Stosowanie suplementów diety u dzieci w Polsce
Redaktor: Arleta Czarnik
Data: 23.05.2022
Wielu rodziców uważa za konieczne podawanie dzieciom suplementów, mimo że dobrze zbilansowana dieta dostarcza wszystkich witamin i mikroelementów potrzebnych młodym organizmom. W badaniu przeprowadzonym w południowo-wschodniej Polsce ustalono, że aż 71,4 proc. rodziców stosuje u swoich dzieci suplementy diety, a wielu z nich korzysta z niesprawdzonych źródeł informacji.
Suplementy diety cieszą się coraz większą popularnością na całym świecie. Również w Polsce ich rynek w ostatnich latach intensywnie się rozwija, co potwierdzają dane Głównego Inspektoratu Sanitarnego i Najwyższej Izby Kontroli. Z informacji Komisji Europejskiej wynika, że w latach 1997–2005 polski rynek suplementów wzrósł o 219 proc., co było najwyższym wzrostem spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej.
Niewiele wiadomo na temat stosowania suplementów diety w populacji pediatrycznej. Wyniki większości polskich badań w tym zakresie pokrywają się z wynikami badań europejskich i amerykańskich, które pokazują rozwijający się z roku na rok rynek oraz rosnący wpływ mediów i reklamy na wybór suplementów. Celem badania, którego wyniki opublikowano w „Pediatrii Polskiej”, była ocena częstości stosowania suplementów diety wśród dzieci w województwie małopolskim oraz weryfikacja źródeł wiedzy rodziców na ten temat.
W badaniu wykorzystano anonimową ankietę, którą przeprowadzono wśród 229 rodziców pacjentów Kliniki Pediatrii Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie. Dzieci były hospitalizowane z powodu chorób zakaźnych wieku dziecięcego, takich jak infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych, infekcje przewodu pokarmowego i infekcje dróg moczowych, nie miały chorób przewlekłych. Każdy rodzic odpowiedział na 41 pytań dotyczących stosowania suplementów diety u dziecka przez całe jego życie. Dane poddano analizie statystycznej.
Okazało się, że 71,4 proc. rodziców stosuje u swoich dzieci suplementy diety, 57 proc. przyznało, że podaje je codziennie. Rodzice najczęściej sięgają po jeden preparat witaminowy lub mineralny (39,2 proc.). Rodzice kupują suplementy głównie w aptekach stacjonarnych (83 proc.). W większości przypadków wybór konkretnego preparatu był uzależniony od opinii lekarza (68 proc.) lub farmaceuty (37 proc.). Korzystano także z opinii znajomych (44 proc.) oraz informacji z Internetu (43 proc.), rzadziej z telewizji (16 proc.) i gazet (5 proc.). Rodziny o wysokim statusie społeczno-ekonomicznym częściej korzystają z porad pracowników ochrony zdrowia dotyczących suplementów. Prawie połowa badanych przyznała, że nie ma wystarczającej wiedzy na temat suplementów, które podają swoim dzieciom. Uzyskany w badaniu odsetek rodziców stosujących u dzieci suplementy diety jest znacznie wyższy niż w innych krajach. Najczęstszą motywacją rodziców była chęć uzupełnienia niedoborów witamin i składników mineralnych.
Niepokojące jest to, że wiele osób korzysta z niesprawdzonych źródeł informacji. Ponadto prawie 53 proc. badanych rodziców nie wiedziało, czy istnieją przeciwwskazania do stosowania suplementów diety, a 45 proc. przyznało, że nie ma wystarczającej wiedzy na temat poszczególnych witamin i minerałów oraz ich roli w organizmie człowieka.
Wielu rodziców uważa za konieczne podawanie dzieciom suplementów, mimo że dobrze zbilansowana dieta dostarcza wszystkich witamin i mikroelementów potrzebnych młodym organizmom. Zdrowe dzieci mogą pokryć zapotrzebowanie na większość składników odżywczych, stosując odpowiednią dietę. W naszej szerokości geograficznej dzieci są zagrożone niedoborem witaminy D. W aktualnych polskich wytycznych dla populacji pediatrycznej zalecana jest suplementacja tylko dwóch substancji: witaminy D3 i kwasu dokozaheksaenowego.
Autorzy zwracają uwagę, że duża dostępność preparatów oraz intensywna reklama zachęcają rodziców do podawania dzieciom suplementów diety. Pediatrzy pracujący w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej powinni edukować rodziców i zachęcać ich do korzystania z wiarygodnych źródeł informacji, które dostarczają pełnej wiedzy o suplemencie, również o jego potencjalnych skutkach ubocznych. Pediatrzy powinni również ostrzegać rodziców przed nadużywaniem leków i wskazywać sytuacje, w których stosowanie suplementów może być korzystne.
