Przedawkowanie acetylocysteiny w przebiegu terapii zatrucia paracetamolem przyczyną śmierci pacjentki
Autor: Andrzej Kordas
Data: 10.09.2015
Źródło: N-acetylcysteine overdose after acetaminophen poisoning; Mahmoudi GA, Astaraki P, Mohtashami AZ, Ahadi M; International Medical Case Reports Journal; February 2015 Volume 2015:8 Pages 65—69.
23-letnia pacjentka (masa ciała - 65 kg) zgłosiła się do szpitalnego oddziału ratunkowego 4 godziny po zażyciu 50 tabletek 325 mg paracetamolu. Przy przyjęciu skarżyła się na nudności oraz zawroty głowy. Była osłabiona, podsypiająca. Podstawowe badanie przedmiotowe podobnie jak gazometria krwi tętniczej nie wykazały nieprawidłowości.
Zadecydowano o zastosowaniu w terapii węgla aktywowanego oraz N-acetylocysteiny (NAC) w dawce nasycającej 10 g (150 mg/kg masy ciała) w czasie pierwszych 30 minut oraz w dawce podtrzymującej 9.5 g (w 500 ml 5% dekstrozy w czasie 20 godzin).
W odpowiedzi na zastosowane leczenie pacjentka prezentowała niepokój ruchowy, nudności, wymioty, zaburzenia oddychania, przyspieszony rytm oddechowy, niskie wartości ciśnienia tętniczego, nadmierną senność oraz obrzęk okołooczodołowy. W związku z podejrzeniem reakcji alergicznej na wdrożone leczenie zadecydowano o przerwaniu infuzji N-acetylocysteiny. Okazało się wówczas, iż pielęgniarka zamiast 10 g dawki nasycającej N-acetylocysteiny, podała 100 g tej substancji.
Po przerwaniu infuzji NAC stwierdzano prawidłowe, symetryczne źrenice z zachowaną reakcją na światło. Jednak równolegle nastąpiło nasilenie ograniczenia świadomości (7/15 punktów w skali GCS), wraz z hipotensją oraz narastającym wysiłkiem oddechowym (RR 32/min). Tętno na tętnicach promieniowych nie było wówczas badalne. Po przeprowadzeniu intubacji, pacjentkę przekazano do oddziału intensywnej opieki medycznej, celem dalszego leczenia.
Po dwóch dniach od podania NAC odnotowano istotne obniżenie stężenia hemoglobiny (z wartości 12.6 g/dL do 4.5 g/dL), hematokrytu (z wartości 35% do 13%) oraz płytek krwi (z wartości 70×1,000/mm3 do 29×1,000/mm3).
Dodatkowo pobyt w ramach OIOM od pierwszej doby hospitalizacji powikłany był oligurią (<250 ml moczu / dobę). Od drugiego dnia pacjentka prezentowała uogólnione obrzęki. W badaniach laboratoryjnych obserwowano wówczas hiponatremię, podwyższone stężenia mocznika oraz kreatyniny. Obserwowana od 2 doby podwyższona aktywność enzymów wątrobowych, uległa gwałtownie normalizacji w 7 dobie hospitalizacji.
Od 3 dnia pobytu w oddziale intensywnej opieki medycznej źrenice pacjentki stały się szerokie, słabo reaktywne na światło. Tomografia komputerowa głowy wykazała cechy obrzęku mózgu. Pacjentka prezentowała nasilony wysiłek oddechowy z przyspieszonym rytmem oddechowym oraz ściszeniem szmeru pęcherzykowego. W badaniu gazometrycznym krwi tętniczej obecne były cechy kwasicy metabolicznej oraz zasadowicy oddechowej.
Po 12 dobach pacjentka zmarła.
W odpowiedzi na zastosowane leczenie pacjentka prezentowała niepokój ruchowy, nudności, wymioty, zaburzenia oddychania, przyspieszony rytm oddechowy, niskie wartości ciśnienia tętniczego, nadmierną senność oraz obrzęk okołooczodołowy. W związku z podejrzeniem reakcji alergicznej na wdrożone leczenie zadecydowano o przerwaniu infuzji N-acetylocysteiny. Okazało się wówczas, iż pielęgniarka zamiast 10 g dawki nasycającej N-acetylocysteiny, podała 100 g tej substancji.
Po przerwaniu infuzji NAC stwierdzano prawidłowe, symetryczne źrenice z zachowaną reakcją na światło. Jednak równolegle nastąpiło nasilenie ograniczenia świadomości (7/15 punktów w skali GCS), wraz z hipotensją oraz narastającym wysiłkiem oddechowym (RR 32/min). Tętno na tętnicach promieniowych nie było wówczas badalne. Po przeprowadzeniu intubacji, pacjentkę przekazano do oddziału intensywnej opieki medycznej, celem dalszego leczenia.
Po dwóch dniach od podania NAC odnotowano istotne obniżenie stężenia hemoglobiny (z wartości 12.6 g/dL do 4.5 g/dL), hematokrytu (z wartości 35% do 13%) oraz płytek krwi (z wartości 70×1,000/mm3 do 29×1,000/mm3).
Dodatkowo pobyt w ramach OIOM od pierwszej doby hospitalizacji powikłany był oligurią (<250 ml moczu / dobę). Od drugiego dnia pacjentka prezentowała uogólnione obrzęki. W badaniach laboratoryjnych obserwowano wówczas hiponatremię, podwyższone stężenia mocznika oraz kreatyniny. Obserwowana od 2 doby podwyższona aktywność enzymów wątrobowych, uległa gwałtownie normalizacji w 7 dobie hospitalizacji.
Od 3 dnia pobytu w oddziale intensywnej opieki medycznej źrenice pacjentki stały się szerokie, słabo reaktywne na światło. Tomografia komputerowa głowy wykazała cechy obrzęku mózgu. Pacjentka prezentowała nasilony wysiłek oddechowy z przyspieszonym rytmem oddechowym oraz ściszeniem szmeru pęcherzykowego. W badaniu gazometrycznym krwi tętniczej obecne były cechy kwasicy metabolicznej oraz zasadowicy oddechowej.
Po 12 dobach pacjentka zmarła.
