Wkrótce trzeci unit narządowy

Niebawem do dwóch unitów narządowych, czyli raka piersi i raka jelita grubego, ma dołączyć trzeci, skoncentrowany na leczeniu raka płuc – eksperci analizują rekomendacje, później będzie można rozpocząć proces legislacyjny.

9 kwietnia w czasie obrad w Sejmie Podkomisji stałej do spraw onkologii przedstawiono informację na temat stanu prac nad wdrożeniem kompleksowych świadczeń opieki nad pacjentami z najczęściej występującymi nowotworami. Chodzi o tzw. unity narządowe.

Są dwa unity, czekamy na trzeci
Ministerstwo Zdrowia poinformowało wcześniej, że tworzenie tzw. unitów narządowych wynika z potrzeby zwiększenia skuteczności walki z chorobami nowotworowymi, a ich celem jest skoordynowana opieka – od diagnostyki, przez leczenie i rehabilitację, po monitoring skuteczności leczenia już po zakończeniu procesu terapeutycznego.

Dyrektor Departamentu Lecznictwa w Ministerstwie Zdrowia Michał Dzięgielewski podkreślił, że do tej pory w Polsce wprowadzono dwa unity. Jeden to skoordynowana opieka medyczna dla pacjentek z rakiem piersi, a drugi to unit dla pacjentów z rakiem jelita grubego.

Zaznaczył, że w 2018 roku AOTMiT (Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji) wydała rekomendacje, jeśli chodzi o ośrodki, które miały być skoncentrowane na leczeniu raka płuc.

– Przewidywały one dwustopniowość ośrodków kompetencyjnych, o których mówimy, czyli unity oparte na oddziałach pulmonologicznych bądź na oddziałach pulmonologii i torakochirurgii – przypomniał.

Zwrócił uwagę, że w trakcie obrad z ekspertami zewnętrznymi pojawił się pogląd, że unit raka płuc powinien opierać się przede wszystkim na torakochirurgii, która z jednej strony zapewnia diagnostykę, a z drugiej kompletne leczenie łącznie z operacjami raka płuc.

– Nie mogliśmy się na taki pogląd zgodzić z jednego prostego powodu – 25 procent przypadków raka płuc wymaga operacji torakochirurgicznej – podał.

Co ósmy pacjent z rakiem płuc leczony jest zachowawczo
Podkreślił, że 80 procent pacjentów leczonych jest w ośrodkach tylko i wyłącznie skoncentrowanych na pulmonologii i podających chemioterapię tym pacjentom, i odbywa się bez interwencji torakochirurgicznych.

– Natomiast z całą pewnością szpitale te, które prowadzą torakochirurgię, nie byłyby w stanie przejąć całego ruchu pacjentów i nie byłyby w stanie uczestniczyć w diagnostyce każdego z tych pacjentów – wyjaśnił dyrektor Dzięgielewski.

Zapowiedział też, że resort zdrowia powrócił do koncepcji z 2018 r., dostarczonej przez AOTMiT, a eksperci ją analizują. – Czekamy na ich uwagi. Jak tylko dostaniemy te uwagi, będziemy mogli rozpocząć proces legislacyjny, czyli do obecnych dwóch unitów dołożyć trzeci unit narządowy, czyli tzw. Lung Cancer Unit – zapowiedział.

Podkreślił, że unity narządowe dobrze sprawdzają się w dużych ośrodkach z dużą koncentracją pacjentów albo w ośrodkach wyspecjalizowanych. – Możemy sobie wyobrazić unity urologiczne i ginekologiczne, takie też są planowane – powiedział Dzięgielewski.

Potrzebne unity w pediatrii
Dodał, że nie widzi potrzeby tworzenia tego typu ośrodków np. do leczenia chorób nowotworowych dzieci czy dla nowotworów głowy i szyi. – Ośrodków zajmujących się leczeniem nowotworów głowy i szyi jest kilka, każdy jest dobrze w tym wyspecjalizowany, każdy jest inaczej skonstruowany – zaznaczył.

Zwrócił uwagę, że pacjenci, którzy są poza unitami, są leczeni w ośrodkach wielospecjalistycznych. Przypomniał, że po wejściu w życie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej wydawane będą wytyczne do poszczególnych nowotworów, co oznacza, że czy w unicie, czy poza nim, pacjent powinien otrzymać takie samo leczenie, z tymi samymi etapami i w tym samym stadium zaawansowania.

– Tak naprawdę chodzi o to, by były jasne, nowoczesne wytyczne, zgodne ze standardami – powiedział Dzięgielewski.

Podkreślił, że jeśli chodzi o kompleksową opiekę onkologiczną dla pacjentów z nowotworem piersi, to w 2023 roku realizowało ją 39 ośrodków w całej Polsce, skorzystało z niej 161 160 pacjentów, dla których na pomoc przeznaczono kwotę miliarda złotych.

Natomiast jeśli chodzi o opiekę onkologiczną dla pacjentów z nowotworem jelita grubego, tych ośrodków w Polsce funkcjonowało w 2023 roku 43, a pacjentów w nich leczonych było 45 638 w roku 2023, zaś kwota wydatków przeznaczona na pomoc dla nich to ponad 466 milionów złotych.