BCC: komentarz do ustawy o leczeniu niepłodności
Autor: Bartłomiej Leśniewski
Data: 15.07.2015
Źródło: KG, BCC
Ustawa o leczeniu niepłodności przyjęta przez Senat RP bez poprawek. Światopogląd nie może decydować o stanowieniu prawa w Polsce – uważa ekspert BCC, Zenon Wasilewski.
Prace nad ustawą regulującą procedurę in vitro trwały od ponad 10 lat. Przyjęta ustawa może zawierać błędy legislacyjne. To kontrowersyjna regulacja prawna. Nie tylko pod względem światopoglądowym, ale przede wszystkim pod względem prawnym – zgodności z Konstytucją RP.
W opinii większości konstytucjonalistów, z którymi się zgadzam nie zachodzi kolizja: z art. 2 (Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym); art 18 (Małżeństwo, jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną Rzeczpospolitej Polskiej); art.30 (Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych; art.32. ust. 1.(Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne).
Wątpliwości zgłosiła jednakże kancelaria prezydenta Bronisław Komorowskiego w piśmie do marszałka Senatu, że poważną wątpliwość co do zgodności z Konstytucją i prawem międzynarodowym budzi we wprowadzanej ustawie możliwość pobierania komórek rozrodczych od dawcy, który jest niezdolny do świadomego wyrażenia zgody, w celu zabezpieczenia płodności na przyszłość.
Ustawa dotyczy m.in.:
- zasad ochrony zarodka i komórek rozrodczych w odniesieniu do ich zastosowania w biologii i medycynie w związku z leczeniem niepłodności; sposobów leczenia niepłodności, w tym stosowania procedury medycznie wspomaganej prokreacji;
- zadań władz publicznych w zakresie ochrony i promocji zdrowia rozrodczego; warunków dawstwa, pobierania, przetwarzania, testowania, przechowywania i dystrybucji komórek rozrodczych oraz zarodków przeznaczonych do zastosowania w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;
- zasad funkcjonowania ośrodków medycznie wspomaganej prokreacji oraz banków komórek rozrodczych i zarodków.
Ustawa uwzględnia przepisy prawa unijnego:
- przygotowuje polski system prawny do ratyfikacji podpisanej przez Polskę Konwencji o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny z dnia 4 kwietnia 1997 r.
- dostosowuje polskie przepisy do wymagań dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. nr 2004/23/WE w sprawie ustalenia norm jakości i bezpiecznego oddawania, pobierania, testowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich.
Przepisy karne i administracyjne niezbędne do realizacji ustawy. Penalizacji podlegać będzie m.in.:
- niszczenie zarodka zdolnego do prawidłowego rozwoju;
- pobieranie komórek rozrodczych ze zwłok ludzkich w celu zastosowania ich w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;
- nabywanie lub zbywanie komórki rozrodczej, pośredniczenie w jej nabyciu lub zbyciu, udział w zastosowaniu pozyskanej wbrew przepisom ustawy komórki rozrodczej w celu uzyskania korzyści majątkowej lub osobistej;
- nabywanie lub zbywanie zarodka, pośredniczenie w jego nabyciu lub zbyciu, udział w zastosowaniu pozyskanego wbrew przepisom ustawy zarodka w celu uzyskania korzyści majątkowej lub osobistej;
- prowadzenie działalności przewidzianej przepisami ustawy wyłącznie dla ośrodka medycznie wspomaganej prokreacji lub banku komórek rozrodczych i zarodków, bez wymaganego pozwolenia lub wbrew warunkom określonym w pozwoleniu.
Takie ujęcie penalizacji wymienionych przykładowo niepożądanych działań jest wyrazem szczególnej troski ustawodawcy o bezpieczeństwo obywateli w zakresie zawartym w ustawie oraz realizacji zasady zaufania do państwa.
