Nowatorskie terapie retinopatii cukrzycowej
Redaktor: Arleta Czarnik
Data: 24.05.2022
Retinopatia cukrzycowa jest jednym z najczęstszych powikłań cukrzycy i główną przyczyną ślepoty wśród osób aktywnych zawodowo. Jej tradycyjne leczenie obejmuje laseroterapię, witrektomię i doszklistkowe wstrzyknięcia anty-VEGF. Obecnie badane są nowe metody, takie jak terapia genowa, wykorzystanie mezenchymalnych komórek macierzystych, inhibitorów SGLT2 i przeszczep komórek wysp trzustkowych.
Cukrzyca (diabetes mellitus – DM) to choroba metaboliczna charakteryzująca się wysokim poziomem glukozy we krwi oraz zmianami mikronaczyniowymi i makronaczyniowymi. Według najnowszych statystyk wzrost zachorowalności na DM jest bardzo szybki. W 2019 r. na świecie było ok. 463 mln chorych i przewiduje się, że liczba ta wzrośnie do 700 mln w ciągu następnych 25 lat.
Retinopatia cukrzycowa (diabetic retinopathy – DR) – jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy – jest główną przyczyną ślepoty wśród osób aktywnych zawodowo. Hiperglikemia może uszkadzać barierę krew–siatkówka i powodować wyciek krwi z tętnicy środkowej siatkówki, naczyń rzęskowych i głębokich warstw siatkówki, co wywołuje zmiany niedokrwienne w otaczającej siatkówce. Miejscowe niedokrwienie siatkówki powoduje proliferację nowych naczyń i może prowadzić do trakcyjnego odwarstwienia siatkówki i wynikającej z tego utraty wzroku.
Tradycyjne leczenie DR polega na stosowaniu laseroterapii, witrektomii i leków, w tym steroidów i doszklistkowych wstrzyknięć anty-VEGF. Leczenie uzupełniające obejmuje kontrolowanie poziomu glukozy i lipidów we krwi oraz leczenie nadciśnienia. Metody te są skuteczne, pozwalają zapobiegać neowaskularyzacji siatkówki i obrzękowi plamki.
Obecnie trwają badania nad nowymi potencjalnymi terapiami DR, które pozwoliłyby uzyskać dłuższy efekt i miały mniej potencjalnych skutków ubocznych. Są wśród nich alternatywne terapie lekowe (kininogenaza trzustkowa, antyoksydanty, N-acetylocysteina, kurkumina, skwalamina), inhibitory SGLT2, terapia genowa, leczenie z wykorzystaniem mezenchymalnych komórek macierzystych, przeszczep komórek wysp trzustkowych.
Udowodniono, że terapia genowa ukierunkowana na waskulopatię siatkówki lub na ochronę siatkówki, wstrzyknięcia mezenchymalnych komórek macierzystych, inhibitory SGLT2 i przeszczep komórek wysp trzustkowych powstrzymują progresję DR. Większość badań dotyczących tych metod jest na etapie badań podstawowych lub na modelu zwierzęcym. Ich wyniki muszą zostać potwierdzone w badaniach klinicznych z randomizacją.
Pełna treść artykułu: Magdalena Kupis, Katarzyna Samelska, Jacek Szaflik, Piotr Skopiński. Novel therapies for diabetic retinopathy. Cent Eur J Immunol 2022; 47 (1): 102-108.
Retinopatia cukrzycowa (diabetic retinopathy – DR) – jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy – jest główną przyczyną ślepoty wśród osób aktywnych zawodowo. Hiperglikemia może uszkadzać barierę krew–siatkówka i powodować wyciek krwi z tętnicy środkowej siatkówki, naczyń rzęskowych i głębokich warstw siatkówki, co wywołuje zmiany niedokrwienne w otaczającej siatkówce. Miejscowe niedokrwienie siatkówki powoduje proliferację nowych naczyń i może prowadzić do trakcyjnego odwarstwienia siatkówki i wynikającej z tego utraty wzroku.
Tradycyjne leczenie DR polega na stosowaniu laseroterapii, witrektomii i leków, w tym steroidów i doszklistkowych wstrzyknięć anty-VEGF. Leczenie uzupełniające obejmuje kontrolowanie poziomu glukozy i lipidów we krwi oraz leczenie nadciśnienia. Metody te są skuteczne, pozwalają zapobiegać neowaskularyzacji siatkówki i obrzękowi plamki.
Obecnie trwają badania nad nowymi potencjalnymi terapiami DR, które pozwoliłyby uzyskać dłuższy efekt i miały mniej potencjalnych skutków ubocznych. Są wśród nich alternatywne terapie lekowe (kininogenaza trzustkowa, antyoksydanty, N-acetylocysteina, kurkumina, skwalamina), inhibitory SGLT2, terapia genowa, leczenie z wykorzystaniem mezenchymalnych komórek macierzystych, przeszczep komórek wysp trzustkowych.
Udowodniono, że terapia genowa ukierunkowana na waskulopatię siatkówki lub na ochronę siatkówki, wstrzyknięcia mezenchymalnych komórek macierzystych, inhibitory SGLT2 i przeszczep komórek wysp trzustkowych powstrzymują progresję DR. Większość badań dotyczących tych metod jest na etapie badań podstawowych lub na modelu zwierzęcym. Ich wyniki muszą zostać potwierdzone w badaniach klinicznych z randomizacją.
Pełna treść artykułu: Magdalena Kupis, Katarzyna Samelska, Jacek Szaflik, Piotr Skopiński. Novel therapies for diabetic retinopathy. Cent Eur J Immunol 2022; 47 (1): 102-108.
