Duża glikemia czynnikiem ryzyka otępienia

Trwająca niemal 7 lat obserwacja ponad 2 tysięcy osób w starszym wieku pozwoliła stwierdzić, że podwyższone stężenie glukozy we krwi żylnej mierzone na czczo stanowi czynnik ryzyka otępienia niezależnie od występowania cukrzycy.

Crane i wsp. zaprojektowali badanie, którego celem było zbadanie, czy podwyższone stężenia glukozy we krwi zwiększają ryzyko pogorszenia funkcji pozawczych u osób, które nie mają cukrzycy. Obserwacji poddano 2 067 osób w średnim wieku 76 lat; 1228 z nich stanowiły kobiety, a 839 mężyczyźni. Wśród uczestników było 232 chorych z cukrzycą. Mediana długości okresu obserwacyjnego wyniosła 6.8 roku. W tym czasie otępienie rozpoznano u 524 osób biorących udział w badaniu. Otępienie stwierdzono u 74 osób z cukrzycą i u 450 pozostałych. Przeprowadzono analizy ryzyka wystąpienia otępienia, w których uwzględniono wiek, płeć, palenie, nadciśnienie, choroby układu sercowo-naczyniowego, migotanie przedsionków i poziom wykształcenia. Informacje o stężeniu glukozy we krwi uczestników badania pochodziły z 35 264 pomiarów i 10 208 oznaczeń frakcji HbA1C hemoglobiny glikowanej. Wykazano, że u osób bez cukrzycy podwyższone średnie stężenia glukozy we krwi były związane z większym ryzykiem wystąpienia otępienia. Czas od pomiaru do stwierdzenia pogorszenia funkcji poznawczych wynosił nie dłużej niż 5 lat. W porównaniu z osobami, u których stężenie glukozy wynosiło 100 mg/dL, uczestnicy badania mający stężenie glukozy we krwi 115 mg/dL byli narażeni na 18% większe ryzyko otępienia (iloraz ryzyka HR = 1.18; 95% przedział ufności 1.04-1.33). U chorych z cukrzycą 40% wzrost ryzyka otępienia występował, gdy stężenia glukozy we krwi wynosiły średnio 190 mg/dL, w porównaniu z 160 mg/dL. Podsumowując wyniki swojej pracy autorzy powtórzyli, że podwyższone stężenia glukozy we krwi są czynnikiem ryzyka otępienia niezależnie od występowania cukrzycy. Warto dodać, że w badaniu, którego wyniki zostały opublikowane w akutalnym numerze Neurology Hong i wsp. wykazali, że wyższe ryzyko otępienia występuje także u osób starszych z niedokrwistością. Zależność tą Hong i wsp. zaobserwowali w grupie 2 552 osób w średnim wieku 76 lat, definiując niedokrwistość jako stężenie hemoglobiny mniejsze niż 12 g/dL u kobiet i 13 g/dL u mężczyzn. Ryzyko względne wystąpienia otępienia w ciągu jedenastu lat od dokonania pomiaru było o 64% wyższe u osób z niedokrwistością w porównaniu do osób bez niedokrwistości.

1. Hong CH, Falvey C, Harris TB i wsp. Anemia and risk of dementia in older adults. Findings from the Health ABC study. Neurology 2013; 81(6):528-533.