Brakuje lekarzy sądowych

Obywatele skarżą się na problemy z dostępnością lekarzy sądowych, którzy wydają zaświadczenia o zdolności stawiennictwa danej osoby na rozprawie. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się w tej sprawie do ministra sprawiedliwości.

• Z wniosków obywateli do RPO wynika, że w niektórych okręgach sądowych w ogóle nie ma lekarzy sądowych, w innych zaś jest ich niewielu, zbyt mało wobec potrzeb
• Wnioskodawcy zwracają też uwagę na problem z faktyczną dostępnością lekarzy sądowych i z nieinformowaniem na stronach internetowych sądów o ich czasowej niedostępności
• Zdarza się, że w danym okręgu dostępny jest tylko jeden lekarz sądowy o wąskiej specjalizacji, co budzi zaniepokojenie obywateli co do możliwości rzetelnej oceny ich stanu zdrowia
• Marcin Wiącek prosi ministra Adama Bodnara o stanowisko oraz informację o działaniach, jakie resort zamierza podjąć w odpowiedzi na wystąpienie NRA

Jak tłumaczy na swojej stronie internetowej Rzecznik Praw Obywatelskich, zapewnienie dostępu do lekarzy sądowych ma istotne znaczenie dla zagwarantowania realnej możliwości usprawiedliwienia niestawiennictwa uczestników postępowań z powodu choroby oraz nienarażania obywatela na negatywne konsekwencje procesowe faktycznej niemożności uzyskania zaświadczenia lekarza sądowego.

RPO dodaje, że obywatele zgłaszają też zastrzeżenia dotyczące nadmiernego formalizmu zasad usprawiedliwiania nieobecności w sądzie. Wskazują na brak dostępności lekarzy sądowych o różnych specjalizacjach.

– Wydając zaświadczenia potwierdzające zdolność albo niezdolność do stawiennictwa, powielają oni diagnozy innych lekarzy z przedkładanej dokumentacji medycznej, bo nie czują się kompetentni do własnych ustaleń – stwierdza RPO. 

Brakuje lekarzy sądowych Konieczne są skuteczne działania zmierzające do zapewnienia dostępności lekarzy sądowych w każdym okręgu sądowym i zagwarantowanie odpowiedniej ich liczby, pozwalającej na realizowanie powierzonych im zadań.

Rzecznik podkreśla, że zapewnienie dostępu do lekarza sądowego w każdym okręgu sądowym i w odpowiedniej liczbie ma istotne znaczenie dla zagwarantowania realnej możliwości usprawiedliwienia niestawiennictwa uczestników postępowań sądowych z powodu choroby i nienarażania obywatela na negatywne konsekwencje procesowe faktycznej niemożności uzyskania zaświadczenia od lekarza sądowego. Z przekazywanych RPO informacji wynika, że brak lekarzy sądowych dotyka także uczestników postępowań dyscyplinarnych.

Wniosek Naczelnej Rady Adwokackiej o podjęcie działań
Na sprawę zwróciła ostatnio uwagę Naczelna Rada Adwokacka, która w wystąpieniu do MS z 6 maja 2024 r. wniosła, aby w porozumieniu z prezesami sądów okręgowych podjąć działania zapewniające dostępność lekarzy sądowych w każdym okręgu sądowym.

Chodzi też o zapewnienie odpowiedniej liczby lekarzy, pozwalającej na realizowanie ich zadań tak, aby osoby potrzebujące usprawiedliwić swoje niestawiennictwo z powodu choroby, mogły je w każdym przypadku uzyskać przed czynnością procesową. W przypadku niemożności zadośćuczynienia tej prośbie NRA zwraca się o rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do uchylenia przepisów ustawy o lekarzu sądowym.

W związku z powyższym RPO Marcin Wiącek zwrócił się do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara o stanowisko oraz informację o działaniach, jakie resort zamierza podjąć w odpowiedzi na wystąpienie NRA.

Publikujemy dokument w całości.