123RF

2023 rok z rekordami w transplantologii

Udostępnij:
W minionym roku przeszczepiono w naszym kraju ponad 1800 narządów pozyskanych od zmarłych dawców – tak wielu transplantacji nigdy w Polsce jeszcze nie było.
1402 narządy od zmarłych dawców
Według Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do spraw Transplantacji Poltransplant w 2022 r. przeszczepiono w Polsce 1402 narządy od zmarłych dawców, o ponad 120 więcej niż rok wcześniej. W minionym roku nastąpił wręcz skokowy wzrost tych zabiegów — przeszczepiono 1805 narządów wewnętrznych, takich jak nerki, serce, wątroba, trzustka oraz płuca.

Tak dużej liczby transplantacji u nas nie udało się wykonać nawet w najlepszych pod tym względem latach, czyli przed ponad 10 laty. W 2012 r. przeszczepiono 1546 organów, o 133 więcej niż w 2011 r. Jeszcze w kolejnych dwóch latach liczba transplantacji narządów wewnętrznych przekraczała nieco ponad 1500. W 2013 r. przeprowadzono 1536 takich przeszczepów, a w 2014 r. – 1531.

Potem nastąpiła stagnacja. W 2015 r. odbyły się 1432 transplantacje, w 2016 r. – 1469, a w 2017 r. ich liczba jedynie chwilowo wzrosła do 1531. W 2018 r. odnotowano kolejny spadek — przeszczepiono zaledwie 1390 narządów wewnętrznych. Sytuacja poprawiła się w 2019 r., kiedy przeprowadzono 1475 takich zabiegów. Jednak pandemia przyniosła kolejne załamanie: w 2020 r. wykonano zaledwie 1180 transplantacji, a w 2021 r. – 1274.

Transplantologia się odbudowuje
Skokowy wzrost przeszczepów w 2023 r. wskazuje, że polska transplantologia zaczyna się odbudowywać i rozwijać, jeśli chodzi o przeszczepy od zmarłych dawców. W minionym roku pozyskano 573 tzw. zmarłych dawców rzeczywistych, czyli tych, od których pobrane narządy nadawały się do przeszczepu. Liczba dawców ogółem wyniosła 764. W 2022 r. było 445 dawców rzeczywistych oraz 640 dawców ogółem.

Pozyskiwanie zmarłych dawców ma kluczowe znaczenie dla rozwoju przeszczepów, z czym polska transplantologia boryka się od dziesięcioleci. W 2023 r. podobnie jak w latach poprzednich najwięcej przeszczepiono nerek (977), wątrób (523), serc (178) oraz płuc (98). W minionym roku przeszczepiono także cztery trzustki (bardzo rzadkie i trudne operacje) oraz 24 nerki wraz z trzustką.

Od wielu lat poza przeszczepami nerek rozwijane są w naszym kraju transplantacje wątroby. W 2007 r. wykonano ich 178, natomiast w 2015 r. już 314, a ta liczba stale rośnie. Od kilku lat rozwijane są też przeszczepy płuca. W 2007 r. przeprowadzono ich zaledwie 7, zaś a w 2015 r. – 16. W 2021 r. mimo pandemii przeprowadzono 91 przeszczepów płuca, w 2021 – 68, a w 2022 r. – 93.

Przeczytaj także: „Narządy od żywego dawcy – rzadko, ale to się zmienia”.