Nadciśnienie indukowane inhibitorami VEGF – konieczne lepsze zrozumienie mechanizmu i opracowanie wytycznych dla poprawy leczenia
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 23.05.2014
Źródło: Hypertension due to Antiangiogenic Cancer Therapy With Vascilar Endothelial Growth Factor Inhibitors: Understanding and Managing a New Syndrome. Can J Cardiol 2014; 30(5):534-543
Nowe terapie przeciwnowotworowe, szczególnie leki, które blokują naczyniowo-śródbłonkowy czynnik wzrostu (ang. vascular endothelial growth factor inhibitors, VEGFIs) przyczyniają się do poprawy wyników leczenia chorych na różne typy nowotworów i stosowane są często w 1. linii leczenia. Niestety u blisko 100% chorych leczonych tymi cząsteczkami rozwija się nadciśnienie tętnicze, a u części z nich ciężkie nadciśnienie tętnicze.
Dokładny mechanizm powstawania nadciśnienia tętniczego pod wpływem VEGFIs pozostaje nieznany, jednakże jasnym jest, że inhibicja VEGF w mięśniówce naczyniowej bezpośrednio podwyższa ciśnienie tętnicze krwi, ponieważ nadciśnienie rozwija się bardzo szybko po rozpoczęciu terapii i normalizuje się kiedy leki te zostają odstawione.
Podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi obserwowano we wszystkich badaniach klinicznych dotyczących VEGFIs i było ono najczęściej występującym zdarzeniem niepożądanym dotyczącym układu sercowo-naczyniowego, a zjawisko to było zależne od dawki leku. Według niektórych badań nadciśnienie tętnicze indukowane VEGFIs nie jest działaniem niepożądanym leczenia, a toksycznością związaną z punktem uchwytu leków. Stało się to przyczyną postawienia hipotezy, że nadciśnienie tętnicze może być wskaźnikiem skuteczności inhibitorów VEGF i biomarkerem korzystnego rokowania.
Mechanizmy molekularne leżące u podstawy tego zjawiska są niejasne, ale przyczyn upatruje się w dysfunkcji komórek endotelium i zwiększonym oporze naczyniowym z uwagi na zaburzone tworzenie tlenku azotu, zmniejszoną produkcję prostacyklin, zwiększoną produkcję endoteliny 1, oraz stres oksydacyjny.
Czynniki ryzyka nadciśnienia tętniczego indukowanego VEGFIs wymagają dokładnego ustalenia, ale wymienia się występujące w przeszłości nadciśnienie tętnicze, leczenie skojarzone więcej niż jednym VEGFI, wiek powyżej 65 lat, palenie papierosów i prawdopodobnie wysokie stężenie cholesterolu.
Leczenie powinno skupiać się na utrzymaniu prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi przy utrzymaniu skutecznej dawki leku, w celu zoptymalizowania leczenia. W chwili obecnej nie ma jeszcze dokładnych wytycznych dotyczących leczenia, ale stosuje się inhibitory konwertazy angiotensyny oraz dihydropirydynowe blokery kanału wapniowego. Ciężkie przypadki nadciśnienia tętniczego mogą wymagać redukcji dawki VEGFI bądź, w niektórych przypadkach, przerwania leczenia
Podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi obserwowano we wszystkich badaniach klinicznych dotyczących VEGFIs i było ono najczęściej występującym zdarzeniem niepożądanym dotyczącym układu sercowo-naczyniowego, a zjawisko to było zależne od dawki leku. Według niektórych badań nadciśnienie tętnicze indukowane VEGFIs nie jest działaniem niepożądanym leczenia, a toksycznością związaną z punktem uchwytu leków. Stało się to przyczyną postawienia hipotezy, że nadciśnienie tętnicze może być wskaźnikiem skuteczności inhibitorów VEGF i biomarkerem korzystnego rokowania.
Mechanizmy molekularne leżące u podstawy tego zjawiska są niejasne, ale przyczyn upatruje się w dysfunkcji komórek endotelium i zwiększonym oporze naczyniowym z uwagi na zaburzone tworzenie tlenku azotu, zmniejszoną produkcję prostacyklin, zwiększoną produkcję endoteliny 1, oraz stres oksydacyjny.
Czynniki ryzyka nadciśnienia tętniczego indukowanego VEGFIs wymagają dokładnego ustalenia, ale wymienia się występujące w przeszłości nadciśnienie tętnicze, leczenie skojarzone więcej niż jednym VEGFI, wiek powyżej 65 lat, palenie papierosów i prawdopodobnie wysokie stężenie cholesterolu.
Leczenie powinno skupiać się na utrzymaniu prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi przy utrzymaniu skutecznej dawki leku, w celu zoptymalizowania leczenia. W chwili obecnej nie ma jeszcze dokładnych wytycznych dotyczących leczenia, ale stosuje się inhibitory konwertazy angiotensyny oraz dihydropirydynowe blokery kanału wapniowego. Ciężkie przypadki nadciśnienia tętniczego mogą wymagać redukcji dawki VEGFI bądź, w niektórych przypadkach, przerwania leczenia
