123RF
Kiedy pacjent z łuszczycą powinien zgłosić się do okulisty? ►
Redaktor: Bogusz Soiński
Data: 28.02.2022
Źródło: WAWDERM 2021 IV Warszawskie Dni Dermatologiczne
– U pacjentów z ciężką, a także umiarkowaną postacią łuszczycy, u których występuje łuszczycowe zapalenie stawów, istnieje znacznie większe ryzyko zapalenia błony naczyniowej oka – podkreśla lek. Marta Pietruszyńska. – Objawy ze strony narządu wzroku lub ze strony ogólnoustrojowej są bardzo charakterystyczne dla określonych jednostek – dodaje.
Coraz więcej osób z chorobami ogólnoustrojowymi trafia do lekarza pierwszego kontaktu, którym jest okulista. Często nie mają stwierdzonych żadnych chorób ogólnoustrojowych, a pierwsze objawy daje oko. Dokuczliwe nasilenie objawów zmusza pacjentów do szukania pomocy u specjalisty w dziedzinie okulistyki.
– Leczymy powikłania czy też objawy współtowarzyszące łuszczycy ze strony narządu wzroku – mówi lek. Marta Pietruszyńska z „Libermedic” Warszawskiego Centrum Okulistycznego i Kliniki Okulistyki USK w Białymstoku, wyjaśniając: – Związek tej jednostki chorobowej z antygenem HLA-B27 występuje w 20–30 proc. przypadków, w 60 proc. z zapaleniem stawów. Jest to czynnik niekorzystny rokowniczo, jeśli chodzi o nasilenie objawów – zarówno ogólnych, jak i narządu wzroku.
– U pacjentów z ciężką, a także umiarkowaną postacią łuszczycy, u których występuje łuszczycowe zapalenie stawów, istnieje znacznie większe ryzyko zapalenia błony naczyniowej oka – podkreśla dr Pietruszyńska i porusza obszerny temat klasyfikacji zapaleń błony naczyniowej. – Objawy ze strony narządu wzroku lub ze strony ogólnoustrojowej są wbrew pozorom bardzo charakterystyczne dla określonych jednostek i wcale nie trzeba robić całego panelu badań, żeby iść w kierunku określonej choroby. Najczęściej występuje zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej – u pacjentów z łuszczycą jest wiążącym objawem okulistycznym.
Istotne jest dopasowanie prawdopodobnej etiologii do ustalonego obrazu klinicznego. Diagnostyka zapalenia błony naczyniowej (ZBN) powinna być logicznie uporządkowana, a najczęstszym błędem okulistycznym jest zlecanie zbyt wielu niepotrzebnych i kosztownych badań. Rutynowe kierowanie pacjenta do stomatologa czy laryngologa w poszukiwaniu tzw. ognisk zapaleń jest niepotrzebne, a wykonywane liczne badania – kosztowne i uciążliwe.
W zależności od tego, z jakim typem zapalenia i jakiej części błony naczyniowej mamy do czynienia, obowiązuje pewna kolejność wykonywania badań. Bardzo ważny jest wywiad. Ekspertka wskazuje również, kiedy badania specjalistyczne w ZBN są niekonieczne: – W przypadku pojedynczego, łagodnego epizodu jednostronnego ostrego zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej, bez związku z chorobą zasadniczą; gdy mamy charakterystyczne ZBN – jak zapalenie współczulne lub zespół Fuchsa; jeśli oczywisty jest związek choroby ogólnej z ZBN, np. sarkoidoza – tłumaczy. Badanie jest natomiast wskazane w ziarninującym, a także w nawracającym ZBN, obuocznym zapaleniu i przy objawach ogólnych przy braku konkretnego zapalenia.
Prelegentka opowiada również o zapaleniu spojówek i zespole suchego oka jako objawach ocznych w łuszczycy; o zapaleniu przedniego odcinka i jak się ono przejawia; o badaniach diagnostycznych i leczeniu.
– Nieleczone zapalenie błony naczyniowej prowadzi do ciężkich powikłań: keratopatii taśmowatej, zrostów przednich, zrostów tylnych, obrzęku plamki, jaskry wtórnej, zaćmy wtórnej czy zmętnienia ciała szklistego. Szalenie ważna jest współpraca lekarzy wielu specjalności, jest niezbędna zarówno w diagnostyce chorób, których objawy dotyczą wielu narządów, jak i ich leczeniu. Multidyscyplinarna opieka jest szczególnie istotna dla właściwej terapii każdego pacjenta z nieinfekcyjnym zapaleniem błony naczyniowej – zaznacza lek. Marta Pietruszyńska.
