Kiedy włączyć leczenie antykoagulacyjne po udarze niedokrwiennym?

Udar niedokrwienny to jeden z najczęstszych ostrych stanów neurologicznych. Niejednokrotnie jest on powikłaniem migotania przedsionków. Ważne dane opublikowano na łamach „The Lancet”, gdzie wykazano, jaki jest optymalny czas włączenia leczenia przeciwzakrzepowego.

Optymalny moment rozpoczęcia leczenia przeciwzakrzepowego u pacjentów z ostrym udarem niedokrwiennym będącym powikłaniem migotania przedsionków nie jest ściśle udokumentowany. Stąd zespół londyńskich naukowców zbadał skuteczność i bezpieczeństwo wczesnego - w porównaniu z opóźnionym - rozpoczęcia stosowania doustnych leków przeciwzakrzepowych w tej grupie chorych.

Przeprowadzono randomizowane, podwójnie zaślepione, otwarte badanie kliniczne fazy 4 w 100 szpitalach w Wielkiej Brytanii. Do badania zakwalifikowano 3648 dorosłych z migotaniem przedsionków i klinicznym rozpoznaniem ostrego udaru niedokrwiennego mózgu, u których lekarz prowadzący nie był pewien optymalnego momentu rozpoczęcia leczenia antykoagulacyjnego. Uczestników przydzielono losowo w stosunku 1:1 do wczesnego (tj. maksymalnie do 4 dni od wystąpienia objawów udaru) lub opóźnionego (tj. 7–14 dni) rozpoczęcia leczenia przeciwzakrzepowego dowolnym lekiem. Pierwszorzędowym punktem końcowym był nawrót udaru niedokrwiennego, objawowy krwotok śródczaszkowy, udar niesklasyfikowany lub zatorowość systemowa po 90 dniach.

Jeden z wyżej wymienionych stanów wystąpił u 3,3 proc. chorych w grupie wczesnego oraz (także) 3,3 proc. w grupie opóźnionego włączenia leczenia antykoagulacyjnego. Objawowy krwotok śródczaszkowy - jedno z najcięższych i budzących największe obawy powikłań - wystąpił u odpowiednio 0,6 i 0,7 proc. pacjentów. Wczesne rozpoczęcie leczenia w ciągu 4 dni po udarze niedokrwiennym związanym z migotaniem przedsionków jest zatem równoważne w stosunku do opóźnionego pod względem złożonego wyniku udaru niedokrwiennego, krwotoku śródczaszkowego, udaru niesklasyfikowanego lub zatorowości systemowej po 90 dniach. Stąd powyższe ustalenia nie potwierdzają obecnie powszechnej i popartej wytycznymi praktyki opóźniania rozpoczęcia leczenia antykoagulacyjnego w tej grupie pacjentów.