Obiecujące wyniki leczenia atezolizumabem chorych na nowotwory urotelialne

Zaprezentowane podczas ASCO Genitourinary Cancer Symposium w San Francisco wyniki badania klinicznego 2. fazy pokazują, że atezolizumab, będący przeciwciałem monoklonalnym przeciwko PD-L1 statystycznie istotnie poprawia odsetek odpowiedzi obiektywnych w porównaniu z historyczną grupą kontrolną u chorych na miejscowo zaawansowanego lub przerzutowego raka urotelialnego po wcześniejszym niepowodzeniu leczenia opartego na pochodnych platyny.

Atezolizumab jest przeciwciałem monoklonalnym hamującym wiązanie PD-L1 z PD-1, co może doprowadzić do ponownej aktywacji komórek immunologicznie kompetentnych. Do przedstawionego badania włączono 316 chorych, spośród których 311 otrzymywało leczenie w ramach badania. Dotychczas u 248 chorych zakończono leczenie (u 211 chorych z powodu z powodu progresji choroby, u 13 chorych z powodu działań niepożądanych, 9 chorych wycofało zgodę na udział w badaniu i 15 chorych zakończono leczenie z innych przyczyn). W chwili obecnej 62 chorych kontynuuje leczenie. Większość chorych stanowili mężczyźni (78%) a guz pierwotny najczęściej zlokalizowany był w pęcherzu moczowym (74%). Leczenie 1. linii polegało na podawaniu chemioterapii opartej na pochodnych platyny (73%), karboplatyny lub chemioterapii bez udziału platyny (łącznie 26%). Czynnikiem stratyfikacyjnym była obecność PD-L1 na komórkach immunologicznych naciekających guz (immune cell, IC – grupy IC1/2/3, IC2/3, IC1 i IC0). W oparciu o centralną ocenę odpowiedzi na leczenie na podstawie kryteriów RECIST wykazano, że odpowiedź obiektywną uzyskało 15% chorych. Z kolei odsetek odpowiedzi w całej grupie chorych na podstawie zmodyfikowanych kryteriów RECIST wyniósł 19%. Wykazano ponadto, że zmniejszenie wielkości guza wiązało się z obecnością PD-L1 na komórkach guza – u chorych w grupie IC2/3 uzyskano 61% zmniejszenie wielkości guza, w grupie IC1 45% i w grupie IC0 30%. Dotychczas nie osiągnięto mediany czasu trwania odpowiedzi, ale u 84% chorych w chwili odcięcia danych, a więc po okresie z medianą wynoszącą 11,7 miesięcy odpowiedź utrzymywała się. Mediana przeżycia wolnego od progresji choroby (ang. progression free survival, PFS) wynosiła 7 miesięcy w grupie IC2/3, 2,2 miesiąca w grupie IC0/1 i 2,7 miesiąca w całej grupie. Mediana OS wyniosła odpowiednio 11,4 miesiąca , 6,7 miesiąca i 7,9 miesiąca. Lek był generalnie dobrze tolerowany, chociaż u 11% chorych doszło do ciężkich działań niepożądanych związanych z leczeniem, z których najczęstszym było zmęczenie (305 chorych), przy czym u 2% było to działanie niepożądane w stopniu 3. lub 4. Badacze podkreślili, że biorąc pod uwagę aktualne możliwości chemioterapii u chorych na nowotwory urotelialne wydaje się, że atezolizumab daje szanse na zmianę praktyki klinicznej w tym zakresie.