Prezydent pomimo zgłoszonych wątpliwości powinien podpisać ustawę bez zbędnej zwłoki, tak by weszła w życie jak najszybciej. Dotychczas nie było ustawowej regulacji stosowania metody in vitro. Za co Komisja Europejska grożąc wysokimi karami finansowymi wielokrotnie upominała Polskę za brak takich regulacji.
Wprowadzone ustawą regulacje wpłyną na poprawę standardów medycznych dotyczących dawstwa, pobierania, przetwarzania, testowania, przechowywania i dystrybucji komórek rozrodczych oraz zarodków. W konsekwencji wpłynie na zmniejszenie liczby powikłań i zdarzeń niepożądanych i powinno zwiększyć bezpieczeństwo i zdrowie pacjentów.
Źródło: KG, bcc.org.pl
W związku ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi, Business Centre Club wraz z Fundacją Watch Health Care imienia prof. Jacka Ruszkowskiego (WHC) wystosował do ugrupowań politycznych i organizacji związanych z ochroną zdrowia ankietę z pytaniami dotyczącymi ich poglądów na temat kluczowych problemów ochrony zdrowia w Polsce.
„Wszystkie badania opinii publicznej wskazują na zdrowie, jako jedną z najważniejszych wartości dla Polaków. Zdrowie obywateli jest też, w kontekście państwa, jego największym kapitałem. Wysoka jakość i dostępność usług zdrowotnych jest przedmiotem troski zarówno przedsiębiorców, jaki i pracowników. Chcielibyśmy poznać stanowiska poszczególnych ugrupowań i organizacji związanych z ochroną zdrowia dotyczące systemu ochrony zdrowia” – informuje BCC.
Ankieta zawiera 26 pytań. Oto niektóre z nich: jaki procent PKB powinny, w obecnej sytuacji finansów publicznych w Polsce, wynosić wydatki publiczne na ochronę zdrowia?; z jakich środków powinna być finansowana opieka zdrowotna w Polsce? - z publicznych, z prywatnych, mieszanych; czy Państwa zdaniem zakres koszyka świadczeń gwarantowanych powinien być taki, aby zapewniać usługi zdrowotne bez kolejek? - TAK/NIE; kto powinien ustalać ceny procedur medycznych finansowanych ze środków publicznych; czy należy zwiększyć liczbę miejsc dla studentów medycyny i pielęgniarstwa na uniwersytetach? - TAK/NIE; jeśli tak, to jakie powinno być źródło ich finansowania.
W opinii większości konstytucjonalistów, z którymi się zgadzam nie zachodzi kolizja: z art. 2 (Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym); art 18 (Małżeństwo, jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną Rzeczpospolitej Polskiej); art.30 (Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych; art.32. ust. 1.(Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne).
Wątpliwości zgłosiła jednakże kancelaria prezydenta Bronisław Komorowskiego w piśmie do marszałka Senatu, że poważną wątpliwość co do zgodności z Konstytucją i prawem międzynarodowym budzi we wprowadzanej ustawie możliwość pobierania komórek rozrodczych od dawcy, który jest niezdolny do świadomego wyrażenia zgody, w celu zabezpieczenia płodności na przyszłość.
Ustawa dotyczy m.in.:
- zasad ochrony zarodka i komórek rozrodczych w odniesieniu do ich zastosowania w biologii i medycynie w związku z leczeniem niepłodności; sposobów leczenia niepłodności, w tym stosowania procedury medycznie wspomaganej prokreacji;
- zadań władz publicznych w zakresie ochrony i promocji zdrowia rozrodczego; warunków dawstwa, pobierania, przetwarzania, testowania, przechowywania i dystrybucji komórek rozrodczych oraz zarodków przeznaczonych do zastosowania w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;
- zasad funkcjonowania ośrodków medycznie wspomaganej prokreacji oraz banków komórek rozrodczych i zarodków.
Ustawa uwzględnia przepisy prawa unijnego:
- przygotowuje polski system prawny do ratyfikacji podpisanej przez Polskę Konwencji o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny z dnia 4 kwietnia 1997 r.
