Czy napromienianie po operacji raka przewodowego in situ powinno być standardem?
Autor: Marta Koblańska
Data: 18.09.2017
Źródło: NCCN/KS
W ostatnim czasie uaktualniono wytyczne National Comprehensive Cancer Network dotyczące leczenia DCIS, w których zaleca się rozważenie napromieniania adjuwantowego w zależność od ryzyka nawrotu u poszczególnych chorych.
Upowszechnienie mammografii w krajach zachodnich zwiększyło częstość rozpoznań raka przewodowego in situ (ductal carcinoma in situ, DCIS), mimo iż często zmiany obejmują jedynie mikroskopowe zwapnienia. Standardem jest chirurgiczne usunięcie DCIS, mające na celu zapobieganie rozwojowi w raka inwazyjnego. Biorąc jednak pod uwagę zróżnicowanie obrazu klinicznego w odniesieniu do zakresu i stopnia złośliwości zmiany, a także szeroki zakres wieku, w którym DCIS jest rozpoznawany należy postawić pytanie, czy powszechnie zalecane napromienianie adjuwantowe jest rzeczywiście uzasadnione? W ostatnim czasie uaktualniono wytyczne National Comprehensive Cancer Network dotyczące leczenia DCIS, w których zaleca się rozważenie napromieniania adjuwantowego w zależność od ryzyka nawrotu u poszczególnych chorych.
Zakładając, że radioterapia przynosi uniwersalne korzyści, bez szkodliwych następstw, takie zalecenie miałoby sens. Niemniej jednak w czterech badaniach klinicznych z randomizacją, analizowanych przez Early Breast Cancer Trialists’ Collaborative Group pod kątem wpływu pooperacyjnej radioterapii na przeżycie wykazano co prawda zmniejszenie ryzyka niekorzystnych zdarzeń w piersi (o ok. 28% w porównaniu z 13% w grupie bez radioterapii po 10 latach; 2p <0,00001), jednak stosowanie radioterapii nie wiązało się z żadną korzyścią w zakresie przeżycia całkowitego. Dodatkowo u niektórych chorych odnotowano niekorzystne następstwa radioterapii, obejmujące zwiększenie ryzyka raka płuca, przełyku I drugiej piersi, chorób sercowo-naczyniowych oraz rzadkiego mięsaka piersi.
W dalszej części artykułu przedstawiono wyniki badań, analizujących sposób napromieniania z frakcjonowaniem dawki, miejsce radioterapii w porównaniu z innymi metodami leczenia adjuwantowego, modele prognostyczne obejmujące Van Nuys Prognostic Index oraz normogram Memorial Sloan Kettering Cancer Center, a także odniesienia do badań genetycznych.
Podsumowując, podkreślono, że powszechne stosowanie radioterapii u chorych po operacji DCIS nie wydaje sie uzasadniane w świetle obecnej wiedzy. Nadal jednak radioterapia pooperacyjna ma swoje miejsce w leczeniu chorych na DCIS z dużym ryzykiem rozwoju w postać inwazyjną.
Zakładając, że radioterapia przynosi uniwersalne korzyści, bez szkodliwych następstw, takie zalecenie miałoby sens. Niemniej jednak w czterech badaniach klinicznych z randomizacją, analizowanych przez Early Breast Cancer Trialists’ Collaborative Group pod kątem wpływu pooperacyjnej radioterapii na przeżycie wykazano co prawda zmniejszenie ryzyka niekorzystnych zdarzeń w piersi (o ok. 28% w porównaniu z 13% w grupie bez radioterapii po 10 latach; 2p <0,00001), jednak stosowanie radioterapii nie wiązało się z żadną korzyścią w zakresie przeżycia całkowitego. Dodatkowo u niektórych chorych odnotowano niekorzystne następstwa radioterapii, obejmujące zwiększenie ryzyka raka płuca, przełyku I drugiej piersi, chorób sercowo-naczyniowych oraz rzadkiego mięsaka piersi.
W dalszej części artykułu przedstawiono wyniki badań, analizujących sposób napromieniania z frakcjonowaniem dawki, miejsce radioterapii w porównaniu z innymi metodami leczenia adjuwantowego, modele prognostyczne obejmujące Van Nuys Prognostic Index oraz normogram Memorial Sloan Kettering Cancer Center, a także odniesienia do badań genetycznych.
Podsumowując, podkreślono, że powszechne stosowanie radioterapii u chorych po operacji DCIS nie wydaje sie uzasadniane w świetle obecnej wiedzy. Nadal jednak radioterapia pooperacyjna ma swoje miejsce w leczeniu chorych na DCIS z dużym ryzykiem rozwoju w postać inwazyjną.
