Badanie CREST: podobna częstość restenozy w stencie i po endarterektomii

Analiza danych zebranych w badaniu CREST wykazała, że częstość występowania restenozy po stentowaniu lub endarterektomii tętnic szyjnych jest podobna i wynosi ok. 6%.

W ostatnim czasie wiele zespołów badawczych poświęciło swoją uwagę porównaniu skutków endarterektomii i stentowania u pacjentów ze zwężeniem tętnic szyjnych. W październiku 2011 r. w Stroke ukazała się praca McDonald i wsp. wskazująca na podwyższone ryzyko krwotoku śródmózgowego u pacjentów poddawanych stentowaniu tętnic szyjnych (4.4% względem 0.8% dla endarterektomii, p < 0.0001) [1]. W tym samym badaniu wystąpienie krwotoku śródmózgowego było związane z 30-krotnie większym ryzykiem zgonu przed wypisaniem z oddziału. Miesiąc wcześniej w Neurology opublikowany został artykuł opisujący badanie, w którym zaobserwowano dwukrotnie większą częstość nowych zmian niedokrwiennych w kontrolnym badaniu rezonansu magnetycznego po angioplastyce i stentowaniu tętnic szyjnych w porównaniu z endarterektomią [2]. Również w 2011 r. przedstawiono wyniki badania CREST (Carotid Revascularization Endarterectomy Versus Stenting Trial) z zakresu wpływu obu interwencji na jakość życia związaną ze zdrowiem (HRQoL). Po roku od stentowania lub endarterektomii HRQoL w obu grupach nie różniła się istotnie [3]. W 2012 r. wykazano, że angioplastyka tętnic szyjnych połączona ze stentowaniem może być związana z mniejszą częstością występowania towarzyszącego procedurze niedokrwienia mięśnia sercowego w porównaniu z endarterektomią [4] oraz że obie procedury są w perspektywie 10 lat podobnie kosztowo-efektywne [5]. Najnowszy artykuł, który ukazał się w sierpniu 2012 r. na stronie The Lancet Neurology, dostarczył nowych informacji odnośnie częstości występowania restenozy po angioplastyce i stentowaniu oraz endarterektomii. Dane analizowane przez autorów pochodziły z badania CREST i dotyczyły 2,191 chorych z objawowym lub bezobjawowym zwężeniem tętnic szyjnych. Przepływy w tętnicach szyjnych oceniano ultrasonograficznie w 1, 6, 12, 24 i 48 miesiącu od interwencji. Po upłynięciu dwuletniego okresu obserwacyjnego restenozę stwierdzono u 6% pacjentów po stentowaniu i 6.3% po endarterektomii. Odnotowana różnica była nieistotna statystycznie, a restenoza dwukrotnie częściej występowała u kobiet, u cukrzyków oraz u osób z dysplipidemią.

1. McDonald RJ, Cloft HJ i Kallmes DF. Intracranial hemorrhage is much more common after carotid stenting than after endarterectomy: evidence from the National Inpatient Sample. Stroke 2011; 42(10):2782-7.
2. Altinbas A, van Zandvoort MJ, van den Berg E i wsp. Cognition after carotid endarterectomy or stenting: a randomized comparison. Neurology 2011; 77(11):1084-90.
3. Cohen DJ, Stolker JM, Wang K i wsp. Health-related quality of life after carotid stenting versus carotid endarterectomy: results from CREST (Carotid Revascularization Endarterectomy Versus Stenting Trial). J Am Coll Cardiol 2011; 58(15):1557-65.
4. Liu ZJ, Fu WG, Guo ZY i wsp. Updated systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials comparing carotid artery stenting and carotid endarterectomy in the treatment of carotid stenosis. Ann Vasc Surg 2012; 26(4):576-90.
5. Vilain KR, Magnuson EA, Li H i wsp. Costs and Cost-Effectiveness of Carotid Stenting Versus Endarterectomy for Patients at Standard Surgical Risk: Results From the Carotid Revascularization Endarterectomy Versus Stenting Trial (CREST). Stroke 2012; published online ahead of print.