Profilaktyka problemów alkoholowych wśród dzieci
Redaktor: Arleta Czarnik
Data: 01.09.2021
| Tagi: | problemy alkoholowe, profilaktyka |
W Polsce średni wiek inicjacji alkoholowej szacuje się na 12,5 roku, a duży odsetek młodzieży 15-letniej stale używa napojów alkoholowych. Program profilaktyczny „Debata” jest skierowany do dzieci w wieku 12–14 lat. Ma na celu wzmocnienie postaw proabstynenckich i opóźnienie inicjacji alkoholowej. Jest łatwy do przeprowadzenia, a wstępne wyniki są obiecujące.
Używanie napojów alkoholowych przez dzieci jest uznawane za zachowanie ryzykowne, niosące ze sobą wiele różnego rodzaju strat. Dotyczy to zwłaszcza dzieci z grupy podwyższonego ryzyka przedwczesnej inicjacji alkoholowej. W Polsce średni wiek inicjacji szacuje się na 12,5 roku, a dokładne badania wykazują, że duży odsetek młodzieży 15-letniej znajduje się w grupie stałych użytkowników napojów alkoholowych.
Autorzy artykułu opublikowanego na łamach „Alcoholism and Drug Addiction/Alkoholizm i Narkomania” prezentują wyniki pilotażowej ewaluacji programu profilaktycznego „Debata”, który jest skierowany do dzieci w wieku 12–14 lat. Ma na celu wzmocnienie postaw proabstynenckich i opóźnienie inicjacji alkoholowej. Jest oparty na metodzie krótkiej interwencji profilaktycznej w grupie, trwa nieco ponad 2 godziny (tj. 3 godziny lekcyjne). Jest jednym z najpopularniejszych programów profilaktyki stosowanych w polskich szkołach podstawowych. W programie stosuje się wiele ciekawych rozwiązań strukturalnych umożliwiających pracę z zespołem klasowym metodami aktywizującymi.
Badanie zostało przeprowadzone z udziałem grupy kontrolnej, a także z dwukrotnym pomiarem (pre-test i post-test). Pytania ankietowe dotyczyły wiedzy, postaw i zachowań, głównie w zakresie picia alkoholu.
Wśród wyników uwagę zwraca działanie ochronne programu „Debata” na poziomie zachowania: jego 12-letni uczestnicy w porównaniu z uczniami z grupy kontrolnej w większym stopniu powstrzymywali się od picia piwa w ciągu 30 dni poprzedzających post-test. Również odsetek osób deklarujących całkowitą abstynencję różnił się na korzyść uczestników programu. Zaobserwowano także wzrost wiedzy o konsekwencjach używania alkoholu przez młodych ludzi pomiędzy obu pomiarami, co było wynikiem głównie korzystnej zmiany wśród uczniów uczestniczących w programie. W odniesieniu do innych niż piwo rodzajów alkoholu zaobserwowane zmiany nie były istotne statystycznie – być może dlatego, że te zachowania występują stosunkowo rzadko, oraz ze względu na małą liczebność próby.
Wydaje się, że w aktualnych warunkach społecznych trzeba szukać takich form działania edukacyjno-profilaktycznego, które zachęcą szkoły do ich zastosowania, a jednocześnie będą przynosiły obiecujące rezultaty. Przy trzech godzinach lekcyjnych pracy z klasą uzyskane wyniki są bardzo zachęcające.
Pełna treść artykułu: Maria Regina Wojcieszek, Iwona Piekarz, Stanisław Maciaszek, Krzysztof Andrzej Wojcieszek. Summative evaluation of the “Debate” programme for alcohol related problems prevention – pilot study. Alcohol Drug Addict 2021; 34 (1): 51-68.
Autorzy artykułu opublikowanego na łamach „Alcoholism and Drug Addiction/Alkoholizm i Narkomania” prezentują wyniki pilotażowej ewaluacji programu profilaktycznego „Debata”, który jest skierowany do dzieci w wieku 12–14 lat. Ma na celu wzmocnienie postaw proabstynenckich i opóźnienie inicjacji alkoholowej. Jest oparty na metodzie krótkiej interwencji profilaktycznej w grupie, trwa nieco ponad 2 godziny (tj. 3 godziny lekcyjne). Jest jednym z najpopularniejszych programów profilaktyki stosowanych w polskich szkołach podstawowych. W programie stosuje się wiele ciekawych rozwiązań strukturalnych umożliwiających pracę z zespołem klasowym metodami aktywizującymi.
Badanie zostało przeprowadzone z udziałem grupy kontrolnej, a także z dwukrotnym pomiarem (pre-test i post-test). Pytania ankietowe dotyczyły wiedzy, postaw i zachowań, głównie w zakresie picia alkoholu.
Wśród wyników uwagę zwraca działanie ochronne programu „Debata” na poziomie zachowania: jego 12-letni uczestnicy w porównaniu z uczniami z grupy kontrolnej w większym stopniu powstrzymywali się od picia piwa w ciągu 30 dni poprzedzających post-test. Również odsetek osób deklarujących całkowitą abstynencję różnił się na korzyść uczestników programu. Zaobserwowano także wzrost wiedzy o konsekwencjach używania alkoholu przez młodych ludzi pomiędzy obu pomiarami, co było wynikiem głównie korzystnej zmiany wśród uczniów uczestniczących w programie. W odniesieniu do innych niż piwo rodzajów alkoholu zaobserwowane zmiany nie były istotne statystycznie – być może dlatego, że te zachowania występują stosunkowo rzadko, oraz ze względu na małą liczebność próby.
Wydaje się, że w aktualnych warunkach społecznych trzeba szukać takich form działania edukacyjno-profilaktycznego, które zachęcą szkoły do ich zastosowania, a jednocześnie będą przynosiły obiecujące rezultaty. Przy trzech godzinach lekcyjnych pracy z klasą uzyskane wyniki są bardzo zachęcające.
Pełna treść artykułu: Maria Regina Wojcieszek, Iwona Piekarz, Stanisław Maciaszek, Krzysztof Andrzej Wojcieszek. Summative evaluation of the “Debate” programme for alcohol related problems prevention – pilot study. Alcohol Drug Addict 2021; 34 (1): 51-68.
