Dieta śródziemnomorska jest związana z większą długością telomerów
Autor: Andrzej Kordas
Data: 19.03.2015
Źródło: Crous-Bou M, Fung TT, Prescott J, i wsp. Mediterranean diet and telomere length in Nurses’ Health Study: population based cohort study. BMJ 2014; 349:g6674.
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
Telomery służą zapewnieniu kopiowania w całości genów znajdujących się w regionach końcowych chromosomów. Są one obecne u różnych gatunków zwierząt i składają się z krótkich, powtarzających się sekwencji, które, jak się uważa, powodują przybranie przez telomery określonej konformacji przestrzennej. Telomery ulegają skróceniu w kolejnych podziałach komórkowych, co może doprowadzić do sytuacji, w której komórki potomne już nie mogą podzielić się po raz kolejny. Za wydłużanie telomerów odpowiedzialny jest enzym telomeraza, obecny w tkankach ulegających intensywnym podziałom oraz w komórkach macierzystych. Telomeraza nie ulega jednak ekspresji w pozostałych komórkach somatycznych.
Zniszczenie telomerów w komórkach nowotworowych skutkuje aktywacją nieskutecznych mechanizmów kompensacyjnych, co prowadzi do mutagenezy. Z kolei włączenie aktywności telomerazy w nowotworze może skutkować zniesieniem limitu podziału. Wykazano związek nadmiernej aktywności telomerazy z długowiecznością oraz niedostateczny stopień jej aktywności w niektórych chorobach uwarunkowanych genetycznie. Z tego względu telomery i telomeraza stanowią potencjalny cel interwencji terapeutycznych. Dyskusja na temat telomerów zazwyczaj uwzględnia znaczenie ich długości jako biomarkera starzenia. Crous-Bou i wsp. przeprowadzili badanie kohortowe, którego celem było zbadanie zależności między dietą śródziemnomorską a długością telomerów. Do analiz włączono informacje dotyczące 4676 uczestniczek badania Nurses’ Health Study, u których w latach 1989-1990 pobrano próbki krwi. Po uwzględnieniu wpływu czynników zakłócających stwierdzono, że długość telomerów w leukocytach krwi obwodowej była większa u uczestniczek badania bardziej ściśle przestrzegających diety śródziemnomorskiej. Wielkość różnicy w długości telomerów zaobserwowanej między kobietami nieprzestrzegającymi diety śródziemnomorskiej i tych, które jadły najbardziej zgodnie z jej zaleceniami, wynosiła ok. 10% odchylenia standardowego w zakresie długości telomerów w populacji. Autorzy stwierdzili, że uzyskane wyniki stanowią podstawę dla dalszego propagowania stosowania diety śródziemnomorskiej w celu utrzymywania dobrego zdrowia. Warto przypomnieć, że głównymi cechami diety śródziemnomorskiej są: duże spożycie nieprzetworzonych zbóż, oliwy, nasion roślin strączkowych, warzyw i owoców, umiarkowana konsumpcja ryb, jogurtów i sera oraz mała podaż mięsa.