Pełna treść artykułu: Małgorzata Mazurek, Nina Mól, Magdalena Zasada, Wojciech Zasada, Olga Pyznar, Przemko Kwinta. Dietary supplements use among children from south-eastern Poland. Pediatr Pol 2022; 97 (1): 13-19.
Niewiele wiadomo na temat stosowania suplementów diety w populacji pediatrycznej. Wyniki większości polskich badań w tym zakresie pokrywają się z wynikami badań europejskich i amerykańskich, które pokazują rozwijający się z roku na rok rynek oraz rosnący wpływ mediów i reklamy na wybór suplementów. Celem badania, którego wyniki opublikowano w „Pediatrii Polskiej”, była ocena częstości stosowania suplementów diety wśród dzieci w województwie małopolskim oraz weryfikacja źródeł wiedzy rodziców na ten temat.
W badaniu wykorzystano anonimową ankietę, którą przeprowadzono wśród 229 rodziców pacjentów Kliniki Pediatrii Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie. Dzieci były hospitalizowane z powodu chorób zakaźnych wieku dziecięcego, takich jak infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych, infekcje przewodu pokarmowego i infekcje dróg moczowych, nie miały chorób przewlekłych. Każdy rodzic odpowiedział na 41 pytań dotyczących stosowania suplementów diety u dziecka przez całe jego życie. Dane poddano analizie statystycznej.
Okazało się, że 71,4 proc. rodziców stosuje u swoich dzieci suplementy diety, 57 proc. przyznało, że podaje je codziennie. Rodzice najczęściej sięgają po jeden preparat witaminowy lub mineralny (39,2 proc.). Rodzice kupują suplementy głównie w aptekach stacjonarnych (83 proc.). W większości przypadków wybór konkretnego preparatu był uzależniony od opinii lekarza (68 proc.) lub farmaceuty (37 proc.). Korzystano także z opinii znajomych (44 proc.) oraz informacji z Internetu (43 proc.), rzadziej z telewizji (16 proc.) i gazet (5 proc.). Rodziny o wysokim statusie społeczno-ekonomicznym częściej korzystają z porad pracowników ochrony zdrowia dotyczących suplementów. Prawie połowa badanych przyznała, że nie ma wystarczającej wiedzy na temat suplementów, które podają swoim dzieciom. Uzyskany w badaniu odsetek rodziców stosujących u dzieci suplementy diety jest znacznie wyższy niż w innych krajach. Najczęstszą motywacją rodziców była chęć uzupełnienia niedoborów witamin i składników mineralnych.
Niepokojące jest to, że wiele osób korzysta z niesprawdzonych źródeł informacji. Ponadto prawie 53 proc. badanych rodziców nie wiedziało, czy istnieją przeciwwskazania do stosowania suplementów diety, a 45 proc. przyznało, że nie ma wystarczającej wiedzy na temat poszczególnych witamin i minerałów oraz ich roli w organizmie człowieka.
Wielu rodziców uważa za konieczne podawanie dzieciom suplementów, mimo że dobrze zbilansowana dieta dostarcza wszystkich witamin i mikroelementów potrzebnych młodym organizmom. Zdrowe dzieci mogą pokryć zapotrzebowanie na większość składników odżywczych, stosując odpowiednią dietę. W naszej szerokości geograficznej dzieci są zagrożone niedoborem witaminy D. W aktualnych polskich wytycznych dla populacji pediatrycznej zalecana jest suplementacja tylko dwóch substancji: witaminy D3 i kwasu dokozaheksaenowego.
Autorzy zwracają uwagę, że duża dostępność preparatów oraz intensywna reklama zachęcają rodziców do podawania dzieciom suplementów diety. Pediatrzy pracujący w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej powinni edukować rodziców i zachęcać ich do korzystania z wiarygodnych źródeł informacji, które dostarczają pełnej wiedzy o suplemencie, również o jego potencjalnych skutkach ubocznych. Pediatrzy powinni również ostrzegać rodziców przed nadużywaniem leków i wskazywać sytuacje, w których stosowanie suplementów może być korzystne.
Pełna treść artykułu: Małgorzata Mazurek, Nina Mól, Magdalena Zasada, Wojciech Zasada, Olga Pyznar, Przemko Kwinta. Dietary supplements use among children from south-eastern Poland. Pediatr Pol 2022; 97 (1): 13-19.
