Długotrwałe drażnienie śluzówki jamy ustnej może prowadzić do rozwoju nowotworu w tej okolicy
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 14.11.2014
Źródło: Brendan J. Perry; Andrew P; Andrew W. Lewandowski. Sites of Origin of Oral Cavity Cancer in Nonsmokers vs Smokers. Opublikowano online 6 listopada 2014 roku
Według najnowszego badania opublikowanego online 6 listopada 2014 roku w JAMA Otolaryngology-Head & Neck Surgery przewlekłe drażnienie protezami zębowymi śluzówki jamy ustnej może prowadzić do rozwoju nowotworów tej okolicy, zwłaszcza u osób niepalących.
Badacze zauważyli, że nowotwory jamy ustnej w przeważającej większości występują w okolicy urazów czy drażnienia przez protezy zębowe, a szczególnie zauważalne jest to w przypadku osób niepalących, u których brak jest innych czynników ryzyka.
W przypadku palaczy większość nowotworów lokalizuje się na brzegu języka (107 z 303 przypadków), w dnie jamy ustnej (82 przypadki) oraz w obrębie trójkąta zatrzonowcowego.
Zmiany na brzegu języka mogą być potencjalnie związane z urazami powodowanymi przez zęby czy protezy, i są dużo częstsze u osób niepalących niż u obecnych lub byłych palaczy (66% vs 35%; p < 0,001).
Dodatkowo u obecnych lub byłych palaczy częstość występowania nowotworu na brzegu języka jest o 20% wyższa niż częstość występowania nowotworu w dnie jamy ustnej. Porównując, wśród osób niepalących rak lokalizuje się 6 razy częściej na brzegu języka niż w dnie jamy ustnej (57 versus 10 chorych).
Badacze zaraportowali relatywnie wysoką częstotliwość występowania raka płaskonabłonkowego u osób niepalących, szczególnie u kobiet, które nie paliły, albo które nie miały żadnych czynników ryzyka. Najlepiej poznanymi czynnikami ryzyka powstawania nowotworów jamy ustnej jest palenie papierosów oraz alkohol.
Wirus brodawczaka ludzkiego (ang. human papilloma virus, HPV) jest również znanym potencjalnym karcynogenem w obrębie części ustnej gardła, ale autorzy podkreślają, że rola wirusa nie jest do końca jasna. Badacze podkreślają również, że pomimo iż wyniki kilku badań sugerują, że przewlekłe drażnienie niedopasowanymi protezami zębowymi lub mikrourazy mogą odgrywać rolę w rozwoju raka w obrębie jamy ustnej, nie jest to powszechnie uznawane za karcynogen.
W celu oceny roli przewlekłego drażnienia i mikrourazów w jamie ustnej w rozwoju nowotworu tej okolicy badacze przeanalizowali 881 przypadków guzów jamy ustnej i części ustnej gardła, które zdiagnozowane zostały w ciągu 10 lat (2001 do 2011) w jednym z australijskich szpitali.
Spośród 724 chorych spełniających kryteria włączenia u 334 chorych stwierdzono raka części ustnej gardła a u 390 raka jamy ustnej. Status palenia papierosów był podobny w obu grupach.
Spośród chorych z rozpoznanym rakiem części ustnej gardła, 48 chorych nigdy nie paliło papierosów, 266 to obecni palacze a 20 to byli palacze. Spośród chorych z rozpoznanym rakiem jamy ustnej 87 nigdy nie paliło papierosów, 276 to palacze a 27 byli palacze. Średnia wieku w chwili rozpoznania to 60 lat u chorych na raka części ustnej gardła i 61,7 u chorych na raka jamy ustnej. Odsetek mężczyzn w grupie chorych na raka części ustnej gardła i jamy ustnej wynosił odpowiednio 79% i 65%. W trakcie 10 lat trwania badania odsetek nowotworów jamy ustnej wśród kobiet był prawie dwukrotnie wyższy niż odsetek nowotworów części ustnej gardła (135 versus 69 przypadków). Wśród mężczyzn odsetek obu nowotworów był podobny (255 versus 265 przypadków). Wśród osób niepalących zmiany w jamie ustnej były częstsze u kobiet niż u mężczyzn (61% versus 39%), co jest odmienne u palaczy (72% u mężczyzn i 28% u kobiet).
U chorych niepalących liczba przypadków raka części ustnej gardła i jamy ustnej była podobna (36 versus 34 przypadki), jednakże u niepalących kobiet liczba przypadków raka jamy ustnej była czterokrotnie wyższa niż części ustnej gardła (53 versus 12 przypadków).
Dane dotyczące spożycia alkoholu były trudne do interpretacji, ponieważ wielu chorych raportowało spożywanie okazjonalne. Jednakowoż żaden z grupy chorych niepalących nie spożywał dużej ilości alkoholu.
Badacze wnioskują, że brodawki spowodowane wirusem HPV powstają często w miejscu mikrourazów, dlatego przyjmuje się że wirus brodawczaka ludzkiego może być potencjalnym kokarcynogenem.
