Nowe wytyczne AHA/ASA prewencji pierwotnej udaru mózgu
Autor: Małgosia Michalak
Data: 17.11.2014
Źródło: Meschia JF, Bushnell C, Boden-Albala B, i wsp. Guidelines for the Primary Prevention of Stroke. A Statement for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2014; doi:10.1161/STR.0000000000000046.
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA, American Heart Association) i Amerykańskie Towarzystwo Udarowe (ASA, American Stroke Association) opracowały nowe wytyczne prewencji udaru mózgu u osób, które nie doświadczyły przemijającego ataku niedokrwiennego. Poniżej przedstawiono część z zaleceń.
1. Należy oceniać ryzyko sercowo-naczyniowe odpowiednimi narzędziami, np. kalkulatorem udostępnionym przez AHA [1].
2. Potrzebne jest dokonywanie oceny możliwego obciążenia czynnikami genetycznymi poprzez uważne zbieranie wywiadu rodzinnego.
3. Zdrowi dorośli powinni być aktywni fizycznie. Minimalna częstość ćwiczeń to 3 razy na tydzień po 40 minut umiarkowanego lub intensywnego aerobowego wysiłku fizycznego.
4. Oprócz zmian stylu życia u pacjentów z wysokim ryzykiem zdarzeń sercowo-naczyniowych wskazane jest stosowanie statyn. Można rozważyć stosowanie niacyny u osób z niskim stężeniem cholesterolu frakcji lipoprotein wysokiej gęstości (HDL, high-density lipoprotein), uwzględniając przy tym ryzyko miopatii. Do tej pory nie udowodniono skuteczności fibratów w zapobieganiu udarowi mózgu u pacjentów z hipertriglicerydemią.
5. W celu obniżenia ciśnienia tętniczego krwi wskazane jest zmniejszenie ilości sodu i zwiększenie ilości potasu w diecie. W tym samym celu powinno się stosować dietę bogatą w warzywa i owoce, a ubogą w produkty mleczne i nasycone kwasy tłuszczowe. Chcąc zapobiec udarowi mózgu można rozważyć stosowanie diety śródziemnomorskiej wzbogaconej o porcje orzechów.
6. U osób z nadwagą lub otyłością zdefiniowanymi jako indeks masy ciała BMI (body mass index) wynoszący odpowiednio co najmniej 25 kg/m2 lub 30 kg/m2 wskazane jest odchudzanie. Skutkuje ono zmniejszeniem zarówno ryzyka nadciśnienia tętniczego, jak i udaru mózgu.
7. U pacjentów z cukrzycą typu 1 i 2 rekomendowano dążenie do utrzymania ciśnienia tętniczego poniżej 140/90 mmHg.
8. Palacze korzystają na rzuceniu nałogu, w czym pomóc mogą: podawanie zastępczych preparatów z nikotyną, bupropionu lub warenikliny. Rzucenie palenia jest szczególnie ważne w przypadkach kobiet z migrenowymi bólami głowy z aurą. Tej grupie osób szkodzą także doustne środki antykoncepcyjne – w największym stopniu te, które zawierają estrogeny. Na podstawie dostępnych dowodów naukowych AHA i ASA stwierdziły, że zakazy palenia w przestrzeni publicznej sprzyjają zmniejszeniu ryzyka udaru mózgu.
9. U chorych z migrenowymi bólami głowy nie zaleca się zamknięcia drożnego otworu owalnego.
10. Należy zwracać uwagę czy u pacjenta występuje zespół obturacyjnego bezdechu sennego.
11. U osób, u których ryzyko wystąpienia udaru mózgu w ciągu 10 lat jest większe niż 10% [2] należy włączyć kwas acetylosalicylowy.
12. Należy rozważyć włączenie kwasu acetylosalicylowego u osób z przewlekłą niewydolnością nerek (< 45 mL/min/1,73 m2), ale nie w stadium IV i V (<30 mL/min/1,73 m2).