- dostosowuje polskie przepisy do wymagań dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. nr 2004/23/WE w sprawie ustalenia norm jakości i bezpiecznego oddawania, pobierania, testowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich.
Przepisy karne i administracyjne niezbędne do realizacji ustawy. Penalizacji podlegać będzie m.in.:
- niszczenie zarodka zdolnego do prawidłowego rozwoju;
- pobieranie komórek rozrodczych ze zwłok ludzkich w celu zastosowania ich w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;
- nabywanie lub zbywanie komórki rozrodczej, pośredniczenie w jej nabyciu lub zbyciu, udział w zastosowaniu pozyskanej wbrew przepisom ustawy komórki rozrodczej w celu uzyskania korzyści majątkowej lub osobistej;
- nabywanie lub zbywanie zarodka, pośredniczenie w jego nabyciu lub zbyciu, udział w zastosowaniu pozyskanego wbrew przepisom ustawy zarodka w celu uzyskania korzyści majątkowej lub osobistej;
- prowadzenie działalności przewidzianej przepisami ustawy wyłącznie dla ośrodka medycznie wspomaganej prokreacji lub banku komórek rozrodczych i zarodków, bez wymaganego pozwolenia lub wbrew warunkom określonym w pozwoleniu.
Takie ujęcie penalizacji wymienionych przykładowo niepożądanych działań jest wyrazem szczególnej troski ustawodawcy o bezpieczeństwo obywateli w zakresie zawartym w ustawie oraz realizacji zasady zaufania do państwa.
Prezydent pomimo zgłoszonych wątpliwości powinien podpisać ustawę bez zbędnej zwłoki, tak by weszła w życie jak najszybciej. Dotychczas nie było ustawowej regulacji stosowania metody in vitro. Za co Komisja Europejska grożąc wysokimi karami finansowymi wielokrotnie upominała Polskę za brak takich regulacji.
Wprowadzone ustawą regulacje wpłyną na poprawę standardów medycznych dotyczących dawstwa, pobierania, przetwarzania, testowania, przechowywania i dystrybucji komórek rozrodczych oraz zarodków. W konsekwencji wpłynie na zmniejszenie liczby powikłań i zdarzeń niepożądanych i powinno zwiększyć bezpieczeństwo i zdrowie pacjentów.
Źródło: KG, bcc.org.pl
W związku ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi, Business Centre Club wraz z Fundacją Watch Health Care imienia prof. Jacka Ruszkowskiego (WHC) wystosował do ugrupowań politycznych i organizacji związanych z ochroną zdrowia ankietę z pytaniami dotyczącymi ich poglądów na temat kluczowych problemów ochrony zdrowia w Polsce.
„Wszystkie badania opinii publicznej wskazują na zdrowie, jako jedną z najważniejszych wartości dla Polaków. Zdrowie obywateli jest też, w kontekście państwa, jego największym kapitałem. Wysoka jakość i dostępność usług zdrowotnych jest przedmiotem troski zarówno przedsiębiorców, jaki i pracowników. Chcielibyśmy poznać stanowiska poszczególnych ugrupowań i organizacji związanych z ochroną zdrowia dotyczące systemu ochrony zdrowia” – informuje BCC.
Ankieta zawiera 26 pytań. Oto niektóre z nich: jaki procent PKB powinny, w obecnej sytuacji finansów publicznych w Polsce, wynosić wydatki publiczne na ochronę zdrowia?; z jakich środków powinna być finansowana opieka zdrowotna w Polsce? - z publicznych, z prywatnych, mieszanych; czy Państwa zdaniem zakres koszyka świadczeń gwarantowanych powinien być taki, aby zapewniać usługi zdrowotne bez kolejek? - TAK/NIE; kto powinien ustalać ceny procedur medycznych finansowanych ze środków publicznych; czy należy zwiększyć liczbę miejsc dla studentów medycyny i pielęgniarstwa na uniwersytetach? - TAK/NIE; jeśli tak, to jakie powinno być źródło ich finansowania.
