Jak zadbać o dietę przed leczeniem onkologicznym?

W procesie przygotowania do operacji onkologicznej duże znaczenie ma dieta pacjenta. Odpowiednie odżywianie wpływa na efektywność leczenia. Silny i dobrze odżywiony organizm lepiej walczy z chorobą i regeneruje się po wyczerpujących zabiegach. Tymczasem ponad 80 proc. chorych na nowotwory jest niedożywionych, a 30 proc. z tej grupy pogłębia niedożywienie w szpitalu.

Odpowiednie przygotowanie pacjenta do leczenia onkologicznego: operacji onkologicznej, radioterapii czy chemioterapii ma kluczowe znaczenie. Niedożywienie obecne przed rozpoczęciem leczenia to niezależny, negatywny czynnik rokowniczy. Odpowiednie wsparcie żywieniowe i odpowiednia masa ciała zwiększają szansę na skuteczne leczenie zgodnie z planem, bez zbędnych przerw, mają też wpływ na mniejszą częstość powikłań i krótszy czas hospitalizacji.
– Szybka i niekontrolowana utrata masy ciała, a w konsekwencji niedobór wszystkich składników odżywczych: białka, tłuszczy, węglowodanów, witamin i składników mineralnych ma ogromny wpływ na proces rekonwalescencji, a także tempo gojenia się ran czy odczynów śluzówkowych, częstość infekcji czy tolerancję leczenia. Chory żywiony prawidłowo nie tylko ma mniejsze dolegliwości związane z leczeniem (wymioty, zaparcia, biegunki), ale także sprawniej regeneruje czynność szpiku czy wątroby – mówi lek. med. Aleksandra Kapała z Centrum Onkologii - Instytut im. M.Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
Zbyt niska masa ciała może nawet uniemożliwić przeprowadzenie operacji w odpowiednim czasie lub wstrzymać rozpoczęcie radio- czy chemioterapii. Co, jak wiadomo w takich przypadkach, może mieć nieodwracalne, negatywne skutki.

Badania pokazują, że w niektórych typach nowotworów aż 80 proc. chorych jest niedożywionych, a wyniszczenie jest często pierwszym zjawiskiem, które rzuca się w oczy po wejściu pacjenta do gabinetu. Przyczyny niedożywienia są złożone jak np.: jadłowstręt, wzrost zapotrzebowania na energię przy gorszych jej dostawach czy niepożądane działanie leków, a także zaburzenia wchłaniania i trawienia oraz stres. Dodatkowo zapotrzebowanie na energię wzrasta w gorączce jak i przy obecności infekcji (np. płuc, dróg moczowych). Dlatego w jadłospisie chorego ważne jest to, aby dania posiadały wysoką zawartość białka i wysokokaloryczne składniki, miały w miarę jednolitą i łatwą do połknięcia konsystencję oraz były smaczne (chory powinien spożywać nawet 6 – 8 małych posiłków dziennie).
W diecie takiej osoby nie może zabraknąć m.in. wysokowartościowych mięs, jaj, ryb morskich oraz produktów mlecznych, a także warzyw i owoców, które są źródłem witamin, przeciwutleniaczy i błonnika. Warto też do potraw dodawać oleje roślinne, które zwiększą kaloryczność posiłku oraz dostarczą nienasyconych kwasów tłuszczowych, które wykazują działanie antyzapalne i wspierają system odpornościowy. Ważne jest także wypijanie odpowiedniej ilości płynów (wody, herbaty ziołowe i owocowe), co pozwoli uniknąć odwodnienia. Dobrym rozwiązaniem jest również wprowadzenie do diety specjalnych preparatów odżywczych. Produkty te są dostępne w aptekach w różnych smakach, co pozwala uniknąć monotonii. Pacjent może je samodzielnie przyjmować nawet w pozycji leżącej.
Dietę przed samą operacją powinien ustalić z pacjentem lekarz prowadzący. Im lepsze będą wyniki lekarskie przed zabiegiem, tym lepsze będą rokowania medyczne.