13. U osób z chorobą tętnic obwodowych w prewencji udaru mózgu można stosować cylostazol.
14. Nie należy stosować innych leków przeciwpłytkowych niż kwas acetylosalicylowy lub cylostazol w prewencji pierwotnej udaru mózgu.
my.americanheart.org/professional/StatementsGuidelines/PreventionGuidelines/Prevention-Guidelines_UCM_457698_SubHomePage.jsp
my.americanheart.org/cvriskcalculator
1. Należy oceniać ryzyko sercowo-naczyniowe odpowiednimi narzędziami, np. kalkulatorem udostępnionym przez AHA [1].
2. Potrzebne jest dokonywanie oceny możliwego obciążenia czynnikami genetycznymi poprzez uważne zbieranie wywiadu rodzinnego.
3. Zdrowi dorośli powinni być aktywni fizycznie. Minimalna częstość ćwiczeń to 3 razy na tydzień po 40 minut umiarkowanego lub intensywnego aerobowego wysiłku fizycznego.
4. Oprócz zmian stylu życia u pacjentów z wysokim ryzykiem zdarzeń sercowo-naczyniowych wskazane jest stosowanie statyn. Można rozważyć stosowanie niacyny u osób z niskim stężeniem cholesterolu frakcji lipoprotein wysokiej gęstości (HDL, high-density lipoprotein), uwzględniając przy tym ryzyko miopatii. Do tej pory nie udowodniono skuteczności fibratów w zapobieganiu udarowi mózgu u pacjentów z hipertriglicerydemią.
5. W celu obniżenia ciśnienia tętniczego krwi wskazane jest zmniejszenie ilości sodu i zwiększenie ilości potasu w diecie. W tym samym celu powinno się stosować dietę bogatą w warzywa i owoce, a ubogą w produkty mleczne i nasycone kwasy tłuszczowe. Chcąc zapobiec udarowi mózgu można rozważyć stosowanie diety śródziemnomorskiej wzbogaconej o porcje orzechów.
6. U osób z nadwagą lub otyłością zdefiniowanymi jako indeks masy ciała BMI (body mass index) wynoszący odpowiednio co najmniej 25 kg/m2 lub 30 kg/m2 wskazane jest odchudzanie. Skutkuje ono zmniejszeniem zarówno ryzyka nadciśnienia tętniczego, jak i udaru mózgu.
7. U pacjentów z cukrzycą typu 1 i 2 rekomendowano dążenie do utrzymania ciśnienia tętniczego poniżej 140/90 mmHg.
8. Palacze korzystają na rzuceniu nałogu, w czym pomóc mogą: podawanie zastępczych preparatów z nikotyną, bupropionu lub warenikliny. Rzucenie palenia jest szczególnie ważne w przypadkach kobiet z migrenowymi bólami głowy z aurą. Tej grupie osób szkodzą także doustne środki antykoncepcyjne – w największym stopniu te, które zawierają estrogeny. Na podstawie dostępnych dowodów naukowych AHA i ASA stwierdziły, że zakazy palenia w przestrzeni publicznej sprzyjają zmniejszeniu ryzyka udaru mózgu.
9. U chorych z migrenowymi bólami głowy nie zaleca się zamknięcia drożnego otworu owalnego.
10. Należy zwracać uwagę czy u pacjenta występuje zespół obturacyjnego bezdechu sennego.
11. U osób, u których ryzyko wystąpienia udaru mózgu w ciągu 10 lat jest większe niż 10% [2] należy włączyć kwas acetylosalicylowy.
12. Należy rozważyć włączenie kwasu acetylosalicylowego u osób z przewlekłą niewydolnością nerek (< 45 mL/min/1,73 m2), ale nie w stadium IV i V (<30 mL/min/1,73 m2).
13. U osób z chorobą tętnic obwodowych w prewencji udaru mózgu można stosować cylostazol.
14. Nie należy stosować innych leków przeciwpłytkowych niż kwas acetylosalicylowy lub cylostazol w prewencji pierwotnej udaru mózgu.
my.americanheart.org/professional/StatementsGuidelines/PreventionGuidelines/Prevention-Guidelines_UCM_457698_SubHomePage.jsp
my.americanheart.org/cvriskcalculator