Wykład „Kiedy pacjent z łuszczycą powinien zgłosić się do okulisty?” został zaprezentowany podczas konferencji WAWDERM 2021 IV Warszawskie Dni Dermatologiczne Wydawnictwa Termedia (kierownictwo naukowe: prof. dr hab. n. med. Lidia Rudnicka i prof. dr hab. n. med. Małgorzata Olszewska).
– Leczymy powikłania czy też objawy współtowarzyszące łuszczycy ze strony narządu wzroku – mówi lek. Marta Pietruszyńska z „Libermedic” Warszawskiego Centrum Okulistycznego i Kliniki Okulistyki USK w Białymstoku, wyjaśniając: – Związek tej jednostki chorobowej z antygenem HLA-B27 występuje w 20–30 proc. przypadków, w 60 proc. z zapaleniem stawów. Jest to czynnik niekorzystny rokowniczo, jeśli chodzi o nasilenie objawów – zarówno ogólnych, jak i narządu wzroku.
– U pacjentów z ciężką, a także umiarkowaną postacią łuszczycy, u których występuje łuszczycowe zapalenie stawów, istnieje znacznie większe ryzyko zapalenia błony naczyniowej oka – podkreśla dr Pietruszyńska i porusza obszerny temat klasyfikacji zapaleń błony naczyniowej. – Objawy ze strony narządu wzroku lub ze strony ogólnoustrojowej są wbrew pozorom bardzo charakterystyczne dla określonych jednostek i wcale nie trzeba robić całego panelu badań, żeby iść w kierunku określonej choroby. Najczęściej występuje zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej – u pacjentów z łuszczycą jest wiążącym objawem okulistycznym.
Istotne jest dopasowanie prawdopodobnej etiologii do ustalonego obrazu klinicznego. Diagnostyka zapalenia błony naczyniowej (ZBN) powinna być logicznie uporządkowana, a najczęstszym błędem okulistycznym jest zlecanie zbyt wielu niepotrzebnych i kosztownych badań. Rutynowe kierowanie pacjenta do stomatologa czy laryngologa w poszukiwaniu tzw. ognisk zapaleń jest niepotrzebne, a wykonywane liczne badania – kosztowne i uciążliwe.
W zależności od tego, z jakim typem zapalenia i jakiej części błony naczyniowej mamy do czynienia, obowiązuje pewna kolejność wykonywania badań. Bardzo ważny jest wywiad. Ekspertka wskazuje również, kiedy badania specjalistyczne w ZBN są niekonieczne: – W przypadku pojedynczego, łagodnego epizodu jednostronnego ostrego zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej, bez związku z chorobą zasadniczą; gdy mamy charakterystyczne ZBN – jak zapalenie współczulne lub zespół Fuchsa; jeśli oczywisty jest związek choroby ogólnej z ZBN, np. sarkoidoza – tłumaczy. Badanie jest natomiast wskazane w ziarninującym, a także w nawracającym ZBN, obuocznym zapaleniu i przy objawach ogólnych przy braku konkretnego zapalenia.
Prelegentka opowiada również o zapaleniu spojówek i zespole suchego oka jako objawach ocznych w łuszczycy; o zapaleniu przedniego odcinka i jak się ono przejawia; o badaniach diagnostycznych i leczeniu.
– Nieleczone zapalenie błony naczyniowej prowadzi do ciężkich powikłań: keratopatii taśmowatej, zrostów przednich, zrostów tylnych, obrzęku plamki, jaskry wtórnej, zaćmy wtórnej czy zmętnienia ciała szklistego. Szalenie ważna jest współpraca lekarzy wielu specjalności, jest niezbędna zarówno w diagnostyce chorób, których objawy dotyczą wielu narządów, jak i ich leczeniu. Multidyscyplinarna opieka jest szczególnie istotna dla właściwej terapii każdego pacjenta z nieinfekcyjnym zapaleniem błony naczyniowej – zaznacza lek. Marta Pietruszyńska.
Wykład „Kiedy pacjent z łuszczycą powinien zgłosić się do okulisty?” został zaprezentowany podczas konferencji WAWDERM 2021 IV Warszawskie Dni Dermatologiczne Wydawnictwa Termedia (kierownictwo naukowe: prof. dr hab. n. med. Lidia Rudnicka i prof. dr hab. n. med. Małgorzata Olszewska).
