Specjalizacje, Kategorie, Działy

Aktywność a zdrowie psychiczne młodzieży w okresie izolacji społecznej spowodowanej pandemią COVID-19

Udostępnij:
Izolacja społeczna związana z COVID-19 spowodowała wzrost aktywności online w edukacji i w życiu społecznym młodzieży. W badaniu wykazano nasilenie negatywnej afektywności u młodych ludzi dłużej przebywających w świecie cyfrowym i znaczenie ochronne aktywności ruchowych i towarzyskich poza Internetem dla zdrowia psychicznego.
Sytuacja pandemii COVID-19 jest ogromnym wyzwaniem adaptacyjnym oraz czynnikiem zagrażającym zdrowiu psychicznemu z uwagi na konieczne ograniczenia i drastyczne zmiany stylu życia młodzieży. Zmiany te dotyczą przede wszystkim zmniejszenia ilości czasu spędzanego z rówieśnikami, aktywności towarzyskiej i sportowej na wolnej przestrzeni. Ograniczenia aktywności są sprzeczne z podstawowymi potrzebami rozwojowymi nastolatków i trudno przez nich znoszone.

Badania dotyczące specyfiki pokoleniowej współczesnej młodzieży określają ją mianem iGen2 – generacji dorastającej z telefonem komórkowym i kontem na Instagramie, która nie pamięta czasów sprzed doby Internetu. Doniesienia na temat zdrowia psychicznego tego pokolenia pokazują, że nastolatki, które spędzają więcej czasu przed ekranem, częściej czują się nieszczęśliwe, a odwiedzające strony mediów społecznościowych codziennie – samotne. Jako możliwą przyczynę takiego stanu wskazuje się mniej interakcji twarzą w twarz i więcej możliwości bycia wykluczonym (np. ostracyzm i bojkot towarzyski) bez możliwości realnego zareagowania. U pokolenia iGen w porównaniu z poprzednimi obserwuje się więcej objawów depresyjnych, samookaleczeń i prób samobójczych, istotnie skorelowanych z długością czasu poświęcanego mediom elektronicznym i długością snu.

Celem badania było poznanie relacji pomiędzy formami aktywności młodzieży (w środowisku wirtualnym i w świecie realnym) a jej zdrowiem psychicznym w okresie przymusowej izolacji społecznej związanej z pandemią COVID-19. Prezentowane wyniki są fragmentem większego projektu międzynarodowego (research-all.org).

Grupę badaną stanowili uczniowie krakowskich szkół podstawowych i średnich (N = 455) w wieku od 11 do 18 lat (M = 15,38, SD = 2,10). Narzędziami badawczymi były skala dobrostanu MHC-SF Karaś, Cieciucha i Keyesa, skala prężności psychicznej CD-RSC Connor-Davidsona, skala depresji, lęku i stresu DASS-21 Lovibondów. Uczestnicy oceniali ponadto aktualną ilość czasu spędzanego na ośmiu rodzajach aktywności (online oraz offline) w porównaniu z czasem sprzed izolacji społecznej. Badanie przeprowadzono w czerwcu 2020 roku.

Analiza korelacji wykazała, że im więcej czasu uczniowie spędzają na aktywności w środowisku wirtualnym, tym wyższy prezentują poziom depresji (r = 0,27; p < 0,001), lęku (r = 0,25; p < 0,001), stresu (r = 0,25; p < 0,001). Długość aktywności online jest również negatywnie skorelowana z dobrostanem psychologicznym (r = –0,13; p = 0,013), emocjonalnym (r = –0,15; p = 0,003) i społecznym (r = –0,12; p = 0,026). Dobrostan jest tym wyższy, im więcej jest aktywności niezapośredniczonych żadnym medium (r = 0,17; p = 0,001).

Izolacja społeczna spowodowała wzrost aktywności online zarówno w edukacji, jak i w życiu społecznym młodzieży. Uzyskane wyniki wskazują na nasilenie negatywnej afektywności u adolescentów dłużej aktywnych online. Ponadto wykazano znaczenie ochronne aktywności ruchowych i towarzyskich podejmowanych poza Internetem dla zdrowia psychicznego młodego człowieka.

Uzyskane wyniki mogą posłużyć jako wskazówka dotycząca wspierania dobrostanu młodzieży w trudnym okresie związanym z licznymi ograniczeniami (np. w czasie przymusowej izolacji społecznej). Mimo że używanie Internetu, w tym mediów społecznościowych, jest ulubioną aktywnością młodych ludzi, wydaje się, że nie jest wystarczające do zachowania dobrostanu subiektywnego. Bezpośrednie, realne kontakty społeczne mają znaczenie dla zdrowia psychicznego i pozostają nie do zastąpienia. Kolejnym zaleceniem może być podejmowanie regularnych aktywności w świecie rzeczywistym, takich jak ćwiczenia fizycznie czy gry towarzyskie. Wprowadzenie takich nawyków dnia codziennego pozwoliłoby na zachowanie równowagi między przebywaniem w świecie realnym i cyfrowym. Ważnym wnioskiem z badań jest wykazanie znaczenia prężności psychicznej młodzieży dla jej dobrostanu. Wynik ten nie jest zaskakujący, niemniej pokazuje kierunek możliwych działań profilaktycznych w postaci programów wzmacniania odporności psychicznej i radzenia sobie przez młodzież w sytuacjach trudnych. Wydaje się, że w zakresie edukacji powinno być podejmowanych więcej działań rozwijających zaradność, optymizm, rozwiązywanie problemów, radzenie sobie ze stresem, co z pewnością przyda się młodym ludziom w kolejnych życiowych wyzwaniach.

Pełna treść artykułu: Iwona M. Sikorska, Natalia Lipp, Paulina Wróbel, Mirella Wyra. Aktywność a zdrowie psychiczne młodzieży w okresie izolacji społecznej spowodowanej pandemią COVID-19. Adv Psychiatry Neurol 2021; 30 (2): 79-95.
 
© 2024 Termedia Sp. z o.o. All rights reserved.
Developed by Bentus.