Jak zwiększyć wczesną wykrywalność raka płuca
Redaktor: Agnieszka Starewicz-Jaworska
Data: 17.03.2021
Źródło: Marta Koton-Czarnecka
| Tagi: | rak płuca, Mariusz Adamek |
O głównych założeniach oraz o znaczeniu dla zdrowia populacyjnego Ogólnopolskiego Programu Wykrywania Raka Płuca przy Pomocy Niskodawkowej Tomografii Komputerowej mówi w rozmowie z „Kurierem Medycznym” prof. dr. hab. n. med. Mariusz Adamek z Katedry i Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, przewodniczący Rady Naukowej tej inicjatywy.
Rak płuca stanowi główną przyczynę zgonów z powodu chorób nowotworowych zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn. W Polsce z powodu raka płuca umierają codziennie 63 osoby, a wskaźnik umieralności przekroczył 13 proc., co jest jednym z najwyższych wskaźników w Europie. Jak można temu zapobiec?
– Niezbędna jest prewencja pierwotna, czyli przede wszystkim przekonanie Polaków do zaprzestania palenia tytoniu. Szacunkowo 85-90 proc. zachorowań na raka płuca jest wywołanych czynną lub bierną ekspozycją na dym tytoniowy. Drugim elementem jest prewencja wtórna, która polega na wczesnym wykrywaniu zmian nowotworowych w płucach. Niska przeżywalność pacjentów z rozpoznaniem raka płuca jest bowiem związana jest z długotrwałym bezobjawowym przebiegiem tej choroby. Skutkiem tego jest rozpoczynanie diagnostyki najczęściej dopiero w zaawansowanego stadium choroby. Dlatego tak istotne jest prowadzenie badań przesiewowych w grupach wysokiego ryzyka zachorowania na ten nowotwór i właśnie w tym celu opracowaliśmy program badań skriningowych – mówi prof. Adamek.
Badania te są wykonywane za pomocą techniki niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK). Skrining jest skierowany do osób w wieku 55-74 lata i konsumpcją tytoniu co najmniej 20 paczkolat, nie mających objawów nowotworu. W przypadku występowania dodatkowych czynników ryzyka (np. POChP, ekspozycja zawodowa), program obejmuje także osoby młodsze w wieku od 50 lat.
– Co ważne, Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca stanowi połączenie prewencji wtórnej z pierwotną. Jednym z jego założeń jest bowiem zwiększenie świadomości na temat raka płuca wśród społeczeństwa i personelu medycznego – podkreśla prof.Adamek.
– Niezbędna jest prewencja pierwotna, czyli przede wszystkim przekonanie Polaków do zaprzestania palenia tytoniu. Szacunkowo 85-90 proc. zachorowań na raka płuca jest wywołanych czynną lub bierną ekspozycją na dym tytoniowy. Drugim elementem jest prewencja wtórna, która polega na wczesnym wykrywaniu zmian nowotworowych w płucach. Niska przeżywalność pacjentów z rozpoznaniem raka płuca jest bowiem związana jest z długotrwałym bezobjawowym przebiegiem tej choroby. Skutkiem tego jest rozpoczynanie diagnostyki najczęściej dopiero w zaawansowanego stadium choroby. Dlatego tak istotne jest prowadzenie badań przesiewowych w grupach wysokiego ryzyka zachorowania na ten nowotwór i właśnie w tym celu opracowaliśmy program badań skriningowych – mówi prof. Adamek.
Badania te są wykonywane za pomocą techniki niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK). Skrining jest skierowany do osób w wieku 55-74 lata i konsumpcją tytoniu co najmniej 20 paczkolat, nie mających objawów nowotworu. W przypadku występowania dodatkowych czynników ryzyka (np. POChP, ekspozycja zawodowa), program obejmuje także osoby młodsze w wieku od 50 lat.
– Co ważne, Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca stanowi połączenie prewencji wtórnej z pierwotną. Jednym z jego założeń jest bowiem zwiększenie świadomości na temat raka płuca wśród społeczeństwa i personelu medycznego – podkreśla prof.Adamek.
