Bezpieczeństwo i skuteczność oksykodonu/naloksonu w porównaniu z oksykodonem w porówaniu z morfiną w leczeniu przewlekłego bólu pleców: wyniki 12-tygodniowego, prospektywnego, randomizowanego, otwartego badania z zaślepionym, dynamicznym punktem końcowym
Autor: Aleksandra Lang
Data: 17.12.2015
Źródło: Ueberall M.A. i wsp Curr Med. Res Opin 2015 ;31 (7): 1413-1429/AL
Zaparcie indukowane opioidami (opioid-induced constipation, OIC) jest najczęstszą dolegliwością związaną z leczeniem opioidami, która istotnie wpływa na skuteczność terapii przeciwbólowej.
Cel pracy: W badaniu PROBEporównano bezpieczeństwo i tolerancję leczenia skojarzonego oksykodonem/naloksonem (oxycodone/naloxone, OXN) z innymi, tradycyjnie stosowanymi lekami opioidowymi: oksykodonem (oxycodone, OXY) i morfiną (morphine, MOR) u chorych leczonych w ramach niemieckiego systemu opieki zdrowotnej.
Schemat badania i metody: Było to prospektywne, randomizowane, otwarte badanie kliniczne z zaślepionym, dynamicznym punktem końcowym (PROBE) (zarejestrowane w niemieckim rejestrze badań klinicznych nad bólem: 2012-0012-05; EudraCT: 2012-001317-16), przeprowadzone w 88 ośrodkach w Niemczach, w którym łącznie 453 chorych, wymagających leczenia opioidami III stopnia wg WHO z powodu bólu pleców randomizowano do grupy otrzymującej przez 3 miesiące OXN, OXY lub MOR (1:1:1). Pierwszorzędowym punktem końcowym był odsetek chorych bez działań niepożądanych związanych z przerwaniem badanego leczenia, u których doszło do łącznej poprawy o co najmniej 50% w zakresie nasilenia bólu, niepełnosprawności i jakości życia (quality-of-life, QoL) oraz o nie więcej niż 50% pogorszenia czynności jelit na koniec badania.
Wyniki: Statystycznie więcej chorych leczonych OXN osiągnęło zakładany punkt końcowy badania (22,2%) w porównaniu z leczonymi OXY (9,3%; OR: 2,80; p <0,001) lub MOR (6,3%; OR: 4,23; p <0,001), ze statystycznie istotnymi różnicami pomiędzy OXY vs MOR (p=0,155). Złagodzenie nasilenia bólu o ≥50%, poprawę niepełnosprawności czynnościowej oraz poprawę QoL wykazano u 75,0 / 61,1 / 66,0% chorych leczonych OXN, a uzyskane wartości w zakresie wszystkich 3 parametrów były statystycznie istotnie lepsze niż u chorych leczonych OXY (58,9 / 49,0 / 48,3; p <0,001 dla każdego porównania) lub MOR (52,5 /46,2 /37,3; p <0,001 dla każdego porównania). Łącznie 86,8% chorych leczonych OXN utrzymywało w trakcie leczenia prawidłowe oceny w skali BFI w porównaniu z 63,6% chorych leczonych OXY (p <0,001) vs 53,8% leczonych MOR (p <0,001). W trakcie leczenia odnotowano łącznie 189 działań niepożądanych (OXN: 45, OXY: 69, MOR: 75) u 92 chorych (OXN: 21, OXY: 44, MOR: 37) głównie ze strony przewodu pokarmowego (50,8%). Głównym ograniczeniem badania jest otwarty charakter, z możliwością błędów interpretacyjnych.
Wnioski: W badaniu PROBE wykazano, że leczenie OXN wiązało się ze statystycznie lepszą tolerancją, mniejszym ryzykiem OIC i statystycznie istotnie lepszą skutecznością przeciwbólowa niż leczenie OXY lub MOR.
Schemat badania i metody: Było to prospektywne, randomizowane, otwarte badanie kliniczne z zaślepionym, dynamicznym punktem końcowym (PROBE) (zarejestrowane w niemieckim rejestrze badań klinicznych nad bólem: 2012-0012-05; EudraCT: 2012-001317-16), przeprowadzone w 88 ośrodkach w Niemczach, w którym łącznie 453 chorych, wymagających leczenia opioidami III stopnia wg WHO z powodu bólu pleców randomizowano do grupy otrzymującej przez 3 miesiące OXN, OXY lub MOR (1:1:1). Pierwszorzędowym punktem końcowym był odsetek chorych bez działań niepożądanych związanych z przerwaniem badanego leczenia, u których doszło do łącznej poprawy o co najmniej 50% w zakresie nasilenia bólu, niepełnosprawności i jakości życia (quality-of-life, QoL) oraz o nie więcej niż 50% pogorszenia czynności jelit na koniec badania.
Wyniki: Statystycznie więcej chorych leczonych OXN osiągnęło zakładany punkt końcowy badania (22,2%) w porównaniu z leczonymi OXY (9,3%; OR: 2,80; p <0,001) lub MOR (6,3%; OR: 4,23; p <0,001), ze statystycznie istotnymi różnicami pomiędzy OXY vs MOR (p=0,155). Złagodzenie nasilenia bólu o ≥50%, poprawę niepełnosprawności czynnościowej oraz poprawę QoL wykazano u 75,0 / 61,1 / 66,0% chorych leczonych OXN, a uzyskane wartości w zakresie wszystkich 3 parametrów były statystycznie istotnie lepsze niż u chorych leczonych OXY (58,9 / 49,0 / 48,3; p <0,001 dla każdego porównania) lub MOR (52,5 /46,2 /37,3; p <0,001 dla każdego porównania). Łącznie 86,8% chorych leczonych OXN utrzymywało w trakcie leczenia prawidłowe oceny w skali BFI w porównaniu z 63,6% chorych leczonych OXY (p <0,001) vs 53,8% leczonych MOR (p <0,001). W trakcie leczenia odnotowano łącznie 189 działań niepożądanych (OXN: 45, OXY: 69, MOR: 75) u 92 chorych (OXN: 21, OXY: 44, MOR: 37) głównie ze strony przewodu pokarmowego (50,8%). Głównym ograniczeniem badania jest otwarty charakter, z możliwością błędów interpretacyjnych.
Wnioski: W badaniu PROBE wykazano, że leczenie OXN wiązało się ze statystycznie lepszą tolerancją, mniejszym ryzykiem OIC i statystycznie istotnie lepszą skutecznością przeciwbólowa niż leczenie OXY lub MOR.