Powszechnie wiadomo, że długotrwałe drażnienie może być przyczyną rozwoju nowotworu w dowolnej lokalizacji. Badanie to dostarcza dodatkowych dowodów potwierdzających tezę, że mikrourazy w jamie ustnej mogą być znaczącym czynnikiem sprawczym rozwoju raka płaskonabłonkowego w jamie ustnej. Prawdopodobnie stanowi to główną przyczynę tego nowotworu u osób niepalących. Badanie to potwierdza wyniki innych badań wskazujące, że kobiety są szczególnie predysponowane do rozwoju raka jamy ustnej, nawet jeśli nie palą papierosów oraz fakt, że nowotwory lokalizują się częściej na bocznej powierzchni języka u młodszych ludzi i w miejscu drażnienia przez protezę dentystyczną u starszych.
W przypadku palaczy większość nowotworów lokalizuje się na brzegu języka (107 z 303 przypadków), w dnie jamy ustnej (82 przypadki) oraz w obrębie trójkąta zatrzonowcowego.
Zmiany na brzegu języka mogą być potencjalnie związane z urazami powodowanymi przez zęby czy protezy, i są dużo częstsze u osób niepalących niż u obecnych lub byłych palaczy (66% vs 35%; p < 0,001).
Dodatkowo u obecnych lub byłych palaczy częstość występowania nowotworu na brzegu języka jest o 20% wyższa niż częstość występowania nowotworu w dnie jamy ustnej. Porównując, wśród osób niepalących rak lokalizuje się 6 razy częściej na brzegu języka niż w dnie jamy ustnej (57 versus 10 chorych).
Badacze zaraportowali relatywnie wysoką częstotliwość występowania raka płaskonabłonkowego u osób niepalących, szczególnie u kobiet, które nie paliły, albo które nie miały żadnych czynników ryzyka. Najlepiej poznanymi czynnikami ryzyka powstawania nowotworów jamy ustnej jest palenie papierosów oraz alkohol.
Wirus brodawczaka ludzkiego (ang. human papilloma virus, HPV) jest również znanym potencjalnym karcynogenem w obrębie części ustnej gardła, ale autorzy podkreślają, że rola wirusa nie jest do końca jasna. Badacze podkreślają również, że pomimo iż wyniki kilku badań sugerują, że przewlekłe drażnienie niedopasowanymi protezami zębowymi lub mikrourazy mogą odgrywać rolę w rozwoju raka w obrębie jamy ustnej, nie jest to powszechnie uznawane za karcynogen.
W celu oceny roli przewlekłego drażnienia i mikrourazów w jamie ustnej w rozwoju nowotworu tej okolicy badacze przeanalizowali 881 przypadków guzów jamy ustnej i części ustnej gardła, które zdiagnozowane zostały w ciągu 10 lat (2001 do 2011) w jednym z australijskich szpitali.
Spośród 724 chorych spełniających kryteria włączenia u 334 chorych stwierdzono raka części ustnej gardła a u 390 raka jamy ustnej. Status palenia papierosów był podobny w obu grupach.
Spośród chorych z rozpoznanym rakiem części ustnej gardła, 48 chorych nigdy nie paliło papierosów, 266 to obecni palacze a 20 to byli palacze. Spośród chorych z rozpoznanym rakiem jamy ustnej 87 nigdy nie paliło papierosów, 276 to palacze a 27 byli palacze. Średnia wieku w chwili rozpoznania to 60 lat u chorych na raka części ustnej gardła i 61,7 u chorych na raka jamy ustnej. Odsetek mężczyzn w grupie chorych na raka części ustnej gardła i jamy ustnej wynosił odpowiednio 79% i 65%. W trakcie 10 lat trwania badania odsetek nowotworów jamy ustnej wśród kobiet był prawie dwukrotnie wyższy niż odsetek nowotworów części ustnej gardła (135 versus 69 przypadków). Wśród mężczyzn odsetek obu nowotworów był podobny (255 versus 265 przypadków). Wśród osób niepalących zmiany w jamie ustnej były częstsze u kobiet niż u mężczyzn (61% versus 39%), co jest odmienne u palaczy (72% u mężczyzn i 28% u kobiet).
U chorych niepalących liczba przypadków raka części ustnej gardła i jamy ustnej była podobna (36 versus 34 przypadki), jednakże u niepalących kobiet liczba przypadków raka jamy ustnej była czterokrotnie wyższa niż części ustnej gardła (53 versus 12 przypadków).
Dane dotyczące spożycia alkoholu były trudne do interpretacji, ponieważ wielu chorych raportowało spożywanie okazjonalne. Jednakowoż żaden z grupy chorych niepalących nie spożywał dużej ilości alkoholu.
Badacze wnioskują, że brodawki spowodowane wirusem HPV powstają często w miejscu mikrourazów, dlatego przyjmuje się że wirus brodawczaka ludzkiego może być potencjalnym kokarcynogenem.
Powszechnie wiadomo, że długotrwałe drażnienie może być przyczyną rozwoju nowotworu w dowolnej lokalizacji. Badanie to dostarcza dodatkowych dowodów potwierdzających tezę, że mikrourazy w jamie ustnej mogą być znaczącym czynnikiem sprawczym rozwoju raka płaskonabłonkowego w jamie ustnej. Prawdopodobnie stanowi to główną przyczynę tego nowotworu u osób niepalących. Badanie to potwierdza wyniki innych badań wskazujące, że kobiety są szczególnie predysponowane do rozwoju raka jamy ustnej, nawet jeśli nie palą papierosów oraz fakt, że nowotwory lokalizują się częściej na bocznej powierzchni języka u młodszych ludzi i w miejscu drażnienia przez protezę dentystyczną u starszych.
