Priorytety w polityce lekowej w obszarze onkologii

Nowoczesne terapie, ich dostępność i programy lekowe zgodne z najnowszymi możliwościami – debata na ten temat odbyła się drugiego dnia V Kongresu Wizja Zdrowia Diagnoza i Przyszłość – Foresight Medyczny oraz XV Hospital & Healthcare Management.

Najlepiej rozmawiać na konkretnych przykładach. Dr hab. Jakub Kucharz odniósł się do raka nerkowokomórkowego. Podkreślał, że postęp medycyny jest ogromny, ale program lekowy dostępny polskim pacjentom można określić jako archaiczny. Nie zmienił się od 2018 roku i nie uwzględnia immunoterapii. Dr Kucharz zwracał również uwagę na sztywną kwalifikację do programu, tymczasem klinicyści najlepiej potrafią ocenić jego przydatność w terapii konkretnego pacjenta.

Kolejnym przykładem był rak kolczystokomórkowy skóry, o którym mówił prof. Witold Owczarek. Wzrasta częstość jego występowania, ale i w tym wypadku pacjenci czekają na nowoczesne, dostępne terapie.

Ten wątek kontynuował prof. Piotr Rutkowski. Zwrócił uwagę, że postać zaawansowana jest diagnozowana średnio u 100 pacjentów rocznie – to do nich skierowana powinna być immunoterapia. Poza tym leczenie tych chorych nie powinno być rozproszone, lecz odbywać się w wyspecjalizowanych ośrodkach. Podkreślał, a dotyczy to szeroko pojętej onkologii, że konieczne jest przyspieszenie dostępu do przełomowych metod leczenia. Na razie gorzkim doświadczeniem jest fakt, że w Funduszu Medycznym nie zapisano żadnej takiej terapii onkologicznej. Prof. Rutkowski ostrzegał także, że badania kliniczne, udział w nich, nie zastąpi dostępu do skutecznych, refundowanych leków.

O emocjach pacjentów mówiła Joanna Konarzewska-Król. Specyfika raka kolczystokomórkowego skóry powoduje, że chorzy czują się stygmatyzowani, ale równocześnie wiedzą o nowych możliwościach leczenia. I bardzo na nie czekają.

Dr Michał Kunkiel omówił zdarzenia kostne, będące konsekwencją przerzutów do kości w guzach litych. Gdy dochodzi do złamania np. szyjki kości udowej, oznacza to potężny ładunek dysfunkcyjności – pacjent traci mobilność, dodatkowo diagnozowane są np. zespoły depresyjne. W tej grupie są chorzy na różne typy nowotworów, szczególnie raka piersi, prostaty, czy raka płuca. Nie ma dla nich refundacji nowoczesnego leczenia wspomagającego lekiem biologicznym denosumab. Łukasz Rokicki z Fundacji Carita podkreślił, że ten problem – choroby kostnej - dotyczy także pacjentów ze szpiczakiem mnogim, zwłaszcza tych, którzy cierpią na niedoczynność nerek i obecnie nie mają żadnej opcji terapeutycznej. Wspomniał też o innych potrzebach pacjentów ze szpiczakiem, między innymi to, żeby lek był podawany podskórnie, a nie dożylnie.

Powracał wątek niepokoju związanego z zapisami ustawy refundacyjnej. Podsumowując główny temat – priorytety w polityce lekowej w obszarze onkologii – można powiedzieć, że eksperci mówili jednym tonem: potrzebny jest dostęp do nowoczesnych terapii, w decyzjach o udziale w programie lekowym głos lekarza powinien być decydujący i jeszcze uwaga systemowa – leczenie powinno być skoncentrowane w ośrodkach dysponujących wykwalifikowanymi specjalistami.

Moderatorem debaty był redaktor Krzysztof Jakubiak, a uczestniczyli w niej:
– Joanna Konarzewska-Król z Fundacji Onkologicznej Nadzieja,
– dr hab. Jakub Kucharz z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego, Oddział w Warszawie,
– dr Michał Kunkiel z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego, Oddział w Warszawie,
– prof. Witold Owczarek z Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi,
– Łukasz Rokicki z Fundacji Carita im. Wiesławy Adamiec,
– prof. Piotr Rutkowski z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego, Oddział w Warszawie.