Opis przypadku: fałszywie dodatni wynik badania PET u kobiety z rakiem szyjki macicy i rozległymi tatuażami
Autor: Andrzej Kordas
Data: 31.07.2015
Źródło: Extensive Tattoos Mimicking Lymphatic Metastasis on Positron Emission Tomography Scan in a Patient With Cervical Cancer; Grove, Narine MD; Zheng, Ma MD; Bristow, Robert E. MD; Eskander, Ramez N. MD Obstetrics & Gynecology: July 2015 - Volume 126 - Issue 1
U 32-letniej kobiety (C IV, P IV) na podstawie badania kolposkopowego wraz z pobraniem wycinków z szyjki macicy oraz łyżeczkowania jamy macicy w listopadzie 2012 r. rozpoznano inwazyjnego raka płaskonabłonkowego szyjki macicy.
Wywiad lekarski osobniczy oraz rodzinny nie wykazał obciążeń klinicznych. Pacjentka podawała jedynie palenie papierosów w przeszłości (2 paczko-lata); zaprzestała palenia 8 lat przed postawieniem diagnozy. Przeprowadzone badanie przedmiotowe wykazało rozległe tatuaże obejmujące obie kończyny dolne - dokładniej 14 niezależnych tatuaży na obu kończynach dolnych (pierwszy tatuaż wykonany 11 lat przed postawieniem diagnozy, ostatni – 2 lata przed postawieniem diagnozy).
W badaniu ginekologicznym bez cech patologii w zakresie zewnętrznych narządów płciowych, szyjka macicy poszerzona do 3.5 cm, o zachowanej ruchomości, bez zmian egzofitycznych. Trzon macicy o prawidłowej ruchomości, bez cech patologii w obrębie przymacicz. Dostępne badaniu węzły chłonne niepowiększone.
Na podstawie powyższych danych rozpoznano stadium 1B1 raka szyjki macicy. Zadecydowano o leczeniu chirurgicznym, poprzedzonym badaniem PET-CT.
Przeprowadzone badanie PET-CT wykazało masę w obrębie szyjki macicy, rozrastającą się ku tyłowi, o największym wymiarze 3.5 cm. Dodatkowo uwidoczniono zwiększony wychwyt znacznika obustronnie w obrębie węzłów chłonnych biodrowych wspólnych, sugerujący rozsiew procesu nowotworowego.
Podczas konsylium zadecydowano o wykonaniu radykalnej histerektomii typu III, obustronnej salpingektomii oraz obustronnej limfadenektomii obejmującej węzły chłonne miedniczne i okołoaortalne wraz z transpozycją jajnika. Śródoperacyjnie zidentyfikowano obustronnie powiększone, zabarwione węzły chłonne biodrowe wspólne o wymiarach 1.5 – 2.0 cm. Przeprowadzone badanie śródoperacyjne (tzw. intra) węzłów chłonnych biodrowych wspólnych oraz dolnych okołoaortalnych nie wykazało komórek nowotworowych.
W trakcie obserwacji pooperacyjnej nie odnotowano powikłań. Pacjentkę wypisano do domu w trzeciej dobie od zabiegu operacyjnego.
Ostateczne badanie histopatologiczne wykazało umiarkowanie zróżnicowanego raka płaskonabłonkowego szyjki macicy o wymiarach 3x2x1 cm z inwazją w obrębie naczyń limfatycznych. Linie cięcia w obrębie przymacicz oraz pochwy były wolne od komórek nowotworowych. Spośród 40 pobranych do badania histopatologicznego węzłów chłonnych, mikroprzerzuty nowotworowe (2mm) zidentyfikowano w obrębie jednego lewego węzła chłonnego miednicznego. Natomiast przeprowadzone badanie obserwowanych uprzednio powiększonych węzłów chłonnych wykazało rozległe depozyty barwnika wykorzystywanego do wykonywania tatuaży.
Podsumowując, przytoczony przypadek kliniczny zwraca uwagę na możliwość wystąpienia fałszywie dodatnich wyników badania PET-CT u osób z rozległymi tatuażami. Należy mieć to na uwadze przy określaniu stopnia zaawansowania procesu chorobowego oraz planowaniu zakresu leczenia chirurgicznego.
W badaniu ginekologicznym bez cech patologii w zakresie zewnętrznych narządów płciowych, szyjka macicy poszerzona do 3.5 cm, o zachowanej ruchomości, bez zmian egzofitycznych. Trzon macicy o prawidłowej ruchomości, bez cech patologii w obrębie przymacicz. Dostępne badaniu węzły chłonne niepowiększone.
Na podstawie powyższych danych rozpoznano stadium 1B1 raka szyjki macicy. Zadecydowano o leczeniu chirurgicznym, poprzedzonym badaniem PET-CT.
Przeprowadzone badanie PET-CT wykazało masę w obrębie szyjki macicy, rozrastającą się ku tyłowi, o największym wymiarze 3.5 cm. Dodatkowo uwidoczniono zwiększony wychwyt znacznika obustronnie w obrębie węzłów chłonnych biodrowych wspólnych, sugerujący rozsiew procesu nowotworowego.
Podczas konsylium zadecydowano o wykonaniu radykalnej histerektomii typu III, obustronnej salpingektomii oraz obustronnej limfadenektomii obejmującej węzły chłonne miedniczne i okołoaortalne wraz z transpozycją jajnika. Śródoperacyjnie zidentyfikowano obustronnie powiększone, zabarwione węzły chłonne biodrowe wspólne o wymiarach 1.5 – 2.0 cm. Przeprowadzone badanie śródoperacyjne (tzw. intra) węzłów chłonnych biodrowych wspólnych oraz dolnych okołoaortalnych nie wykazało komórek nowotworowych.
W trakcie obserwacji pooperacyjnej nie odnotowano powikłań. Pacjentkę wypisano do domu w trzeciej dobie od zabiegu operacyjnego.
Ostateczne badanie histopatologiczne wykazało umiarkowanie zróżnicowanego raka płaskonabłonkowego szyjki macicy o wymiarach 3x2x1 cm z inwazją w obrębie naczyń limfatycznych. Linie cięcia w obrębie przymacicz oraz pochwy były wolne od komórek nowotworowych. Spośród 40 pobranych do badania histopatologicznego węzłów chłonnych, mikroprzerzuty nowotworowe (2mm) zidentyfikowano w obrębie jednego lewego węzła chłonnego miednicznego. Natomiast przeprowadzone badanie obserwowanych uprzednio powiększonych węzłów chłonnych wykazało rozległe depozyty barwnika wykorzystywanego do wykonywania tatuaży.
Podsumowując, przytoczony przypadek kliniczny zwraca uwagę na możliwość wystąpienia fałszywie dodatnich wyników badania PET-CT u osób z rozległymi tatuażami. Należy mieć to na uwadze przy określaniu stopnia zaawansowania procesu chorobowego oraz planowaniu zakresu leczenia chirurgicznego.