Naczyniowe czynniki ryzyka zaburzeń funkcji poznawczych
Autor: Izabela Żmijewska
Data: 17.11.2011
Źródło: Unverzagt FW, McClure LA, Wadley VG i wsp. Vascular risk factors and cognitive impairment in a stroke-free cohort. Neurology 2011; 77(19):1729-1736.
Obserwacja 23 752 pacjentów będących wcześniej uczestnikami badania REGARDS pozwoliła określić wpływ naczyniowych czynników ryzyka na występowanie upośledzenia funkcji poznawczych. Rolę komponenty naczyniowej można wykazać zarówno w otępieniu naczyniopochodnym, jak i w otępieniach mieszanych. Ma to szczególne znaczenie dla zdrowia publicznego, ponieważ niektóre z naczyniowych czynników ryzyka są modyfikowalne.
Opublikowana w bieżącym numerze Neurology analiza miała na celu określenie wpływu poszczególnych naczyniowych czynników ryzyka na rozwój zaburzeń funkcji poznawczych. Informacje dotyczące pacjentów zostały zaczerpnięte z badania REGARDS („przyczyny rasowych i geograficznych różnic w występowaniu udaru mózgu”), z pominięciem osób, które przeszły udar mózgu, lub u których podejrzewano udar mózgu. Pogorszenie funkcji poznawczych zostało zdefiniowane jako spadek oceny z 6 lub 5 do 4 w sześciopunktowej skali Six-Item Screener (SIS). Średni okres obserwacyjny wyniósł 4.1 roku. W tym czasie 1907 pacjentów spełniło kryteria pogorszenia funkcji poznawczych. Jako czynniki ryzyka zidentyfikowano: płeć męską (iloraz szans OR = 1.59), rasę czarną (OR = 2.09), niższe wykształcenie (podstawowe względem średniego, OR = 2.21), starszy wiek (OR = 2.11 dla każdego wzrostu o 10 lat), przerost lewej komory (OR = 1.29). Po usunięciu z modelu statystycznego przerostu lewej komory stwierdzono, że za istotny czynnik ryzyka można uznać także podwyższone skurczowe ciśnienie tętnicze. Zachodziła także korelacja między punktacją uzyskaną w profilu ryzyka udaru Framingham (FSRP) a ryzykiem spadku wartości SIS do 4. W podsumowaniu autorzy zauważają, że punktacja FSRP, przerost lewej komory oraz podwyższone ciśnienie skurczowe związane były z wystąpieniem klinicznie istotnego pogorszenia funkcji poznawczych. Leczenie nadciśnienia tętniczego może zatem chronić sprawność funkcji poznawczych, nawet przy pominięciu w analizie występowania i konsekwencji udarów mózgu.