Dawid Żuchowicz/Agencja Wyborcza.pl
Nie można ograniczać odwiedzin u pacjentów
Tagi: | Bartłomiej Chmielowiec |
– Z uwagi na zmniejszenie zagrożenia epidemicznego oraz zniesienie stanu epidemii COVID-19 utrzymywanie przez szpitale restrykcyjnych ograniczeń odwiedzin może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów – informuje rzecznik praw pacjenta Bartłomiej Chmielowiec.
Od 16 maja stan epidemii zmieniono w stany zagrożenia epidemicznego.
W związku z tym rzecznik praw pacjenta Bartłomiej Chmielowiec wskazuje, że „podmioty lecznicze powinny dokonać przeglądu wprowadzonych u siebie ograniczeń i podjąć kroki zmierzające do umożliwienia pacjentom odwiedzin przez najbliższych”.
W komunikacie na stronie internetowej swojego biura rzecznik informuje, że „zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, pacjent szpitala ma prawo do kontaktu osobistego z innymi osobami, czyli odwiedzin”. – Kontakt z osobami bliskimi wzmacnia poczucie bezpieczeństwa, a także służy niwelowaniu dyskomfortu towarzyszącego hospitalizacji – podkreśla Chmielowiec.
– Na podstawie art. 5 wymienionej ustawy korzystanie z praw pacjenta, między innymi z uwagi na zagrożenie epidemiczne, może zostać ograniczone, jednakże wprowadzone obostrzenia nie mogą być uznaniowe, a możliwie jak najmniej uciążliwe dla chorych oraz dostosowane do aktualnie występującego zagrożenia – argumentuje Bartłomiej Chmielowiec, przywołując orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 16 czerwca 2021 r. (V SA/Wa 797/21), w którym stwierdzono: „Przepis art. 5 ustawy powinien być wykładany zawężająco bez możliwości rozszerzającej interpretacji. Stosowany powinien być również w wyjątkowych sytuacjach, w przypadku stwierdzenia przesłanek ograniczenia korzystania z praw pacjenta. Tylko w takich przypadkach możliwe jest ograniczenie korzystania z praw pacjenta i to jedynie przez okres niezbędny”.
Rekomendacje
Rzecznik przyznaje, że „podmioty lecznicze powinny dokonać przeglądu wprowadzonych u siebie ograniczeń i podjąć kroki zmierzające do umożliwienia pacjentom odwiedzin przez najbliższych”. Przypomina też rekomendację Ministerstwa Zdrowia i głównego inspektora sanitarnego z 28 kwietnia 2022 r.
Zgodnie z ich treścią, rekomenduje się umożliwianie odwiedzin jednoczasowo przez jedną osobę, a w szczególnych sytuacjach – dwie osoby.
Poza tym zaleca się, zgodnie z możliwościami organizacyjnymi podmiotu leczniczego, określenie przedziałów czasowych odbywania odwiedzin w ciągu dnia i ograniczenie czasu trwania odwiedzin w celu zmniejszenia ryzyka gromadzenia się osób w jednym pomieszczeniu oraz umożliwienia regularnego czyszczenia i dezynfekcji powierzchni w tych pomieszczeniach.
Konieczne jest też stosowanie maseczki zasłaniającej usta i nos przez cały czas przebywania na terenie podmiotu leczniczego.
Należy umożliwić osobom odwiedzającym umycie rąk wodą z mydłem lub dezynfekcji rąk niezwłocznie po wejściu przez nie do podmiotu leczniczego.
Rekomenduje się też, aby przed wykonaniem czynności pielęgnacyjnych przy odwiedzanym pacjencie osoba odwiedzająca uprzednio – bezpośrednio przed kontaktem – dokładnie umyła lub zdezynfekowała ręce.
Jeśli odwiedziny odbywają się w budynku, personel podmiotu leczniczego odpowiedzialny jest za regularne wietrzenie oraz czyszczenie i dezynfekcję pomieszczeń, w których odbywają się odwiedziny.
Osoby z objawami infekcji nie powinny odwiedzać pacjentów, w szczególności pacjentów z obniżoną odpornością niezaszczepionych przeciw COVID-19 oraz bez historii przebycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w ciągu ostatnich 180 dni – z wyjątkiem sytuacji szczególnych, które powinny być określone przez kierownika podmiotu leczniczego – na przykład w przypadku wizyt pożegnalnych u pacjentów.
Rzecznik zwraca uwagę
– Odwiedziny nie mogą być ograniczone do określonych dni w tygodniu – muszą być możliwe przez cały tydzień. Określenie przedziału godzinowego odwiedzin musi dawać realną szansę skorzystania przez pacjenta z odwiedzin bliskich. Niedopuszczalne jest ograniczenie odwiedzin, np. tylko w godz. 8–10 rano. Co do zasady, należy umożliwić odwiedziny przez cały dzień. Jednorazowa wizyta u pacjenta także nie powinna móc trwać krócej niż dwie godziny – wyjaśnia Bartłomiej Chmielowiec, podkreślając, że „utrzymywanie przez szpitale restrykcyjnych ograniczeń w korzystaniu z praw pacjenta może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów, której zaniechanie Rzecznik Praw Pacjenta będzie egzekwował w drodze decyzji administracyjnej, a do której niezastosowanie się jest zagrożone nałożeniem kary do wysokości 500 tys. zł”.
