Zapalna korowa demielinizacja u chorych ze stwardnieniem rozsianym

Wyniki badania opublikowanego w bieżącym numerze New England Journal of Medicine wskazują, że już w początkowej fazie stwardnienia rozsianego w korze mózgowej pojawiają się zmiany zapalne i demielinizacyjne.

W 1999 roku Kidd i wsp. zidentyfikowali w skrawkach mózgu zmarłych pacjentów ze stwardnieniem rozsianym (MS) niewielkie zmiany korowe, najczęściej występujące w pobliżu naczyń żylnych. Cztery lata później Sailer i wsp. donieśli o występowaniu w MS ognisk zmniejszenia grubości kory mózgu. Dowody na uszkodzenie kory mózgu w MS podsumował w 2006 r. M. Zarei, który biorąc pod uwagę kontekst kliniczny postulował istnienie „korowego wariantu” MS, którego charakterystycznymi objawami mają być zaburzenia neurobehawioralne, w tym depresja i amnezja. Dotychczas utrzymywano, że zmiany korowe nie są spowodowane zapaleniem i demielinizacją, ale że u podłoża ich powstawania leży inny przewlekły proces patofizjologiczny. W bieżącym numerze New England Journal of Medicine Lucchinetti i wsp. przedstawiają wyniki badania, w którym od pacjentów z MS pozyskano fragmenty kory mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych. Pochodziły one z biopsji przeprowadzanych głównie w związku z podejrzeniem występowania guza mózgu. U 138 z 563 pacjentów wielkość zebranych próbek była wystarczająca, by przeprowadzić analizy immunohistochemiczne. Procesy demielinizacyjne stwierdzono u 53 z nich (38%). Podczas wizyt kontrolnych (mediana czasu od biopsji równa 3.5 roku) diagnoza stwardnienia rozsianego została podtrzymana u 31 osób z tej grupy (81%). W tkankach pobranych od chorych z MS częstość występowania nacieków limfocytarnych CD3+ określono na 82% (58 z 71 zmian), a związanej z obecnością makrofagów demielinizacji na 41% (32 z 78 zmian). Zaobserwowano ponadto zależność topograficzną między występowaniem korowych ognisk demielinizacji a zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. Autorzy podsumowują swój artykuł pisząc, że w badanej kohorcie pacjentów z wczesnym MS zmiany zapalne i demielinizacyjne w korze mózgu występowały często i w sposób związany z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych.