Nowy podatek dla aptek trafi rykoszetem w pacjentów
Redaktor: Krystian Lurka
Data: 02.02.2016
Źródło: Anna Banaszewska, Michał Modro, KL
| Tagi: | Anna Banaszewska, Michał Modro, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Zdrowia, podatek, apteka, apteki, leki dla seniorów, lekarstwa |
Resort finansów poinformował o progresywnym podatku od sprzedaży detalicznej i zaznaczył, że podatnicy, którzy nie przekroczą przychodów w wysokości 18 milionów złotych, będą z niego zwolnieni. Eksperci zastanawiają się czy nowej daniny nie będą płacić apteki i kto będzie płatnikiem tego podatku.
Tekst Anny Banaszewskiej i Michała Modro z Fundacji Centrum Inicjatyw. Gospodarka i Zdrowie:
- Wyjaśnienia zamieszczone na stronie resortu finansów wskazują, że „podatnikami nowej daniny będą wszystkie sieci handlowe oraz sprzedawcy detaliczni (w tym internetowi), którzy uzyskają przychód ze sprzedaży towarów w wysokości powyżej 18 milionów złotych netto rocznie. Podatnicy, którzy nie przekroczą tej kwoty będą zwolnieni z podatku i nie będą obowiązani do składania deklaracji podatkowych. Kwota wolna dotyczy zarówno handlu pomiędzy poniedziałkiem, a piątkiem, jak i poniedziałkiem i niedzielą.” Jednocześnie Ministerstwo zapewnia, że nie będą opodatkowane przychody z tytułu sprzedaży leków i wyrobów medycznych refundowanych. Czy powyższe oznacza, że z nowej daniny będą zwolnione apteki?
Analiza założeń do projektu ustawy wskazuje, że płatnikami nowego podatku będzie znaczna część aptek.
Dzisiaj na etapie założeń nieznane są przepisy normujące zasady opodatkowania podatkiem od sprzedaży detalicznej, jednak bazując na podstawie założeń do ustawy i wyjaśnień zamieszczonych na stronie Ministerstwa Finansów, należy przyjąć - jako bardzo prawdopodobny - taki scenariusz, w którym faktycznie zwolnienie będzie dotyczyło wyłącznie sprzedaży leków i wyrobów medycznych refundowanych, a tym samym podatek obejmie przychód ze sprzedaży wszelkich pozostałych towarów dostępnych w aptekach.
Nowy podatek będzie podatkiem progresywnym i ma zaprojektowane trzy stawki: 0 procent do kwoty 1,5 mln przychodu miesięcznie (18 mln rocznie), 0,7 procenta obciążającą przychód nieprzekraczający w danym miesiącu kwoty 300 mln złotych oraz stawką 1,3 procent od nadwyżki przychodu ponad 300 mln złotych w tym miesiącu i 1,9 procenta od przychodów ze sprzedaży detalicznej prowadzonej w soboty, niedziele i inne dni ustawowe wolne od pracy (to ostatnie kryterium odnosić się będzie do tych sprzedawców detalicznych, którzy na mocy przepisów będą prowadzili sprzedaż w takie dni).
Jak powyższe kryteria odnoszą się do aptek? Apteka jest sprzedawcą detalicznym i zgodnie z przepisem art. 94 ust 1 ustawy prawo farmaceutyczne: „Rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy.” Tym samym apteki świadczące obsługę pacjentów w soboty, niedziele i inne dni ustawowo wolne od pracy będą objęte nowym podatkiem w stawce 1,9 procent.
Ponad to każda apteka, która osiąga przychód ze sprzedaży powyżej kwoty 1,5 mln miesięcznie czyli powyżej 75 tysięcy dziennie również zostanie objęta obowiązkiem świadczenia nowej daniny. Co należy rozpatrywać nie tylko w kontekście jednej apteki, ale również działalności przedsiębiorców prowadzących kilka aptek. Z tego punktu widzenia przychód ze sprzedaży powyżej 75 tysięcy dziennie nie wydaje się być aż tak dużym.
Kto będzie płatnikiem takiego podatku? O ile pojęcie maksymalnych cen zbytu dotyczy leków i wyrobów medycznych refundowanych, o tyle nie dotyczy pozostałych towarów dostępnych w aptekach, np. leków dostępnych bez recepty, suplementów diety, środków pielęgnacyjnych i tak dalej. Stąd nietrudno wysnuć dalej wniosek że faktycznym, choć pośrednim, płatnikiem podatku od sprzedaży detalicznej w aptekach w wielu przypadkach będzie pacjent.
Dochodząc do tego wniosku, mamy nadzieję, że jest to skutek który zupełnie nie był zamierzeniem projektodawcy i Ministerstwo Finansów poweźmie refleksję w tym zakresie.
