Leqembi zalecany w leczeniu wczesnej fazy choroby Alzheimera

Po ponownym rozpatrzeniu opinii Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi Europejskiej Agencji Leków zalecił przyznanie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu leku Leqembi (lecanemab) w leczeniu łagodnych zaburzeń funkcji poznawczych lub łagodnej demencji spowodowanej wczesnym stadium choroby Alzheimera.

Stosowanie leku Leqembi dopuszczono u pacjentów, którzy mają tylko jedną kopię genu ApoE4 lub nie mają jej wcale, ponieważ u takich osób prawdopodobieństwo wystąpienia nieprawidłowości w obrazowaniu związanych z amyloidem (ARIA) jest mniejsze niż u osób z dwiema kopiami ApoE4. ARIA to znany poważny efekt uboczny leku Leqembi, który obejmuje obrzęk i potencjalne krwawienie w mózgu.

CHMP stwierdził, że w ograniczonej populacji ocenianej w ponownym badaniu korzyści ze stosowania leku Leqembi w spowalnianiu postępu objawów choroby są większe niż ryzyko. Przypomnijmy, że w lipcu 2024 r. komitet wydał negatywną opinię na temat stosowania leku Leqembi w szerszej populacji wszystkich pacjentów z wczesną postacią choroby Alzheimera.

Potrzebny system wczesnego wykrywania zaburzeń pamięciDzięki wczesnej diagnostyce zaburzeń pamięci i włączaniu dostępnych leków postęp choroby Alzheimera można by opóźnić o ok. dwa lata – oceniają eksperci. Ich zdaniem wymaga to stworzenia systemu opartego o kliniki pamięci, gdzie współpracują specjaliści z różnych dziedzin.

Niższe ryzyko ARIA u niektórych pacjentów

ARIA objawia się w dwóch postaciach: ARIA-E (obrzęk) obejmująca gromadzenie się płynu w mózgu i ARIA-H (krwotok) obejmująca małe krwawienia w mózgu. Może wystąpić naturalnie u wszystkich pacjentów z chorobą Alzheimera, ale nasila się pod wpływem przyjmowania leków takich jak Leqembi, tj. przeciwciał skierowanych przeciwko beta-amyloidowi. W ponownym badaniu zleconym przez firmę CHMP wziął pod uwagę analizy podgrup, które wykluczyły dane od pacjentów, którzy byli nosicielami 2 kopii genu ApoE4 i w związku z tym byli najbardziej narażeni na ARIA.

Wyniki tych analiz wykazały, że wśród pacjentów leczonych lekiem Leqembi u 8,9 proc. tych, którzy mieli tylko jedną kopię ApoE4 lub jej nie mieli, wystąpił zespół ARIA-E, w porównaniu z 12,6 proc. wszystkich pacjentów; podobnie u 12,9 proc. pacjentów z populacji ograniczonej wystąpił zespół ARIA-H, w porównaniu z 16,9 proc. w szerszej populacji. Wśród pacjentów leczonych placebo w populacji objętej ograniczeniem wskaźniki te wynosiły odpowiednio 1,3 proc. dla ARIA-E i 6,8 proc. dla ARIA-H.

Dane dotyczące populacji objętej ograniczeniami

Pod względem skuteczności korzyści ze stosowania leku Leqembi w populacji ograniczonej są zgodne z tymi zaobserwowanymi w szerszej populacji. Do ponownego badania firma dostarczyła analizę podgrup danych z głównego badania, które obejmowało 1521 pacjentów, którzy mieli jedną lub żadną kopię ApoE4 z łącznej liczby 1795 pacjentów. Głównym miernikiem skuteczności była zmiana objawów poznawczych i funkcjonalnych po 18 miesiącach, mierzona za pomocą skali oceny demencji znanej jako CDR-SB. Skala ma zakres od 0 do 18, przy czym wyższe wyniki wskazują na większe upośledzenie.

Po 18 miesiącach leczenia u pacjentów leczonych Leqembi nastąpił mniejszy wzrost wyniku CDR-SB niż u tych, którzy otrzymali placebo (1,22 w porównaniu z 1,75), co wskazuje na wolniejszy spadek funkcji poznawczych. Wyniki innych kluczowych miar były podobne do tych obserwowanych w skali CDR-SB.

Odnaleziono jeden z kluczowych elementów patogenezy alzheimeraBardzo cenne dane dotyczące genetycznych predyspozycji do wystąpienia choroby Alzheimera przedstawiono na łamach prestiżowego czasopisma „JAMA Neurology”.

Dodatkowe środki bezpieczeństwa

CHMP stwierdził, że korzyści płynące ze stosowania leku Leqembi przewyższają ryzyko u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych lub łagodnym otępieniem spowodowanym chorobą Alzheimera z jedną lub brakiem kopii genu ApoE4, pod warunkiem wdrożenia środków minimalizujących ryzyko w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia ciężkiego i objawowego ARIA oraz monitorowania jego skutków w perspektywie długoterminowej.

Lek Leqembi będzie dostępny w ramach programu kontrolowanego dostępu, aby mieć pewność, że będzie stosowany wyłącznie w zalecanej grupie pacjentów. Pacjenci będą musieli przejść badania MRI w celu monitorowania ARIA przed rozpoczęciem leczenia oraz przed 5., 7. i 14. dawką Leqembi. Dodatkowe badania MRI mogą być potrzebne w dowolnym momencie leczenia, jeśli u pacjentów wystąpią objawy ARIA (takie jak ból głowy, dezorientacja, zmiany widzenia, zawroty głowy, nudności i trudności w chodzeniu).

Aby zwiększyć świadomość ARIA i zapewnić wczesne wykrywanie i leczenie, firma ma zapewnić przewodnik i listę kontrolną dla pracowników służby zdrowia, kartę ostrzegawczą dla pacjentów i programy szkoleniowe dotyczące ARIA dla pracowników służby zdrowia. Ponadto musi przeprowadzić badanie bezpieczeństwa po wydaniu pozwolenia, aby dalej scharakteryzować ARIA-E i ARIA-H oraz ocenić skuteczność środków minimalizujących ryzyko. Firma utworzy ogólnounijne badanie rejestru pacjentów leczonych lekiem Leqembi, które może zostać wykorzystane do oszacowania częstości występowania działań niepożądanych, w tym ARIA, i określenia ich ciężkości. Badanie rejestru może również zostać wykorzystane do zebrania informacji o postępie pacjentów do kolejnych stadiów choroby Alzheimera i możliwych długoterminowych konsekwencjach ARIA.