123RF
Leki biologiczne a ryzyko nowotworu
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 27.05.2022
Źródło: Huss V, Bower H, Wadstrom H et al. (ARTIS group). Short- and longer-term cancer risks with biologic and targeted synthetic disease-modifying antirheumatic drugs as used against rheumatoid arthritis in clinical practice. Rheumatology 2022;61:1810–1818
Ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej jest większe wśród chorych na RZS w porównaniu z populacją ogólną, niezależnie od stosowania b/scLMPCh.
Związek stosowania leków biologicznych i syntetycznych celowanych leków modyfikujących przebieg choroby (b/scLMPCh) z ryzykiem nowotworów nadal pozostaje w kręgu zainteresowania.
W miarę upływu czasu zwiększyło się doświadczenie i wiedza związana z bezpieczeństwem stosowania tej grupy leków.
Opublikowane wyniki badania obserwacyjnego (dane pochodzące z rejestru prospektywnego) dotyczące populacji szwedzkiej potwierdzają bezpieczeństwo stosowania b/scLMPCh w aspekcie ryzyka wystąpienia choroby nowotworowej.
Badaniem objęto populację ponad 69 tys. chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) leczonych b/scLMPCh (w tym inhibitorami TNF-alfa, abataceptem, rituksimabem, tocilizumabem oraz barycytynibem i tofacytynibem), w latach 2001–2018. Ryzyko wystąpienia procesu rozrostowego porównano z tym u chorych na RZS, którzy nie byli leczeni b/scLMPCh, oraz populacją ogólną.
Średni czas obserwacji był najdłuższy w przypadku inhibitorów TNF-alfa (6,6 roku) i rituksimabu (5,4 roku), najkrótszy w przypadku scLMPCh (0,7 roku). W badanej grupie zarejestrowano ponad 8,6 tys. przypadków nowotworów. W odniesieniu do inhibitorów TNF-alfa nie wykazano wpływu tej grupy leków na ryzyko wystąpienia nowotworów (HR 1,0) – z wyłączeniem nowotworów skóry. W analizie wzięto pod uwagę czas od rozpoczęcia terapii, czas stosowania leku, wiek. Nie wykazano również znaczącego wpływu innych leków biologicznych (HR 1,0–1,2).
Analizując zależność stosowania b/scLMPCh z określonymi lokalizacjami zmian nowotworowych, wykazano związek niektórych leków – inhibitorów TNF-alfa (HRb 1,5), abataceptu (HRb 2,3), rituksimabu (HRb 2,1), tocilizumabu (HR 1,7) – z nowotworami układu moczowego. Analiza uwzględniająca czas trwania aktywnej terapii lekiem wykazała ponadto istotne statystycznie ryzyko wystąpienia nowotworu w okresie od 2 do 5 lat, w starszej grupie wiekowej, w odniesieniu do abataceptu. Wykazano, że wśród chorych na RZS, którzy mieli negatywny wywiad dotyczący stosowania b/scLMPCh, ryzyko wystąpienia nowotworu było większe niż w populacji ogólnej, na co wskazywały również wcześniejsze doniesienia.
Ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej jest większe wśród chorych na RZS w porównaniu z populacją ogólną, niezależnie od stosowania b/scLMPCh. Dotychczasowe dane wskazują na bezpieczeństwo stosowania wszystkich b/scLMPCh w kontekście ryzyka procesu rozrostowego, szczególnie inhibitorów TNF-alfa. Sygnały o możliwym związku niektórych leków (np. abataceptu) ze zwiększonym ryzykiem nowotworu wymagają dalszych obserwacji i analiz.
Opracowanie: dr n. med. Marta Madej
W miarę upływu czasu zwiększyło się doświadczenie i wiedza związana z bezpieczeństwem stosowania tej grupy leków.
Opublikowane wyniki badania obserwacyjnego (dane pochodzące z rejestru prospektywnego) dotyczące populacji szwedzkiej potwierdzają bezpieczeństwo stosowania b/scLMPCh w aspekcie ryzyka wystąpienia choroby nowotworowej.
Badaniem objęto populację ponad 69 tys. chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) leczonych b/scLMPCh (w tym inhibitorami TNF-alfa, abataceptem, rituksimabem, tocilizumabem oraz barycytynibem i tofacytynibem), w latach 2001–2018. Ryzyko wystąpienia procesu rozrostowego porównano z tym u chorych na RZS, którzy nie byli leczeni b/scLMPCh, oraz populacją ogólną.
Średni czas obserwacji był najdłuższy w przypadku inhibitorów TNF-alfa (6,6 roku) i rituksimabu (5,4 roku), najkrótszy w przypadku scLMPCh (0,7 roku). W badanej grupie zarejestrowano ponad 8,6 tys. przypadków nowotworów. W odniesieniu do inhibitorów TNF-alfa nie wykazano wpływu tej grupy leków na ryzyko wystąpienia nowotworów (HR 1,0) – z wyłączeniem nowotworów skóry. W analizie wzięto pod uwagę czas od rozpoczęcia terapii, czas stosowania leku, wiek. Nie wykazano również znaczącego wpływu innych leków biologicznych (HR 1,0–1,2).
Analizując zależność stosowania b/scLMPCh z określonymi lokalizacjami zmian nowotworowych, wykazano związek niektórych leków – inhibitorów TNF-alfa (HRb 1,5), abataceptu (HRb 2,3), rituksimabu (HRb 2,1), tocilizumabu (HR 1,7) – z nowotworami układu moczowego. Analiza uwzględniająca czas trwania aktywnej terapii lekiem wykazała ponadto istotne statystycznie ryzyko wystąpienia nowotworu w okresie od 2 do 5 lat, w starszej grupie wiekowej, w odniesieniu do abataceptu. Wykazano, że wśród chorych na RZS, którzy mieli negatywny wywiad dotyczący stosowania b/scLMPCh, ryzyko wystąpienia nowotworu było większe niż w populacji ogólnej, na co wskazywały również wcześniejsze doniesienia.
Ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej jest większe wśród chorych na RZS w porównaniu z populacją ogólną, niezależnie od stosowania b/scLMPCh. Dotychczasowe dane wskazują na bezpieczeństwo stosowania wszystkich b/scLMPCh w kontekście ryzyka procesu rozrostowego, szczególnie inhibitorów TNF-alfa. Sygnały o możliwym związku niektórych leków (np. abataceptu) ze zwiększonym ryzykiem nowotworu wymagają dalszych obserwacji i analiz.
Opracowanie: dr n. med. Marta Madej
