Zaburzenia zachowania we śnie fazy REM jako pierwsze objawy neurodegeneracji
Autor: Marzena Jaskot
Data: 19.04.2013
Źródło: Iranzo A, Tolosa E, Gelpi E i wsp. Neurodegenerative disease status and post-mortem pathology in idiopathic rapid-eye-movement sleep behaviour disorder: an observational cohort study. Lancet Neurol 2013; online ahead of print.
Iranzo i wsp. poddali obserwacji 44 pacjentów z zaburzeniami zachowania we śnie fazy REM. Wykazali, że w ciągu 14 lat u wszystkich z nich wystąpił proces neurodegeneracyjny z ciałami Lewy'ego lub jego pośrednie oznaki.
Zaburzenia zachowania we śnie fazy REM (rapid eye movement) charakteryzuje utrata atonii, co prowadzi do wykonywania przez pacjenta, nieświadomie, ruchów we śnie. Może to skutkować narażeniem pacjenta na urazy, a także deprywacją snu. Zaburzenia zachowania we śnie fazy REM (RBD, REM sleep behavior disorder) występują u 0.5% populacji dorosłej, zazwyczaj u mężczyzn i w początkowej fazie chorób neurodegeneracyjnych, takich jak otępienie z ciałami Lewy'ego, choroba Parkinsona i zanik wieloukładowy. Najczęściej stosowanymi w RBD lekami są klonazepam, lewodopa i melatonina. W swoim badaniu Iranzo i wsp. postawili hipotezę, że RBD poprzedza zaburzenie neurodegeneracyjne przebiegające z powstawaniem ciał Lewy'ego. Żeby ją zweryfikować, poddali obserwacji 44 pacjentów, u których RBD występowało już w latach 1991-2003. Do roku 2012 schorzenie neurodegeneracyjne rozwinęła większość pacjentów (36 osób, 82%). W ciągu 5 lat od postawienia rozpoznania RBD chorobę neurodegeneracyjną stwierdzono u 35% pacjentów, po 10 latach u 73%, a po 14 latach u 92%. U wszystkich 4 pacjentów, u których nie postawiono dodatkowego rozpoznania otępienia z ciałami Lewy'ego lub choroby Parkinsona, wykazano zmiany sugerujące te choroby w skanach obrazujących DAT (dopamine transporter). Występowały także: zaburzenia węchu i hiperechogenność w przezczaszkowym badaniu ultrasonograficznym. Autorzy badania stwierdzili, że występowanie zaburzeń zachowania w fazie snu REM stanowi prodromalny okres chorób przebiegających z powstawaniem ciał Lewy'ego. Z tego względu RBD może pozwolić na ocenę skuteczności terapii modyfikujących przebieg neurodegeneracji.