To egzoproteina na powierzchni wirusa SARS-CoV-2 jest „kluczem” koronawirusa używanym do infekowania ludzkich komórek, szczególnie w płucach – podaje Gulf News, portal anglojęzycznej gazety z Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Wariant ten został do tej pory wykryty w próbkach genomu z niemal 30 krajów i terytoriów: USA, Kanady, Chile, Peru, Meksyku, Argentyny, Ekwadoru, Kolumbii, Brazylii, Urugwaju, Niemiec, Hiszpanii, Portugalii, Francji, Włoch, Wielkiej Brytanii, Polski, Czech, Danii, Holandii, Szwajcarii, Egiptu, Izraela, Turcji, Zimbabwe, Australii, Aruby, Saint Kitts i Nevis oraz Curacao.

Profesor Pablo Tsukayama, biolog molekularny z peruwiańskiego Uniwersytetu im. Cayetano Heredii w Limie, poinformował, że lambda (C.37) posiada 19 niesynonimicznych mutacji w swoim genomie, które generują zmiany w sekwencji aminokwasów. Siedem z nich występuje w białku spike, głównym antygenie wirusa. Z badań opublikowanych przez Sally Robertson 27 czerwca 2021 r. wynika, że linia lambda wirusa SARS-CoV-2 ma potencjał, aby stać się „wariantem niepokojącym”.

Ekspertów zaintrygowała co najmniej jedna mutacja, zwana L452Q – podobna do mutacji L452R – uważana za odpowiedzialną za wysoką zakaźność wariantu delta. Według badań Robertson mutacje L452Q i F490S mapują domenę wiążącą receptor (RBD) białka spike.

Jakie są dowody na wysoką transmisyjność lambdy? Otóż szczep C.37, przemianowany przez WHO na lambda 31 maja 2021 r., po raz pierwszy zwrócił uwagę naukowców w grudniu ub.r. – W grudniu mieliśmy 200 zakażeń lambdą. Stanowiła ona zaledwie jedną na 200 próbek. Do końca marca br. obejmowała już połowę wszystkich próbek pobranych w Limie. Teraz, trzy miesiące później, mamy do czynienia z ponad 80 proc. wszystkich zakażeń w całym kraju. Lambda stała się dominującym wariantem w Peru w bardzo krótkim czasie – powiedział prof. Tsukayama.

Ponadto nowe badanie oparte na testach próbek pobranych od pracowników służby zdrowia w Chile sugeruje, że wariant lambda jest bardziej zakaźny niż zarówno warianty alfa (B.1.1.7, po raz pierwszy wykryty w Wielkiej Brytanii) czy gamma (P.1, po raz pierwszy wykryty w Brazylii).

– Wariant lambda szybko rozprzestrzenia się w krajach Ameryki Południowej. W neutralizacji tego wariantu mogą pomóc szczepionki, ale z różnych powodów liczba szczepień w Ameryce Południowej jest nadal niska. Zwiększenie tej liczby w poszczególnych krajach mogłoby zapobiec przekształceniu się wariantu lambda w wariant niepokojący – informuje brytyjski portal Medical Life Sciences News. Obecnie wariant gamma dominuje w Ameryce Środkowej i Południowej, ale wysoki wskaźnik transmisji lambda może go wkrótce wyprzedzić.