Badania przesiewowe w kierunku raka płuca prowadzą do zmniejszenia liczby zgonów z powodu tego nowotworu – wyniki badania klinicznego NELSON
Autor: Marta Koblańska
Data: 12.02.2020
Źródło: Katarzyna Stencel/NEJM
Na łamach New England Journal of Medicine (NEJM) opublikowano wyniki badania klinicznego NELSON (Nederlands–Leuvens Longkanker Screenings Onderzoek). Do badania włączono osoby z dużym ryzykiem zachorowania na raka płuca i wykazano zmniejszenie śmiertelności z powodu raka płuca u osób, u których przeprowadzono badanie niskodawkowej tomografii komputerowej w porównaniu do osób, których takiemu badaniu nie poddano.
Rak płuca jest główną przyczyną zgonów z powodu choroby nowotworowej na świecie, a ich liczba przewyższa liczbę zgonów z powodu raka piersi, raka jelita grubego i raka szyjki macicy łącznie.
W badaniu NLST (US-based National Lung Screening Trial) wykazano 20% zmniejszenie śmiertelności z powodu raka płuca u osób o wysokim ryzyku zachorowania poddanych badaniom tomografii komputerowej (trzy badania w roku) w porównaniu do osób, u których wykonywano badanie rentgenowskie. Wyniki badania klinicznego US Preventive Services Task Force zaowocowały zaleceniem poddawania badaniom przesiewowym osób między 55 a 80 rokiem życia z wywiadem co najmniej 30 paczkolat, którzy nadal palą albo zaprzestali palenia papierosów w ciągu ostatnich 15 lat.
Populacyjne, randomizowane badanie kliniczne NELSON, które rozpoczęło się w 2000 roku miało na celu wykazanie 25% zmniejszenia śmiertelności z powodu raka płuca po 10 latach obserwacji u uczestników płci męskiej poddanych niskodawkowej tomografii komputerowej.
Opis badania
Do badania włączono 13195 mężczyzn oraz 2594 kobiety w wieku od 50 do 74 lat, których w sposób losowy przydzielono do ramienia z badaniami przesiewowymi tomografii komputerowej (badanie wyjściowe, po 1, 3 i 5,5 roku) oraz do ramienia, w którym badań przesiewowych nie przeprowadzano. Wśród mężczyzn odsetek osób, które poddano co najmniej jednemu dodatkowemu badaniu tomografii komputerowej wynosił 9,2%, a odsetek „podejrzanych” guzków uwidocznionych w badaniach wynosił 2,1%.
Po 10 latach obserwacji liczba zachorowań raka płuca wynosiła 5,58 na 1000 osób na rok w ramieniu, w którym przeprowadzano badania przesiewowe oraz 4,91 na 1000 osób na rok u osób w ramieniu kontrolnym. Śmiertelność z powodu raka płuca wynosiła odpowiednio 2,5 oraz 3,3 na 1000 osób na rok. Skumulowane ryzyko zgonu z powodu raka płuca po 10 latach wynosiło 0,76 (95% CI 0,61-0,94, p=0,01).
Wnioski
Badacze na podstawie wyników badania klinicznego NELSON podsumowują, że badania niskodawkowej tomografii komputerowej skutkują zmniejszeniem śmiertelności u chorych wysokiego ryzyka. Dane sugerują znacznie większe korzyści u kobiet niż u mężczyzn, ale grupa kobiet włączona do badania była znacznie mniejsza niż grupa mężczyzn.
W badaniu NLST (US-based National Lung Screening Trial) wykazano 20% zmniejszenie śmiertelności z powodu raka płuca u osób o wysokim ryzyku zachorowania poddanych badaniom tomografii komputerowej (trzy badania w roku) w porównaniu do osób, u których wykonywano badanie rentgenowskie. Wyniki badania klinicznego US Preventive Services Task Force zaowocowały zaleceniem poddawania badaniom przesiewowym osób między 55 a 80 rokiem życia z wywiadem co najmniej 30 paczkolat, którzy nadal palą albo zaprzestali palenia papierosów w ciągu ostatnich 15 lat.
Populacyjne, randomizowane badanie kliniczne NELSON, które rozpoczęło się w 2000 roku miało na celu wykazanie 25% zmniejszenia śmiertelności z powodu raka płuca po 10 latach obserwacji u uczestników płci męskiej poddanych niskodawkowej tomografii komputerowej.
Opis badania
Do badania włączono 13195 mężczyzn oraz 2594 kobiety w wieku od 50 do 74 lat, których w sposób losowy przydzielono do ramienia z badaniami przesiewowymi tomografii komputerowej (badanie wyjściowe, po 1, 3 i 5,5 roku) oraz do ramienia, w którym badań przesiewowych nie przeprowadzano. Wśród mężczyzn odsetek osób, które poddano co najmniej jednemu dodatkowemu badaniu tomografii komputerowej wynosił 9,2%, a odsetek „podejrzanych” guzków uwidocznionych w badaniach wynosił 2,1%.
Po 10 latach obserwacji liczba zachorowań raka płuca wynosiła 5,58 na 1000 osób na rok w ramieniu, w którym przeprowadzano badania przesiewowe oraz 4,91 na 1000 osób na rok u osób w ramieniu kontrolnym. Śmiertelność z powodu raka płuca wynosiła odpowiednio 2,5 oraz 3,3 na 1000 osób na rok. Skumulowane ryzyko zgonu z powodu raka płuca po 10 latach wynosiło 0,76 (95% CI 0,61-0,94, p=0,01).
Wnioski
Badacze na podstawie wyników badania klinicznego NELSON podsumowują, że badania niskodawkowej tomografii komputerowej skutkują zmniejszeniem śmiertelności u chorych wysokiego ryzyka. Dane sugerują znacznie większe korzyści u kobiet niż u mężczyzn, ale grupa kobiet włączona do badania była znacznie mniejsza niż grupa mężczyzn.
