Eksperci apelują o zmianę organizacji leczenia przewlekłej choroby nerek

Ponad 60 proc. pacjentów, którzy trafiają na dializy, wcześniej nigdy nie było u nefrologa. Potrzebny jest zintegrowany plan poprawy jakości leczenia osób z chorobami nerek  – apeluje do decydentów zdrowia publicznego, w przeddzień Światowego Dnia Chorego (11 lutego – przyp. red.), firma DaVita.

Światowe badania wskazują, że przewlekła choroba nerek (PChN) dotyka średnio 10–11 proc. ludności świata. W Polsce odsetek ten sięga 11 proc. i z każdym rokiem wraz ze starzejącym się społeczeństwem i jednoczesnym zmniejszaniem się populacji Polaków – rośnie.

Na nerki choruje coraz więcej osób

Choroby nerek są drugim, po nadciśnieniu tętniczym, najczęstszym przewlekłym schorzeniem dotykającym dorosłych Polaków. Szacuje się, że obecnie na przewlekłą chorobę nerek (PChN) może chorować w naszym kraju 4,7 mln osób, niestety większość z nich nie jest diagnozowana, aż do czasu, gdy choroba się rozwinie. Tymczasem PChN ma poważne konsekwencje zdrowotne, z niewydolnością nerek włącznie. Choroba ta wymaga leczenia ratującego życie: dializ lub przeszczepienia nerki. W Polsce dializowanych jest regularnie ponad 20 tys. osób. Na całym świecie z przewlekłą chorobą nerek żyje prawie 850 mln ludzi, a do 2040 roku PChN będzie piątą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie.

Sytuacje pogarsza fakt starzenia się społeczeństwa. W ciągu tylko minionej dekady przybyło w naszym kraju niemal 2 miliony osób w wiek powyżej 60. roku żcyia (wg. danych GUS w 2010 roku seniorów było 6,45 mln, w 2021 roku – 8,53 mln – przyp. red.). To oznacza, że przeszło co piąty mieszkaniec Polski ma ponad 60 lat. Według szacunków GUS w 2030 roku liczba dorosłych Polaków w wieku 60+ w Polsce wyniesie 10,8 mln. Osoby te będą stanowiły aż niemal jedną trzecią ogółu ludności Polski.  

– Zdecydowana większość osób żyjących z przewlekłą chorobą nerek nie zdaje sobie sprawy z jej istnienia, ponieważ we wczesnych stadiach jest ona często „cicha”. Kiedy nerki chorują, to do ostatniej fazy choroby nie dają wyraźnych objawów bólowych (poza kamicą nerkową lub zakażeniem układu moczowego – przyp. red.). Biorąc pod uwagę poważne konsekwencje postępującej choroby nerek prowadzacej do niewydolności, konieczne jest zmaksymalizowanie wysiłków na rzecz wczesnej diagnostyki i leczenia pierwotnych chorób nerek. Niezbędne są także usprawnienia w obszarze wyjątkowo złożonych potrzeb klinicznych pacjentów w późnych stadiach PChN. Wciąż istnieje wiele barier systemowych, nad którymi należy pracować każdego dnia, punkt po punkcie, by poprawiać jakość życia i wyniki leczenia pacjentów z przewlekłą chorobą nerek, w tym osób dializowanych – apeluje dr hab. n. med. Szymon Brzósko, nefrolog i transplantolog kliniczny, dyrektor medyczny DaVita Polska.  

Seniorzy to najczęstsza grupa osób rozpoczynających dializy

Seniorzy powyżej 65. roku życia stanowią ponad 60 proc. pacjentów rozpoczynających dializy.  

– Z danych wynika, że ponad 60 proc. pacjentów, którzy trafiają na dializy, wcześniej nigdy nie było u nefrologa. Potrzebujemy ciągłego budowania społecznej świadomości, jak ważnym organem są nerki, jak o nie dbać i jak istotne dla zdrowia są regularne badania. Wobec niedoborów ilościowych specjalistów potrzebujemy optymalizacji dostępu do nefrologów – przypomnę, że nefrologia jest jedną z najszybciej znikających specjalizacji lekarskich w Polsce. Niezbędny jest wspólny wysiłek środowiska akademickiego i nefrologicznego, by uatrakcyjnić tę specjalizację dla młodych lekarzy. Każdy z nas, każdy pacjent, powinien wiedzieć, kim jest nefrolog i móc liczyć na dostępność, terminowość i adekwatność działań na poszczególnych etapach diagnostyki i leczenia przewlekłej choroby nerek – dodaje doc. Szymon Brzósko.  

PChNijmy nefrologię do przodu

W Polsce organizacja leczenia przewlekłej choroby nerek wymaga pilnej zmiany, aby poprawić wyniki leczenia pacjentów i ich jakość życia. Dlatego DaVita Polska, w ramach kampanii edukacyjno-informacyjnej pod hasłem „PChNijmy nefrologię do przodu”, apeluje o wprowadzenie potrzebnych zmian w leczeniu osób w zaawansowanych stadiach PChN.  

Chodzi przede wszystkim o koordynację leczenia przewlekłej choroby nerek w późnym stadium, propozycje systemowych rozwiązań, które będą odpowiedzią na brak wystarczających zasobów kadry medycznej (nefrologów i pielęgniarek nefrologicznych), usprawnienie przygotowania chorych do transplantacji nerki oraz poprawę wytwarzania dostępu naczyniowego do dializ.