Choroba nowotworowa – perspektywa psychoonkologa

Nie ma osoby przygotowanej na informację o chorobie nowotworowej. Taka sytuacja zawsze wiąże się z silnymi emocjami. Już jej podejrzenie, rozpoczęcie diagnostyki i oczekiwanie na diagnozę to jeden z najtrudniejszych okresów w całym procesie chorowania.

W zależności od konkretnej jednostki chorobowej mamy do czynienia z nieco innymi aspektami psychicznymi, z którymi musimy się zmierzyć. W przypadku czerniaka jest to m.in. wysokie poczucie stygmatyzacji z powodu choroby i tutaj konieczną interwencją staje się psychoedukacja zarówno pacjenta, jak i jego otoczenia, ale także identyfikacja stresorów. Z kolei w przypadku raka płuca główną rolę odgrywa poczucie winy związane z nawykami w przeszłości. Choroba sama w sobie jest także silnym źródłem obwiniania i krytyki otoczenia. Poczucie krzywdy i żalu występuje natomiast często u chorych niepalących lub biernych palaczy, a także u tych, którzy wiele lat przed chorobą zrezygnowali z palenia papierosów i fakt choroby traktują jako wyraźną niesprawiedliwość. U większości chorych w obu jednostkach chorobowych zdarzają się zaburzenia nastroju. Depresja bywa kojarzona ze zmęczeniem, np. gdy występuje w pierwszych tygodniach leczenia. Oprócz depresji stosunkowo często pojawiają się zaburzenia lękowe uogólnione, a także zaburzenia pod postacią fobii, lęku panicznego, który tu bywa określany jako „panika oddechowa”. Nierzadkie są również epizody depresyjne, w tym depresja o długotrwałym stopniu nasilenia. Ze względu na dominujący aspekt stygmatyzacji i problemu winy w przypadku zarówno czerniaka, jak i raka płuc, kadra medyczna powinna każdorazowo uwzględnić aspekty psychiczne choroby oraz od początku pracować nad emocjami chorego – oczywiście we współpracy z psychoonkologiem/psychoterapeutą.

Tekst w całości dostępny po kliknięciu w: Choroba nowotworowa - perspektywa psychoonkologa.pdf