Algorytm ROCA – metoda badania przesiewowego raka jajnika.
Autor: Michał Springer
Data: 28.01.2011
Źródło: KH Lu, S Skates, TB Bevers i wsp. A prospective U.S. ovarian cancer screening study using the risk of ovarian cancer algorithm (ROCA). ASCO 2010 abstract 5003
W dwuetapowym skriningu raka jajnika, w populacji kobiet powyżej 50 roku życia, w którym wykorzystano tzw. algorytm ROCA (Risk of Ovarian Cancer Algoritm) zanotowano swoistość metody na poziomie 99,7% przy dodatniej wartości predykcyjnej równej 37,5%.
Rak jajnika należy do rzadkich nowotworów. Na świecie jest dziewiątym najczęściej rozpoznawanym nowotworem u kobiet. W Polsce w 2008 roku zarejestrowano 3280 nowych zachorowań na nowotwory złośliwe jajnika. Z powodu tego nowotworu w tym samym roku zmarło 2507 kobiet. Oznacza to, że wyniki leczenia tego nowotworu są złe i jest on rozpoznawany zbyt późno – u 50-75% kobiet w chwili rozpoznania stwierdzane są przerzuty. Wartość badań przesiewowych takich jak okresowy pomiar stężenia CA125 w surowicy i ultrasonografia sondą dopochwową jest ograniczona z powodu niskiej czułości i swoistości tych metod. Dlatego też stale poszukuje się skutecznej metody wczesnego wykrywania raka jajnika.
Podczas 46 spotkania ASCO (2010) zaprezentowano wyniki badania przesiewowego wykorzystującego tzw. algorytm ROCA we wczesnym wykrywaniu raka jajnika. Do jednoramiennego, prospektywnego, wieloośrodkowego badania w ciągu ośmiu lat zakwalifikowano 3228 kobiety między 50 a 74 rokiem życia. Kobiety nie miały obciążonego wywiadu rodzinnego w kierunku raka piersi i jajnika. W badaniu przesiewowym zastosowano algorytm ROCA (Risk of Ovarian Cancer Algorithm), który wykorzystuje powtarzalne pomiary poziomu CA125 w surowicy. W oparciu o te wartości za pomocą metody statystycznej dostosowuje je do wieku chorych (dotyczy tylko kobiet po menopauzie) i oblicza ryzyko zachorowania na raka jajnika. Następnie na tej podstawie kobiety kwalifikowano do grupy niskiego ryzyka – dalsza coroczna ocena CA125; średniego ryzyka – ocena CA125 co 3 miesiące; wysokiego ryzyka – wykonywano ultrasonografię z sondą dopochwową (USG-TV) i pacjentkę kierowano do ginekologa onkologicznego celem dalszej diagnostyki. Mniej niż 1% kobiet rocznie [w sumie 85 (2,6%) kobiet] wymagało poszerzenia diagnostyki o USG-TV. U 8 kobiet wykonano zabieg chirurgiczny. U 3 kobiet rozpoznano inwazyjnego raka nabłonkowego jajnika (G2/G3) – wszystkie rozpoznano we wczesnym stopniu zaawansowania (IC i IIB). Wszystkie 3 kobiety początkowo przydzielone były przynajmniej przez trzy lata do grupy niskiego ryzyka, gdzie oceniane miały CA125 raz w roku przed wzrostem CA125. U 2 kobiet rozpoznano nowotwór jajnika o granicznej złośliwości; u 3 łagodnego guza jajnika. Swoistość dwuetapowego badania przesiewowego wynosiła 99,7%, przy dodatniej wartości predykcyjnej 37,5% .
Podczas 46 spotkania ASCO (2010) zaprezentowano wyniki badania przesiewowego wykorzystującego tzw. algorytm ROCA we wczesnym wykrywaniu raka jajnika. Do jednoramiennego, prospektywnego, wieloośrodkowego badania w ciągu ośmiu lat zakwalifikowano 3228 kobiety między 50 a 74 rokiem życia. Kobiety nie miały obciążonego wywiadu rodzinnego w kierunku raka piersi i jajnika. W badaniu przesiewowym zastosowano algorytm ROCA (Risk of Ovarian Cancer Algorithm), który wykorzystuje powtarzalne pomiary poziomu CA125 w surowicy. W oparciu o te wartości za pomocą metody statystycznej dostosowuje je do wieku chorych (dotyczy tylko kobiet po menopauzie) i oblicza ryzyko zachorowania na raka jajnika. Następnie na tej podstawie kobiety kwalifikowano do grupy niskiego ryzyka – dalsza coroczna ocena CA125; średniego ryzyka – ocena CA125 co 3 miesiące; wysokiego ryzyka – wykonywano ultrasonografię z sondą dopochwową (USG-TV) i pacjentkę kierowano do ginekologa onkologicznego celem dalszej diagnostyki. Mniej niż 1% kobiet rocznie [w sumie 85 (2,6%) kobiet] wymagało poszerzenia diagnostyki o USG-TV. U 8 kobiet wykonano zabieg chirurgiczny. U 3 kobiet rozpoznano inwazyjnego raka nabłonkowego jajnika (G2/G3) – wszystkie rozpoznano we wczesnym stopniu zaawansowania (IC i IIB). Wszystkie 3 kobiety początkowo przydzielone były przynajmniej przez trzy lata do grupy niskiego ryzyka, gdzie oceniane miały CA125 raz w roku przed wzrostem CA125. U 2 kobiet rozpoznano nowotwór jajnika o granicznej złośliwości; u 3 łagodnego guza jajnika. Swoistość dwuetapowego badania przesiewowego wynosiła 99,7%, przy dodatniej wartości predykcyjnej 37,5% .