Przeczytaj także: „Koniec stanu epidemii” i „Ile, komu, za co – o odszkodowaniach poszczepiennych”.
W związku z tym rzecznik praw pacjenta Bartłomiej Chmielowiec wskazuje, że „podmioty lecznicze powinny dokonać przeglądu wprowadzonych u siebie ograniczeń i podjąć kroki zmierzające do umożliwienia pacjentom odwiedzin przez najbliższych”.
W komunikacie na stronie internetowej swojego biura rzecznik informuje, że „zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, pacjent szpitala ma prawo do kontaktu osobistego z innymi osobami, czyli odwiedzin”. – Kontakt z osobami bliskimi wzmacnia poczucie bezpieczeństwa, a także służy niwelowaniu dyskomfortu towarzyszącego hospitalizacji – podkreśla Chmielowiec.
– Na podstawie art. 5 wymienionej ustawy korzystanie z praw pacjenta, między innymi z uwagi na zagrożenie epidemiczne, może zostać ograniczone, jednakże wprowadzone obostrzenia nie mogą być uznaniowe, a możliwie jak najmniej uciążliwe dla chorych oraz dostosowane do aktualnie występującego zagrożenia – argumentuje Bartłomiej Chmielowiec, przywołując orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 16 czerwca 2021 r. (V SA/Wa 797/21), w którym stwierdzono: „Przepis art. 5 ustawy powinien być wykładany zawężająco bez możliwości rozszerzającej interpretacji. Stosowany powinien być również w wyjątkowych sytuacjach, w przypadku stwierdzenia przesłanek ograniczenia korzystania z praw pacjenta. Tylko w takich przypadkach możliwe jest ograniczenie korzystania z praw pacjenta i to jedynie przez okres niezbędny”.
Rekomendacje
Rzecznik przyznaje, że „podmioty lecznicze powinny dokonać przeglądu wprowadzonych u siebie ograniczeń i podjąć kroki zmierzające do umożliwienia pacjentom odwiedzin przez najbliższych”. Przypomina też rekomendację Ministerstwa Zdrowia i głównego inspektora sanitarnego z 28 kwietnia 2022 r.
Zgodnie z ich treścią, rekomenduje się umożliwianie odwiedzin jednoczasowo przez jedną osobę, a w szczególnych sytuacjach – dwie osoby.
Poza tym zaleca się, zgodnie z możliwościami organizacyjnymi podmiotu leczniczego, określenie przedziałów czasowych odbywania odwiedzin w ciągu dnia i ograniczenie czasu trwania odwiedzin w celu zmniejszenia ryzyka gromadzenia się osób w jednym pomieszczeniu oraz umożliwienia regularnego czyszczenia i dezynfekcji powierzchni w tych pomieszczeniach.
Konieczne jest też stosowanie maseczki zasłaniającej usta i nos przez cały czas przebywania na terenie podmiotu leczniczego.
Należy umożliwić osobom odwiedzającym umycie rąk wodą z mydłem lub dezynfekcji rąk niezwłocznie po wejściu przez nie do podmiotu leczniczego.
Rekomenduje się też, aby przed wykonaniem czynności pielęgnacyjnych przy odwiedzanym pacjencie osoba odwiedzająca uprzednio – bezpośrednio przed kontaktem – dokładnie umyła lub zdezynfekowała ręce.
Jeśli odwiedziny odbywają się w budynku, personel podmiotu leczniczego odpowiedzialny jest za regularne wietrzenie oraz czyszczenie i dezynfekcję pomieszczeń, w których odbywają się odwiedziny.
Osoby z objawami infekcji nie powinny odwiedzać pacjentów, w szczególności pacjentów z obniżoną odpornością niezaszczepionych przeciw COVID-19 oraz bez historii przebycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w ciągu ostatnich 180 dni – z wyjątkiem sytuacji szczególnych, które powinny być określone przez kierownika podmiotu leczniczego – na przykład w przypadku wizyt pożegnalnych u pacjentów.
Rzecznik zwraca uwagę
– Odwiedziny nie mogą być ograniczone do określonych dni w tygodniu – muszą być możliwe przez cały tydzień. Określenie przedziału godzinowego odwiedzin musi dawać realną szansę skorzystania przez pacjenta z odwiedzin bliskich. Niedopuszczalne jest ograniczenie odwiedzin, np. tylko w godz. 8–10 rano. Co do zasady, należy umożliwić odwiedziny przez cały dzień. Jednorazowa wizyta u pacjenta także nie powinna móc trwać krócej niż dwie godziny – wyjaśnia Bartłomiej Chmielowiec, podkreślając, że „utrzymywanie przez szpitale restrykcyjnych ograniczeń w korzystaniu z praw pacjenta może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów, której zaniechanie Rzecznik Praw Pacjenta będzie egzekwował w drodze decyzji administracyjnej, a do której niezastosowanie się jest zagrożone nałożeniem kary do wysokości 500 tys. zł”.
Przeczytaj także: „Koniec stanu epidemii” i „Ile, komu, za co – o odszkodowaniach poszczepiennych”.