Wysoki, jak i niski poziom cholesterolu może zwiększać ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej

Badania wykazały, że zarówno niski, jak i wysoki poziom cholesterolu wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem (AMD). 

Naukowcy z University of California w San Diego (USA) przeprowadzili przekrojową analizę retrospektywną, wykorzystując dane z programu badawczego All of Us, aby ocenić związek między lipoproteinami a ryzykiem rozwoju AMD. Badanie zostało opublikowane 3 stycznia 2025 r. w „Ophthalmology”.

Poziom HDL a choroby oczu

Przeanalizowali dane od 2328 pacjentów z AMD (średni wiek, 75,5 lat; 46,7% kobiet; 84,2% osób rasy białej) i 5028 dopasowanych osób z grupy kontrolnej (średni wiek, 75,6 lat; 52,5% kobiet; 82,9% osób rasy białej).

Badacze uzyskali dane dotyczące palenia tytoniu, historii hiperlipidemii, stosowania statyn (sklasyfikowanych jako metabolizowane wątrobowo i niewątrobowo) oraz wartości laboratoryjnych dla całkowitych poziomów trójglicerydów, lipoprotein o niskiej gęstości (LDL) i wysokiej gęstości (HDL). 

Badanie zidentyfikowało również potencjalny nowy polimorfizm pojedynczego nukleotydu związany z podwyższonym ryzykiem choroby siatkówki (dane dotyczące polimorfizmów pojedynczych nukleotydów związanych z rozregulowaniem metabolizmu LDL i HDL wyodrębniono za pomocą zestawu narzędzi PLINK).

Nowe podejście do leczenia zwyrodnienia plamki żółtejJedynym sposobem na leczenie wysiękowej postaci zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem (AMD) jest przyjmowanie leków w postaci zatrzyków, co dla wielu pacjentów jest uciążliwe. Naukowcy opracowują jednak nowe leki, która mają zwiększyć komfort pacjentów. 

Badania wykazały, że zarówno wysoki, jak i niski poziom HDL wiązał się ze zwiększonym ryzykiem AMD, podczas gdy niski i wysoki poziom trójglicerydów i LDL nie wykazywał statystycznie istotnego związku z ryzykiem tego zwyrodnienia.

W analizie dodano, że palenie tytoniu i stosowanie statyn wykazało istotny związek ze zwiększonym ryzykiem AMD.

Nowy polimorfizm

Polimorfizmy pojedynczych nukleotydów w genach związanych z metabolizmem HDL, ABCA1 i LIPC, były negatywnie związane z ryzykiem AMD. Naukowcy wskazali, że lipoproteina została zidentyfikowana jako nowy polimorfizm pojedynczego nukleotydu związanego ze zwiększonym ryzykiem AMD.

Jak napisali autorzy badania, pomimo sprzecznych dowodów dotyczących związku z podwyższonym ryzykiem HDL i AMD, po raz pierwszy udało się opisać związek w kształcie litery U z niskim i wysokim HDL i AMD. – W rzeczywistości obecność relacji w kształcie litery U może wyjaśniać niespójność we wcześniejszych analizach porównujących średnie poziomy HDL w populacjach AMD i kontrolnych – dodali.