Odwiedziny w szpitalach – sąd przychylił się do stanowiska RPP

Każdy pacjent przebywający w szpitalu ma prawo do kontaktu z innymi osobami – przypomniał o tym Rzecznik Praw Pacjenta, zwracając uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 kwietnia.

• Jeden ze szpitali dziecięcych wprowadził ograniczenia w realizacji odwiedzin, formalnie prowadząc wręcz do zakazu
• Odwiedziny możliwe były wyłącznie w uzasadnionych przypadkach – w wyjątkowych okolicznościach, po uzyskaniu każdorazowo zgody dyrektora szpitala
• Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przychylił się do stanowiska RPP, wskazując, że prawo pacjenta do odwiedzin jest niezwykle ważne, a jego ograniczenie musi mieć podstawę w przepisach prawa

RPP zwrócił uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 kwietnia 2024 r., w którym oddalono skargę podmiotu leczniczego na decyzję Rzecznika Praw Pacjenta uznającą stosowanie praktyki naruszającej zbiorowe prawa pacjenta.

Szpital ograniczał wizyty
Praktyka ta dotyczyła ustalonych przez jeden ze szpitali dla dzieci nadmiernych ograniczeń w realizacji przez pacjentów prawa do odwiedzin, formalnie prowadzących wręcz do ich zakazu.

– Odwiedziny możliwe są wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, w drodze wyjątku, po uzyskaniu każdorazowo zgody dyrektora szpitala na odwiedziny danego pacjenta, bez określenia w ogólnodostępny i transparentny sposób, jakiego rodzaju są to przypadki, wyjątki oraz jakie są kryteria uzyskania takiej zgody – uzasadniano.

Dodatkowo ograniczenia te nie miały podstawy prawnej. Szpital zakazał odwiedzin małoletnich pacjentów przez osoby im bliskie, wskazując na potencjał zagrożenia terrorystycznego i ogłoszony stopień alarmowy BRAVO na terenie Polski. Powołał się przy tym na przypadki ze szkół w Biesłanie, Serbii oraz w Teksasie.

Sąd w pełni przychylił się do stanowiska RPP
Sąd wskazał, że prawa pacjenta są chronione w konstytucji. Ponadto podmiot leczniczy nie znajduje się w treści rozporządzenia dotyczącego stopni alarmowych, jako podmiot, który może wprowadzać ograniczenia w przebywaniu osób postronnych.

RPP zauważył, że jest to kolejny wyrok, w którym sąd podkreśla, że prawo pacjenta do odwiedzin jest niezwykle ważne, a jego ograniczenie musi mieć podstawę w przepisach prawa.

Wyroki dotyczące tej kwestii wskazywały, że wprowadzone w szpitalu zasady odwiedzin, w tym ograniczające korzystanie z tego prawa, muszą jak najmniej ingerować w realizację prawa pacjenta, być jak najmniej uciążliwe, nie mogą być arbitralne (na przykład zależeć wyłącznie od zgody personelu medycznego), prawo do odwiedzin powinno być zagwarantowane w równym stopniu każdemu pacjentowi, a zasady powinny być jasne.