Mózg steruje reakcjami immunologicznymi

Amerykańscy badacze wykazali, że w pniu mózgu znajdują się komórki nerwowe sterujące równowagą między zbyt słabą i zbyt mocną reakcją odpornościową. Od siły tej reakcji zależy, jak skutecznie organizm zwalcza infekcję.

• Od siły reakcji immunologicznej zależy, jak skutecznie organizm zwalcza infekcję. Gdy jest zbyt słaba, zakażenie się nasila, przy nadmiernej, może się rozwinąć choroba autoimmunologiczna
• Neuroimmunolog dr Hao Jin odkrył, że w mózgu znajduje się ośrodek, od którego zależy równowaga odpowiedzi immunologicznej adekwatna do zagrożenia
• Odkrycie amerykańskich badaczy pomoże ustalić przyczyny wielu zaburzeń immunologicznych. W tym również tzw. long COVID

Jak informuje „Nature”, ośrodek sterujący reakcjami immunologicznymi wykryto w pniu mózgu łączącym mózg z rdzeniem kręgowym. Znajdują się nim ważne ośrodki modulujące układy krążenia i oddychania. Podejrzewano, że jest też fragment wpływający na układ immunologiczny, nie było jednak wiadomo, jaki jest tego mechanizm.

– To pierwsze naukowe potwierdzenie istnienia w mózgu ośrodka sterującego reakcjami immunologicznymi, który przez nerw błędny reguluje przebieg odpowiedzi zapalnej. Odkrycie otwiera nowe możliwości terapii wielu chorób, od autoagresji po wstrząs cytokinowy – stwierdza na platformie X dr Paweł Grzesiowski, prezes Fundacji Instytut Profilaktyki Zakażeń.

Kluczowa jest równowaga

Amerykańscy badacze wykazali, że w pniu mózgu są komórki nerwowe sterujące delikatną równowagą między zbyt słabą i zbyt mocną reakcją odpornościową. Od siły tej reakcji zależy, jak skutecznie organizm zwalcza infekcję. Gdy jest ona zbyt słaba, zakażenie się nasila. Jeśli jednak jest ona nadmierna, może wtedy się rozwinąć choroba autoimmunologiczna. Polega ona na tym, że komórki odpornościowe zaczynają zwalczać własne tkanki, a nie zarazki.

Jak wykazały badania na zwierzętach, sygnały z mózgu przekazywane są do nerwu błędnego, będącego nerwem czaszkowym, który nie przechodzi przez rdzeń kręgowy. Uruchamia on przywspółczulny system nerwowy i wpływa na wiele procesów w organizmie, głównie na pracę mięśnia sercowego oraz układu pokarmowego, ale również na reakcje odpornościowe. Nie było jednak wiadomo, w jaki sposób wysyłane są sygnały z mózgu.

Odkrycie to pomoże ustalić przyczyny zaburzeń immunologicznych

Zbadał to neuroimmunolog dr Hao Jin z Narodowego Instytutu Alergii i Chorób Infekcyjnych w Bethesda w stanie Maryland. Badacz wykorzystał do eksperymentów myszy, którym wstrzykiwano komponent bakteryjny wywołujący reakcję odpornościową. Gdy wykryto neurony wpływające na równowagę reakcji immunologicznych, testowano, jaki ma on wpływ na system immunologiczny. Odpowiednią substancją blokowano ich działania, co skutkowało niekontrolowaną jego reakcję, objawiającą się trzykrotnym wzrostem molekuł zapalnych. Takiej reakcji nie było u tych gryzoni, u których neurony nie były blokowane.

Współautor tych badań neurobiolog dr Charles Zuker z Columbia University w Nowym Jorku twierdzi, że odkrycie to pomoże ustalić przyczyny wielu zaburzeń immunologicznych. W tym również tzw. long COVID, występującego u niektórych osób przez wiele miesięcy, a nawet lat po ostrym zakażeniu wirusem SARS-CoV-2.

Terapie celowane wpływające na nerw błędny

Specjalista uważa też, że odpowiednimi terapiami celowanymi wpływający na nerw błędny będzie można leczyć stwardnienie rozsiane oraz reumatoidalne zapalenie stawów. Polegałoby to na modyfikowaniu aktywności specyficznych neuronów przekazujących sygnały do systemu immunologicznego.

Dr Stephen Liberles z Harvard Medical School w Bostonie zwraca jednak uwagę, że mózg może jeszcze na inne sposoby przekazywać sygnały wpływające na układ odpornościowy. Zaznacza jednak, że nie wszystko jeszcze udało się ustalić. Nie znamy wciąż wszystkich interakcji między mózgiem i systemem immunologicznym.

Przeczytaj także:  „Gdy człowieka atakuje własny system odporności – dostępność leczenia chorób autoimmunologicznych”.