Wprowadzenie tak projektowanego podatku silnie ingeruje w podstawowe zasady rynkowe UE tj. w zasady konkurencji tworząc uprzywilejowaną pozycję jednych przedsiębiorców (tych, którzy podatku płacić nie będą) względem innych, tj. tych którzy podatek zapłacą. Zgodnie z prawem unijnym zasadą jest, że wolny rynek opiera się na zasadzie konkurencji, przy założeniu, że wszyscy mają takie same szanse.
Zdarza się, że państwo, nie ogranicza się wyłącznie do ustalania zasad i egzekwowania ich przestrzegania, lecz wspiera niektórych przedsiębiorców. Taka aktywna działalność państwa wobec wybranych podmiotów zwykle stanowi pomoc publiczną. UE stoi na stanowisku, że każda forma selektywnego wsparcia, udzielanego z zasobów państwowych podmiotom zaangażowanym w działalność gospodarczą, mająca wpływ na wewnętrzny rynek UE, stawia ich w pozycji uprzywilejowanej względem tych, którzy pomocy nie otrzymali. Takie selektywne wsparcie zakłóca swobodną konkurencję.
Uwzględniając okoliczność, iż korzyścią jest każde przyznanie przedsiębiorcy przywilejów zwalniających go z obciążeń, które normalnie są finansowane z jego własnych środków lub przekazanie wsparcia, którego nie otrzymałby w warunkach rynkowych, należy zadać pytanie, czy takie różne traktowanie przedsiębiorców z punktu widzenia planowanego podatku, nie będzie spełniało przesłanek niedozwolonej pomocy publicznej?
Ponadto Trybunał Konstytucyjny wskazuje jasno: „System podatkowy powinien realizować zasadę sprawiedliwości wywodzoną z art. 2 Konstytucji, której treścią jest – z jednej strony – wspomniana już powszechność, wyrażająca się w obowiązku przyczyniania się do pokrywania wspólnych potrzeb w miarę możliwości przez wszystkich. Z drugiej natomiast strony przejawem sprawiedliwości jest równość, która oznacza właściwe rozłożenie ciężaru podatkowego, proporcjonalnie do zdolności płatniczej podatnika" (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 12. kwietnia 2011 r., SK 62/08, OTK-A 2011, Nr 3, poz. 22).
Na koniec warto podkreślić, że wejście w życie nowej daniny stworzy zjawisko podwójnego opodatkowania: podatkiem od obrotu (VAT) i podatkiem od przychodu ze sprzedaży. To zjawisko zdecydowanie negatywne, dlatego ustawodawca powinien dążyć do wyeliminowania lub neutralizacji podwójnego opodatkowania.
Przeczytaj również informację, która pojawiła się godzinę po publikacji powyższego tekstu: "Ministerstwo Finansów mówi co dalej z projektem ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej".
- Wyjaśnienia zamieszczone na stronie resortu finansów wskazują, że „podatnikami nowej daniny będą wszystkie sieci handlowe oraz sprzedawcy detaliczni (w tym internetowi), którzy uzyskają przychód ze sprzedaży towarów w wysokości powyżej 18 milionów złotych netto rocznie. Podatnicy, którzy nie przekroczą tej kwoty będą zwolnieni z podatku i nie będą obowiązani do składania deklaracji podatkowych. Kwota wolna dotyczy zarówno handlu pomiędzy poniedziałkiem, a piątkiem, jak i poniedziałkiem i niedzielą.” Jednocześnie Ministerstwo zapewnia, że nie będą opodatkowane przychody z tytułu sprzedaży leków i wyrobów medycznych refundowanych. Czy powyższe oznacza, że z nowej daniny będą zwolnione apteki?
Analiza założeń do projektu ustawy wskazuje, że płatnikami nowego podatku będzie znaczna część aptek.
Dzisiaj na etapie założeń nieznane są przepisy normujące zasady opodatkowania podatkiem od sprzedaży detalicznej, jednak bazując na podstawie założeń do ustawy i wyjaśnień zamieszczonych na stronie Ministerstwa Finansów, należy przyjąć - jako bardzo prawdopodobny - taki scenariusz, w którym faktycznie zwolnienie będzie dotyczyło wyłącznie sprzedaży leków i wyrobów medycznych refundowanych, a tym samym podatek obejmie przychód ze sprzedaży wszelkich pozostałych towarów dostępnych w aptekach.
Nowy podatek będzie podatkiem progresywnym i ma zaprojektowane trzy stawki: 0 procent do kwoty 1,5 mln przychodu miesięcznie (18 mln rocznie), 0,7 procenta obciążającą przychód nieprzekraczający w danym miesiącu kwoty 300 mln złotych oraz stawką 1,3 procent od nadwyżki przychodu ponad 300 mln złotych w tym miesiącu i 1,9 procenta od przychodów ze sprzedaży detalicznej prowadzonej w soboty, niedziele i inne dni ustawowe wolne od pracy (to ostatnie kryterium odnosić się będzie do tych sprzedawców detalicznych, którzy na mocy przepisów będą prowadzili sprzedaż w takie dni).
