Przekształcenia szpitali nie powiodły się - komentarz BCC
Redaktor: Marta Koblańska
Data: 06.05.2015
Źródło: BCC/MK
Ustawa o działalności leczniczej zakładająca przekształcenia szpitali weszła w życie 4 lata temu. Proces nie pogorszył dostępu do świadczeń, ale też nie spełnił głównego zadania rządowej reformy - oddłużenia szpitali.
Najwyższa Izba Kontroli opublikowała także informację o działalności szpitali samorządowych przekształconych w spółki kapitałowe. Kontrolą NIK objęto 20 szpitali. Uzyskano także informacje dodatkowo z 54 szpitali – spółek posiadających w 2013 r. kontrakty z NFZ.
Ocena NIK potwierdza, że zmiana formy organizacyjno-prawnej i utworzenie szpitali – spółek kapitałowych w miejsce samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej: nie poprawiła trwale sytuacji finansowej szpitali, ani dla pacjentów dostępu do usług medycznych.nie zwiększyła liczby udzielanych świadczeń i ich zakres wciąż jest uzależniona od limitów kontraktowych z NFZ. nie we wszystkich kontrolowanych szpitalach – spółkach przestrzegano praw pacjenta (niewłaściwe zachowanie personelu, czas oczekiwania lub odmowa wykonania określonych badań i usługi).
Z informacji Najwyższej Izby Kontroli wynika również, że:
1. Nie uległy istotnej zmianie liczba i zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych i wykonywanych badań diagnostycznych.
2. Nie skróciły się kolejki do lekarzy w szczególności do poradni specjalistycznych.
3. Przekształcenie szpitali w spółki kapitałowe :
- nie spowodowało istotnej zmiany poprawy ich kondycji finansowej. Część szpitali skorzystała jedynie z chwilowego oddłużenia i niestety powróciła do generowania strat.
- nie wprowadziły precyzyjnej analizy kosztów procedur medycznych udzielanych w ramach kontraktów z NFZ.
4. Zmiana formy prawnej podmiotów leczniczych, może przynieść korzyści pod warunkiem:
- wprowadzenia przez spółki narzędzi usprawniających zarządzanie, uwzględniających m.in. rozpoznanie lokalnych potrzeb i ocenę rynku usług medycznych;
- dalszej konsekwentnej przebudowy systemu ochrony zdrowia i stworzenia mechanizmów realnej konkurencji pomiędzy spółkami w pozyskiwaniu środków publicznych w oparciu o jakość świadczonych usług;
- pozyskania dobrze przygotowanej kadry menadżerskiej gotowej do przejęcia odpowiedzialności za proces przekształcenia szpitala w spółkę.
Reasumując BCC pisze, że
1. Szpitale – spółki to efektywna forma organizacyjna, zapewniająca skuteczny i przejrzysty nadzór właścicielski.
2. Szpital jako spółka prawa handlowego podlega prawu upadłościowemu i może skorzystać z przepisów o postępowaniu naprawczym.
3. Wzrasta wiarygodność kredytowa szpitala – spółki oraz możliwość korzystania z instrumentów finansowych m.in. poprzez zaciąganie pożyczek i kredytów przeznaczanych na restrukturyzację oraz leasingu.
4. Ustawa stwarza możliwość świadczenia dodatkowych usług komercyjnych poza realizacją świadczeń objętych kontraktem z NFZ. Realizowane usługi komercyjne wciąż generują niewielki procent przychodów (ok. 5%).
5. Uzależnienie finansowe szpitali – spółek od kontraktów z NFZ i narzucanie ich warunków i wyceny nie wpływa korzystnie na podejmowanie działań dotyczących zmiany profilu świadczonych usług i pozyskiwanie dodatkowych dochodów.
6. Zmiana formy prawnej nie oznacza przerwania zasady trwałości projektu unijnego. Korzystanie z funduszy unijnych nie wyłącza możliwości udzielania świadczeń komercyjnych poza sferą objętą finansowaniem z funduszy unijnych.
7. Ochrona zdrowia wymaga wciąż zmian systemowych. Jedną z nich jest prowadzony konsekwentnie proces restrukturyzacji własnościowej i organizacyjnej szpitali.
Ocena NIK potwierdza, że zmiana formy organizacyjno-prawnej i utworzenie szpitali – spółek kapitałowych w miejsce samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej: nie poprawiła trwale sytuacji finansowej szpitali, ani dla pacjentów dostępu do usług medycznych.nie zwiększyła liczby udzielanych świadczeń i ich zakres wciąż jest uzależniona od limitów kontraktowych z NFZ. nie we wszystkich kontrolowanych szpitalach – spółkach przestrzegano praw pacjenta (niewłaściwe zachowanie personelu, czas oczekiwania lub odmowa wykonania określonych badań i usługi).
Z informacji Najwyższej Izby Kontroli wynika również, że:
1. Nie uległy istotnej zmianie liczba i zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych i wykonywanych badań diagnostycznych.
2. Nie skróciły się kolejki do lekarzy w szczególności do poradni specjalistycznych.
3. Przekształcenie szpitali w spółki kapitałowe :
- nie spowodowało istotnej zmiany poprawy ich kondycji finansowej. Część szpitali skorzystała jedynie z chwilowego oddłużenia i niestety powróciła do generowania strat.
- nie wprowadziły precyzyjnej analizy kosztów procedur medycznych udzielanych w ramach kontraktów z NFZ.
4. Zmiana formy prawnej podmiotów leczniczych, może przynieść korzyści pod warunkiem:
- wprowadzenia przez spółki narzędzi usprawniających zarządzanie, uwzględniających m.in. rozpoznanie lokalnych potrzeb i ocenę rynku usług medycznych;
- dalszej konsekwentnej przebudowy systemu ochrony zdrowia i stworzenia mechanizmów realnej konkurencji pomiędzy spółkami w pozyskiwaniu środków publicznych w oparciu o jakość świadczonych usług;
- pozyskania dobrze przygotowanej kadry menadżerskiej gotowej do przejęcia odpowiedzialności za proces przekształcenia szpitala w spółkę.
Reasumując BCC pisze, że
1. Szpitale – spółki to efektywna forma organizacyjna, zapewniająca skuteczny i przejrzysty nadzór właścicielski.
2. Szpital jako spółka prawa handlowego podlega prawu upadłościowemu i może skorzystać z przepisów o postępowaniu naprawczym.
3. Wzrasta wiarygodność kredytowa szpitala – spółki oraz możliwość korzystania z instrumentów finansowych m.in. poprzez zaciąganie pożyczek i kredytów przeznaczanych na restrukturyzację oraz leasingu.
4. Ustawa stwarza możliwość świadczenia dodatkowych usług komercyjnych poza realizacją świadczeń objętych kontraktem z NFZ. Realizowane usługi komercyjne wciąż generują niewielki procent przychodów (ok. 5%).
5. Uzależnienie finansowe szpitali – spółek od kontraktów z NFZ i narzucanie ich warunków i wyceny nie wpływa korzystnie na podejmowanie działań dotyczących zmiany profilu świadczonych usług i pozyskiwanie dodatkowych dochodów.
6. Zmiana formy prawnej nie oznacza przerwania zasady trwałości projektu unijnego. Korzystanie z funduszy unijnych nie wyłącza możliwości udzielania świadczeń komercyjnych poza sferą objętą finansowaniem z funduszy unijnych.
7. Ochrona zdrowia wymaga wciąż zmian systemowych. Jedną z nich jest prowadzony konsekwentnie proces restrukturyzacji własnościowej i organizacyjnej szpitali.