Dysfunkcje seksualne związane z leczeniem u młodych kobiet chorych na raka piersi
Autor: Małgosia Michalak
Data: 31.07.2014
Źródło: Rosenberg SM et al. „Treatment-Related Amenorrhea and Sexual Functioning in Young Breast Cancer Survivors.” Cancer August 1, 2014; 2264-2271.
Leczenie uzupełniające młodych kobiet chorych na raka piersi związane jest z występowaniem wielu działań niepożądanych. Należą do nich między innymi: zatrzymanie miesiączki, objawy menopauzalne, zaburzenia życia seksualnego. Objawy te mogą prowadzić do powstawania różnego rodzaju dysfunkcji seksualnych i tym samem obniżenia jakości życia. W prezentowanym badaniu sprawdzono jak proces leczenia i jakie inne czynniki wpływają na seksualne funkcjonowanie tych kobiet.
W badaniu wzięło udział 461 kobiet poniżej 40 roku życia, chorych na raka piersi w stopniu od 0 do III. Funkcjonowanie płciowe i dysfunkcje seksualne badano przy pomocy formularzy Cancer Rehabilitation Evaluation System (CARES – system oceny rehabilitacji nowotworowej). Uzyskane wyniki były porównywane i poddane analizie wieloczynnikowej pod kątem prowadzonego leczenia, nasilenia objawów menopauzalnych i somatycznych oraz ich relacji względem funkcjonowania seksualnego. Wyższy wynik punktowy na skali zainteresowania seksem i skali dysfunkcji płciowych oznacza większą ilość problemów w określonym zakresie.
Brak miesiączki wywołany leczeniem był związany ze zmniejszonym zainteresowaniem seksem oraz dysfunkcją płciową (p=0,002). Wyniki te były znacząco wyższe w porównaniu z grupą kobiet leczonych chemioterapią, ale dalej miesiączkujących i grupą kobiet nie leczonych chemioterapią. Kobiety po mastektomii z rekonstrukcją piersi uzyskały najwyższą średnią wyników we wspomnianym zakresie, jednakże istotność statystyczną stwierdzono jedynie w porównaniu z grupą kobiet po mastektomii bez rekonstrukcji piersi (p=0,02). Kobiety bez miesiączki w wyniku leczenia nie otrzymujące tamoksifenu w porównaniu z tymi leczonymi tamoksyfenem uzyskały wyższe wyniki na skali zainteresowania seksem (p=0,06) i skali seksualnych dysfunkcji (p=0,05).
Po włączeniu do analizy objawów menopauzalnych brak miesiączki wywołany leczeniem przestał być niezależnym predyktorem dysfunkcji seksualnych. Natomiast wiązały się z nią objawy bólu pochwy, gorszy obraz własnego ciała i zmęczenie. Zmniejszone zainteresowanie seksem wiązało się istotnie z objawami bólu pochwy, gorszym obrazem własnego ciała i wzrostem masy ciała.
Wskazane w badaniu czynniki wpływające negatywnie na funkcjonowanie płciowe młodych kobiet leczonych uzupełniająco z powodu raka piersi mogą być często skutecznie wyeliminowane, co pozwala na utrzymanie odpowiedniej jakości życia tych kobiet.
Brak miesiączki wywołany leczeniem był związany ze zmniejszonym zainteresowaniem seksem oraz dysfunkcją płciową (p=0,002). Wyniki te były znacząco wyższe w porównaniu z grupą kobiet leczonych chemioterapią, ale dalej miesiączkujących i grupą kobiet nie leczonych chemioterapią. Kobiety po mastektomii z rekonstrukcją piersi uzyskały najwyższą średnią wyników we wspomnianym zakresie, jednakże istotność statystyczną stwierdzono jedynie w porównaniu z grupą kobiet po mastektomii bez rekonstrukcji piersi (p=0,02). Kobiety bez miesiączki w wyniku leczenia nie otrzymujące tamoksifenu w porównaniu z tymi leczonymi tamoksyfenem uzyskały wyższe wyniki na skali zainteresowania seksem (p=0,06) i skali seksualnych dysfunkcji (p=0,05).
Po włączeniu do analizy objawów menopauzalnych brak miesiączki wywołany leczeniem przestał być niezależnym predyktorem dysfunkcji seksualnych. Natomiast wiązały się z nią objawy bólu pochwy, gorszy obraz własnego ciała i zmęczenie. Zmniejszone zainteresowanie seksem wiązało się istotnie z objawami bólu pochwy, gorszym obrazem własnego ciała i wzrostem masy ciała.
Wskazane w badaniu czynniki wpływające negatywnie na funkcjonowanie płciowe młodych kobiet leczonych uzupełniająco z powodu raka piersi mogą być często skutecznie wyeliminowane, co pozwala na utrzymanie odpowiedniej jakości życia tych kobiet.