Jak powyższe kryteria odnoszą się do aptek? Apteka jest sprzedawcą detalicznym i zgodnie z przepisem art. 94 ust 1 ustawy prawo farmaceutyczne: „Rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy.” Tym samym apteki świadczące obsługę pacjentów w soboty, niedziele i inne dni ustawowo wolne od pracy będą objęte nowym podatkiem w stawce 1,9 procent.
Ponad to każda apteka, która osiąga przychód ze sprzedaży powyżej kwoty 1,5 mln miesięcznie czyli powyżej 75 tysięcy dziennie również zostanie objęta obowiązkiem świadczenia nowej daniny. Co należy rozpatrywać nie tylko w kontekście jednej apteki, ale również działalności przedsiębiorców prowadzących kilka aptek. Z tego punktu widzenia przychód ze sprzedaży powyżej 75 tysięcy dziennie nie wydaje się być aż tak dużym.
Kto będzie płatnikiem takiego podatku? O ile pojęcie maksymalnych cen zbytu dotyczy leków i wyrobów medycznych refundowanych, o tyle nie dotyczy pozostałych towarów dostępnych w aptekach, np. leków dostępnych bez recepty, suplementów diety, środków pielęgnacyjnych i tak dalej. Stąd nietrudno wysnuć dalej wniosek że faktycznym, choć pośrednim, płatnikiem podatku od sprzedaży detalicznej w aptekach w wielu przypadkach będzie pacjent.
Dochodząc do tego wniosku, mamy nadzieję, że jest to skutek który zupełnie nie był zamierzeniem projektodawcy i Ministerstwo Finansów poweźmie refleksję w tym zakresie.
Wprowadzenie tak projektowanego podatku silnie ingeruje w podstawowe zasady rynkowe UE tj. w zasady konkurencji tworząc uprzywilejowaną pozycję jednych przedsiębiorców (tych, którzy podatku płacić nie będą) względem innych, tj. tych którzy podatek zapłacą. Zgodnie z prawem unijnym zasadą jest, że wolny rynek opiera się na zasadzie konkurencji, przy założeniu, że wszyscy mają takie same szanse.
Zdarza się, że państwo, nie ogranicza się wyłącznie do ustalania zasad i egzekwowania ich przestrzegania, lecz wspiera niektórych przedsiębiorców. Taka aktywna działalność państwa wobec wybranych podmiotów zwykle stanowi pomoc publiczną. UE stoi na stanowisku, że każda forma selektywnego wsparcia, udzielanego z zasobów państwowych podmiotom zaangażowanym w działalność gospodarczą, mająca wpływ na wewnętrzny rynek UE, stawia ich w pozycji uprzywilejowanej względem tych, którzy pomocy nie otrzymali. Takie selektywne wsparcie zakłóca swobodną konkurencję.
Uwzględniając okoliczność, iż korzyścią jest każde przyznanie przedsiębiorcy przywilejów zwalniających go z obciążeń, które normalnie są finansowane z jego własnych środków lub przekazanie wsparcia, którego nie otrzymałby w warunkach rynkowych, należy zadać pytanie, czy takie różne traktowanie przedsiębiorców z punktu widzenia planowanego podatku, nie będzie spełniało przesłanek niedozwolonej pomocy publicznej?
Ponadto Trybunał Konstytucyjny wskazuje jasno: „System podatkowy powinien realizować zasadę sprawiedliwości wywodzoną z art. 2 Konstytucji, której treścią jest – z jednej strony – wspomniana już powszechność, wyrażająca się w obowiązku przyczyniania się do pokrywania wspólnych potrzeb w miarę możliwości przez wszystkich. Z drugiej natomiast strony przejawem sprawiedliwości jest równość, która oznacza właściwe rozłożenie ciężaru podatkowego, proporcjonalnie do zdolności płatniczej podatnika" (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 12. kwietnia 2011 r., SK 62/08, OTK-A 2011, Nr 3, poz. 22).
Na koniec warto podkreślić, że wejście w życie nowej daniny stworzy zjawisko podwójnego opodatkowania: podatkiem od obrotu (VAT) i podatkiem od przychodu ze sprzedaży. To zjawisko zdecydowanie negatywne, dlatego ustawodawca powinien dążyć do wyeliminowania lub neutralizacji podwójnego opodatkowania.
Przeczytaj również informację, która pojawiła się godzinę po publikacji powyższego tekstu: "Ministerstwo Finansów mówi co dalej z projektem ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej".
