Stężenie ftalanów we krwi jest związany z występowaniem cukrzycy

Jak wykazali Lind i wsp., poziom niektórych ftalanów we krwi związany jest ze wzrostem insulinooporności i zmniejszonym wydzielaniem insuliny.
Ftalany to grupa związków chemicznych wykorzystywana w przemyśle przy produkcji plastiku, lakierów i farb. Są one obecne w wielu produktach, w tym między innymi w niektórych środkach higieny, detergentach, tkaninach, a nawet tabletkach i pożywieniu. Uważa się, że największa ekspozycja na ftalany związana jest z ich obecnością w mleku, mięsie i innych pokarmach zawierających dużo tłuszczów. Ftalany są obiektem badań ukierunkowanych na wyjaśnienie ich wpływu na organizm człowieka, głównie poprzez zaburzanie równowagi hormonalnej.

W marcu bieżącego roku w Human Reproduction ukazał się artykuł, w którym wykazano na hodowlach komórek ludzkich, że ftalany w stężeniach występujących w organizmie człowieka hamują wydzielanie testosteronu [1]. Jednym z działań ftalanów jest wiązanie się z receptorami PPAR, które odgrywają rolę w patofizjologii cukrzycy typu 2. Mając na względzie to zjawisko, Lind i wsp. przeprowadzili badanie przekrojowe, w którym ocenili zależność między stężeniem czterech ftalanów we krwi osób w wieku 70 lat, a występowaniem cukrzycy typu 2. W badaniu wzięło udział 1,016 pacjentów, w tym 114 z cukrzycą. Z występowaniem cukrzycy związane były wysokie poziomy trzech badanych ftalanów. Jeden z nich (MiBP), związany był ze słabszym wydzielaniem insuliny, a dwa pozostałe ze zwiększoną insulinoopornością. Zdaniem autorów publikacji uzyskane wyniki potwierdzają prawdziwość hipotezy, zgodnie z którą ftalany oddziałują na metabolizm glukozy.

[1] Desdoits-Lethimonier C, Albert O, Le Bizec B i wsp. Human testis steroidogenesis is inhibited by phthalates. Hum Reprod 2012; published online ahead of print.