Zmiany w zakresie stypendiów

Rządowe Centrum Legislacji publikuje rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie stypendiów dla studentów, które reguluje szczegółowe kryteria i tryb ich przyznawania oraz sposób wypłacania.

Rozporządzenie z 2019 r. po kilku latach stosowania wymaga zmian, ponieważ praktyka wykazała wiele problemów związanych z koniecznością wprowadzenia większej selekcji wniosków o stypendia ministra pod kątem prezentowania wyłącznie osiągnięć ponadprzeciętnych – o najwyższym poziomie wartości naukowej.

Problem dotyczy wprowadzania do wniosków o stypendium ministra prac monograficznych i publikacji naukowych o niskiej ocenie punktowej i zarazem znikomym udziale współautorskim studentów uczestniczących w ich powstaniu.

Dotychczasowe rozporządzenie uwzględniało również po części osiągnięcia niedostosowane do możliwości ich uzyskania przez studentów odbywających kształcenie na studiach medycznych, jak: udzielenie  patentu na wynalazek lub wdrożenie wyników działalności naukowej, lub uzyskanie nagrody w  konkursie naukowym o zasięgu międzynarodowym.

Kolejny problem wymagający rozwiązania to sposób dokumentowania współautorstwa prac zespołowych – monografii i publikacji naukowych przez nadmiarowe składanie oświadczeń współautorskich, wydłużające niepotrzebnie proces przygotowania wniosku, w tym zwłaszcza w przypadku prac powstałych w zespołach międzynarodowych.

Wzmożonej weryfikacji wymaga również wykazywanie tych samych referatów naukowych (pod tym samym tytułem) prezentowanych wielokrotnie na różnych konferencjach.

Wieloletnia praktyka przyznawania stypendiów ministra przez wyłanianie najzdolniejszych studentów pokazuje, że stypendium ministra za znaczące osiągnięcia nie ma obecnie waloru wyróżniającego pod względem poziomu finansowego, który nie uległ zmianie od 2019 r. oraz pod względem liczebności przyznanych stypendiów w danym roku akademickim. Aktualnie wysokość stypendium wynosi 17 tys. zł i może być ono przyznane rokrocznie 50 studentom.

Wprowadzenie zmian w wymienionym rozporządzeniu jest podyktowane zamiarem zwiększenia konkurencyjności w procesie przyznawania stypendiów oraz usprawnieniem procesu rzetelnej oceny wniosku, w wyniku którego zostaną wyłonieni najlepsi studenci prezentujący w sposób wyselekcjonowany znaczące osiągnięcia naukowe lub sportowe.

W projektowanym rozporządzeniu proponuje się: 

• uchylenie z katalogu osiągnięć naukowych pozycji: zastosowanie praktyczne wynikówbadań naukowychlub prac rozwojowych, w tym udzielenie patentu na wynalazek lub wdrożenie  wyników działalnosci naukowej w innej formie – jako przepisu nieprzystającego do specyfiki i poziomu kształcenia studentów w uczelniach medycznych w cyklu kształcenia: 3-letniego licencjackiego, 2-letniego uzupełniajacego lub5-letniego na studiach jednolitych magisterskich. Brak jest możliwości uzyskania wskazanego osiągnięcia w toku ww. cyklu kształcenia,
• zmodyfikowanie w katalogu osiągnięć naukowych pozycji: samodzielne wygłoszenie referatu naukowego dotyczącego badań naukowych o wysokim poziomie innowacyjności, którego student jest autorem lub współautorem, na ogólnopolskiej lub międzynarodowej konferencji naukowej o wysokim prestiżu zorganizowanej przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, zagraniczną uczelnię lub zagraniczną instytucję naukową – przez rozszerzenie możliwości udziału w konferencjach organizowanych również przez krajowe instytucje naukowe,
• zmodyfikowanie w katalogu osiągnięć naukowych pozycji: uzyskanie nagrody indywidualnej lub znaczący udział w powstaniu osiągnięcia, za które uzyskano nagrodę zespołową w konkursie naukowym o zasięgu międzynarodowym i o wysokim prestiżu, w którym uczestniczyli studenci uczelni co najmniej z pięciu państw, z wyłączeniem konkursów organizowanych w ramach międzynarodowych konferencji naukowych – przez rozszerzeniemożliwości uzyskania nagrody również w konkursie krajowym o bardzo wysokim prestiżu,
• wprowadzenie zmian w zakresie osiągnięcia polegającego na wygłoszeniu referatu naukowego dotyczącego badań naukowych o wysokim poziomie innowacyjności – przez uwzględnienie wyłącznie pierwszego wygłoszenia referatu spośród referatów kilkukrotnie wygłaszanych o tym samym tytule i treści. Dotychczasowa praktyka wykazała, że obowiązujący przepis wymagał doprecyzowania w celu uniknięcia powtarzających się referatów wygłaszanych kilkukrotnie na wielu konferencjach,
• wprowadzenie zmiany proceduralnej w zakresie trybu poświadczania dorobku naukowego w odniesieniu do prac zespołowych, tj. wieloautorskich, upraszczając tę procedurę z zachowaniem zasad pełnej transparentności. Zaniechano praktyki poświadczania dorobku współautorskiego przez wszystkich współautorów pracy: rozdziału w monografii i publikacji – na rzecz rozwiązania, w którym współautorstwo pracy poświadcza współautor wiodący, autor korespondencyjny lub kierownik projektu badawczego, którego publikacja dotyczyła albo innego współautora publikacji, jeżeli student jest jednocześnie współautorem wiodącym, autorem korespondencyjnym i kierownikiem projektu badawczego, którego dotyczyła publikacja. Proponowana zmiana usprawni proces składania wniosków o stypendia, minimalizując nadmierną biurokrację w związku ze składaniem oświadczeń przez wszystkich współautorów,
• wprowadzenie ograniczenia wykazywanych osiągnięć, które ma wynosić nie więcej niż po 10 osiągnięć w każdej kategorii osiągnięć naukowych i osiągnięć sportowych. Celem stworzonej zasady jest pozyskiwanie wniosków o stypendium ministra zawierających wyłącznie wyselekcjonowane i najbardziej wartościowe osiągnięcia uzyskane przez indywidualnego studenta, eliminując tym samym zgłaszanie we wniosku o stypendium ministra pozycje współautorskie o znikomym udziale procentowym we współautorstwie prac monograficznych i publikacji naukowych i zarazem o niskim poziomie oceny punktowej,
• podwyższenie kwoty stypendium ministra właściwego do spraw zdrowia z 17 tys. zł do 22 tys. zł przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby stypendiów z 50 do 40 rocznie – jako narzędzia  promującego i nagradzającego najzdolniejszych studentów uczelni medycznych.

Projekt zarządzenia w sprawie stypendiów ministra właściwego do spraw zdrowia dla studentów poniżej.

Uwagi do projektu – w wersji edytowalnej – można wysyłać na adres: [e-mail] – do 30 dni od otrzymania pisma w sprawie dokumentu.

Przeczytaj także: „Zmiany w standardach kształcenia – projekt”.