Następstwa chemio- i radioterapii w ośrodkowym układzie nerwowym

Dr n. med. Sławomir Michalak z Katedry i Kliniki Neurologii UM w Poznaniu omawia czynniki ryzyka, przebieg oraz leczenie powikłań po chemio- i radioterapii. – Wiele chemioterapeutyków może częściej wywoływać objawy ze strony układu nerwowego zarówno ośrodkowego, jak i obwodowego – mówi neurolog.

Najczęściej powikłania neurologiczne powodują takie chemioterapeutyki, jak: cisplatyna, arabinozyd cytozyny, ifosfamid, metotreksat, taksany i alkaloidy barwnika.

Powikłania ze strony ośrodkowego układu nerwowego obejmują: zespół polekowego uszkodzenia mózgu, tylną odwróconą encefalopatię, łagodną lub ciężką martwiczą encefalopatię. Natomiast powikłania ze strony obwodowego układu nerwowego to najczęściej: polineuropatia czuciowa oraz mieszana polineuropatia czuciowo-ruchowa.

Jeśli natomiast chodzi o możliwe następstwa radioterapii, można wyróżnić: wczesne następstwa radioterapii w ośrodkowym układzie nerwowym związane z zaburzeniami czynności poznawczych, które są potencjalnie odwracalne, oraz późne powikłania wywołujące encefalopatię przebiegającą pod postacią napadów padaczkowych i objawów ogniskowych, które mają rokowanie złe lub niepewne.

Leczenie powikłań ośrodkowych oparte jest na sterydoterapii w fazie ostrej oraz metylofenidacie i denepezilu w fazie wczesnej i później.



Wykład „Następstwa chemio- i radioterapii w ośrodkowym układzie nerwowym – aspekty kliniczne” został zaprezentowany podczas konferencji Obrazowanie w Onkologii – STATE OF ART Wydawnictwa Termedia (kierownictwo naukowe: prof. dr hab. n. med. Andrzej Cieszanowski, prof. dr hab. n. med. Jerzy Walecki).